Pomoc  socjalna jest w Niemczech dostępna dla osób, które z różnych powodów nie są już w stanie utrzymać się z własnych środków. Jeśli w takiej nagłej sytuacji nie jest dostępne żadne ubezpieczenie ani inne świadczenie z niemieckiego systemu socjalnego, nie ma (już) żadnych aktywów i żaden krewny nie może pomóc, pomoc socjalna stanowi zabezpieczenie egzystencji w tego typu sytuacjach.

Pomoc socjalna jest świadczeniem państwowym, do którego każdy jest uprawniony pod pewnymi warunkami. Podstawowym warunkiem jest istnienie potrzeby pomocy (niem. Hilfebedürftigkeit). Oznacza to, że sytuacji kryzysowej nie można przezwyciężyć własnymi zasobami, majątkiem lub dochodem i że nie jest dostępne żadne inne świadczenie socjalne.

Podobnie jak w przypadku Bürgergeld (dawniej Hartz 4), świadczenie jest zazwyczaj płatnością finansową. Celem jest zapewnienie minimum socjalnego. Otrzymane świadczenia nie muszą zostać zwrócone. Pomoc społeczna może obejmować następujące elementy

• miesięczne koszty utrzymania ze standardową stawką na żywność, odzież, higienę osobistą, artykuły gospodarstwa domowego, energię i potrzeby osobiste.
• świadczenia na czynsz i ogrzewanie
• dodatki na dodatkowe potrzeby
• składki na ubezpieczenie zdrowotne i na opiekę długoterminową
• jednorazowe świadczenia w szczególnych sytuacjach
• pakiet uczestnictwa i edukacji dla nieletnich

Komu przysługuje pomoc socjalna w Niemczech?

Pomoc socjalna w Niemczech obejmuje szeroki zakres przypadków. Ma ona na celu pomoc ludziom w sytuacjach kryzysowych, gdy nie są oni w stanie samodzielnie utrzymać się na odpowiednim poziomie. Takie sytuacje mogą być bardzo zróżnicowane. Każda sytuacja jest inna i jest rozpatrywana indywidualnie. Zasadniczo dla prawa do świadczeń nie ma znaczenia, czy potrzeba powstała z własnej winy, czy nie. Muszą być jednak spełnione następujące podstawowe wymogi:

• potrzeba pomocy (Hilfebedürftigkeit)
• brak zdolności do zarobkowania lub osiągnięcie standardowego wieku emerytalnego
• miejscem zwykłego pobytu są Niemcy

Różne rodzaje pomocy socjalnej w Niemczech

Ściśle rzecz biorąc, szerokie pojęcie pomocy socjalnej w Niemczech obejmuje różne pakiety świadczeń. Są to:

• Pomoc w pokryciu kosztów utrzymania
• Podstawowe wsparcie dochodu dla emerytów i rencistów oraz w przypadku ograniczonej zdolności do zarobkowania
• Pomoc zdrowotna
• Pomoc integracyjna dla osób niepełnosprawnych
• Pomoc w zakresie opieki
• Pomoc w przezwyciężaniu szczególnych trudności społecznych

Dwa główne świadczenia w ramach pomocy socjalnej to pomoc w utrzymaniu i podstawowe zabezpieczenie na starość oraz w przypadku ograniczonej zdolności do zarobkowania. Oba pakiety świadczeń różnią się jednak tylko nieznacznie.

Pomoc w pokryciu kosztów utrzymania w Niemczech

Osoby spełniające podstawowe wymagania otrzymują pomoc w pokryciu kosztów utrzymania. W przeciwieństwie do podstawowego wsparcia dochodu, istnieje jednak (przypuszczalnie) tymczasowa niezdolność do pracy. Oznacza to, że niezdolność do pracy jest krótsza niż trzy godziny dziennie, trwa dłużej niż sześć miesięcy, ale najprawdopodobniej jest tymczasowa.

Przykład: Poważnie zachorowałeś i będziesz poddawany stałemu leczeniu przez okres dłuższy niż sześć miesięcy. Na przykład z powodu raka lub wypadku. Można jednak założyć, że zostaniesz wyleczony i będziesz mógł wrócić do pracy w przyszłości. Pomoc społeczna ma zastosowanie w przypadku braku lub zbyt niskiego zasiłku chorobowego oraz braku innych dochodów lub aktywów na pokrycie niezbędnych kosztów utrzymania.

Przykład 2: Musisz być leczony stacjonarnie przez ponad sześć miesięcy z powodu uzależnienia. Po zakończeniu leczenia prawdopodobnie będziesz mógł wrócić do pracy.

Podstawowe wsparcie dochodu w starszym wieku i w przypadku ograniczonej zdolności do zarobkowania

Tak zwane podstawowe wsparcie dochodu, które jest częścią pomocy socjalnej, dotyczy dwóch grup osób:

Emeryci i renciści, których emerytura nie pokrywa w pełni ich potrzeb życiowych: Jeśli osiągniesz standardową emeryturę, zazwyczaj otrzymasz emeryturę z niemieckiego ubezpieczenia emerytalnego. W zależności od wykonywanego zawodu, lat składkowych i innych warunków, emerytura ta może być bardzo niska. Jeśli nie wystarcza ona na pokrycie kosztów utrzymania, można ubiegać się o pomoc społeczną.

Osoby przypuszczalnie trwale niezdolne do pracy: Jeśli jesteś trwale niezdolny do pracy z powodu choroby lub niepełnosprawności, otrzymasz również podstawowe wsparcie dochodu, jeśli jesteś w potrzebie. Dotyczy to przede wszystkim osób z niepełnosprawnością umysłową, psychiczną lub fizyczną lub przewlekłymi poważnymi chorobami. W wielu przypadkach otrzymasz wtedy obniżoną rentę z tytułu zdolności do pracy z niemieckiego ubezpieczenia emerytalnego. Jeśli nie jest ona wystarczająco wysoka, zacznie obowiązywać podstawowe wsparcie dochodu.

Inne świadczenia z pomocy socjalnej w Niemczech

Oprócz zapewnienia minimum socjalnego, pomoc socjalna w Niemczech zapewnia w wielu przypadkach dodatkowe świadczenia.

• Pomoc zdrowotna jest udzielana głównie wtedy, gdy z różnych powodów nie ma (dłuższego) ubezpieczenia zdrowotnego.
• Świadczenia z tytułu pomocy integracyjnej mają na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym, na przykład poprzez program mieszkania wspomaganego.
• Pomoc w opiece pokrywa koszty opieki nad osobami wymagającymi opieki, które nie są w stanie same za nią zapłacić.
• Pomoc w przezwyciężeniu szczególnych trudności społecznych pomaga osobom uzależnionym, po wypisaniu z zamkniętych instytucji, w przypadku ślepoty lub bezdomności.
• Możliwości pomocy społecznej są zatem dość szerokie i nie sposób ich w całości wymienić. W razie wątpliwości należy zwrócić się do biura pomocy społecznej.

Pomoc socjalna, podobnie jak zasiłek obywatelski (dawniej Hartz 4), również uznaje wspólnoty potrzeb. Oznacza to, że brane są pod uwagę dochody i majątek osób, z którymi mieszkasz w jednym gospodarstwie domowym. We wniosku należy zatem podać informacje o wszystkich członkach gospodarstwa domowego.

Uwzględnianie dochodów i majątku

Pomoc socjalna jest przyznawana tylko wtedy, gdy nie możesz pokryć kosztów utrzymania z własnych środków i majątku. Twój dochód i majątek będą zatem brane pod uwagę. Sprawdzeni zostaną również krewni zobowiązani do płacenia alimentów. Pod uwagę brane są następujące dochody:

• Dochód z pracy zarobkowej
• Wszelkiego rodzaju emerytury (wyjątek: emerytura podstawowa)
• Dochody z wynajmu i dzierżawy
• Dochód z działalności gospodarczej
• Aktywa kapitałowe
• Alimenty wszelkiego rodzaju
• Zaliczki na poczet świadczeń alimentacyjnych
• Zasiłek na dziecko
• Zasiłek rodzicielski
• Zasiłek mieszkaniowy
• Zasiłek dla bezrobotnych
• Zasiłek chorobowy

Nie są brane pod uwagę:

• Świadczenia zgodnie z odpowiednią ustawą o świadczeniach (SGB II lub ustawa o pomocy społecznej)
• Emerytura podstawowa zgodnie z federalną ustawą emerytalną
• Emerytury lub zasiłki zgodnie z federalną ustawą o odszkodowaniach (do wysokości emerytury podstawowej)
• Zwroty zaliczek od stawki standardowej (np. zwroty za energię elektryczną)
• Zwolnione z podatku zwroty kosztów w wysokości do 200 euro miesięcznie zgodnie z § 3 nr 12 ustawy o podatku dochodowym (EStG)
• Państwowy zasiłek wychowawczy (Bawaria)
• Środki z federalnej fundacji „Matka i dziecko”, a także dotacje z innych fundacji
• Ddszkodowanie za ból i cierpienie
• Zasiłek pielęgnacyjny
• Zasiłek macierzyński
• W przypadku podstawowego wsparcia dochodu: 100 € podstawowego dodatku na dodatkowe pracownicze i prywatne zabezpieczenie emerytalne
• Zasiłek rodzinny i zasiłek na opiekę nad dzieckiem (w Bawarii)

Majątek obejmuje kompletne, możliwe do zrealizowania aktywa, na przykład

• Oszczędności
• Papiery wartościowe
• Biżuteria
• Dzieła sztuki
• Pojazdy silnikowe (możliwe wyjątki!)
• Ubezpieczenie na życie (wyjątek: świadczenia emerytalne dotowane przez państwo do określonej kwoty)
• Ubezpieczenie edukacyjne
• Niezamieszkane domy, mieszkania i grunty

Następujące aktywa są uważane za aktywa zwolnione i nie są brane pod uwagę:

• świadczenia emerytalne dotowane przez państwo
• środki utrzymania z funduszy publicznych (zgodnie z ustawą o wyrównywaniu obciążeń)
  odpowiednie przedmioty gospodarstwa domowego
• przedmioty służące do wykonywania zawodu (odpowiedni samochód, odzież ochronna, literatura itp.)
• przedmioty rodzinne i spadkowe w przypadku szczególnych trudności wnioskodawcy
• przedmioty związane z kulturą i nauką (instrumenty, sprzęt stereo, kolekcje itp.)
• odpowiedni i zajmowany przez właściciela dom lub odpowiednie mieszkanie zajmowane przez właściciela
• dla każdej osoby dorosłej maksymalnie 5000 euro w gotówce lub porównywalnej wartości pieniężnej
• na każde dziecko dodatkowo maksymalnie 500 euro w gotówce lub porównywalnej wartości pieniężnej
• w przypadku pomocy integracyjnej: dodatkowo maksymalnie 25 000 euro aktywów w gotówce lub ekwiwalentach pieniężnych.

Regulacja dotycząca trudnej sytuacji

Niemieckie prawo socjalne przewiduje tak zwaną regulację trudnej sytuacji. Nie wszystkie okoliczności życiowe, zrządzenia losu, wypadki, nieprzewidziane zdarzenia lub kryzysy mogą być jasno uregulowane przez ustawodawcę.

W takich przypadkach ustawodawca stworzył wolną przestrzeń. Tutaj pracownicy urzędów mają możliwość podjęcia decyzji odmiennej od przepisów. Jeśli znajdujesz się w nagłej sytuacji kryzysowej, skontaktuj się ze swoim biurem pomocy socjalnej (Sozialamt).

Wniosek o pomoc socjalną

Wniosek o pomoc społeczną należy złożyć w odpowiednim urzędzie opieki społecznej (Sozialamt). Z reguły urząd ten znajduje się w ratuszu lub we właściwym urzędzie administracji okręgowej. Decydujące jest faktyczne miejsce zamieszkania, nawet jeśli jesteś zameldowany w innym mieście.

Wiele gmin udostępnia również dokumenty aplikacyjne na swojej stronie internetowej. Wypełnij wniosek, załącz wszystkie niezbędne dokumenty i jak najszybciej złóż go osobiście w urzędzie.

Elterngeld to zasiłek wychowawczy w Niemczech, czyli pomoc finansowa dla rodziców małych dzieci. Zasiłek ten został wprowadzony po to, by rodzice mogli się skupić wyłącznie na wychowywaniu swoich pociech i nie musieli równocześnie pracować. Elterngeld jest uregulowany w ustawie o zasiłku wychowawczym.

Kto może się starać o zasiłek wychowawczy w Niemczech?

Aby móc otrzymać niemiecki zasiłek wychowawczy muszą być spełnione następujące warunki:

1. Miejscem zamieszkania bądź stałego pobytu są Niemcy
   W niektórych przypadkach możliwe są odstępstwa od tej reguły. O zasiłek mogą się bowiem starać również osoby, które nie mieszkają w Niemczech. Dotyczy to osób, które:
   • pracują za granicą w ramach zatrudnienia w Niemczech,
   • pracują jako woluntariusz w krajach trzeciego świata lub na misjach,
   • posiadają obywatelstwo niemieckie i pracują w organizacjach międzynarodowych (np. Unia Europejska), bądź w dyplomacji.
2. Dziecko musi mieszkać z osobą składającą wniosek
   Również w przypadku cudzego dziecka istnieje możliwość uzyskania zasiłku wychowawczego, jeśli spełniony jest któryś z poniższych warunków:
   • zaplanowana jest adopcja,
   • dziecko jest dzieckiem partnera życiowego,
   • trwa proces uznania ojcostwa,
   • rodzice dziecka nie mogą się nim opiekować z powodu choroby, ciężkiego upośledzenia, bądź śmierci. W takich przypadkach zasiłek przysługuje członkom rodziny o pokrewieństwie do trzeciego stopnia (pradziadkowie, dziadkowie, wujkowie i ciocie oraz rodzeństwo).
3. Dziecko musi być wychowywane samodzielnie
   Generalnie dziecko musi być wychowywane samodzielnie, chyba że istnieje ważny powód, dla którego dziecko nie znajduje się chwilowo pod opieką rodziców.
4. Nie można wykonywać pracy na pełny etat
   Praca na pełny etat nie ma miejsca gdy:
   • wykonywana praca zajmuje nie więcej niż 30 godzin w tygodniu,
   • wykonywana praca ma miejsce w ramach wykształcenia zawodowego (niem. Berufsausbildung),
   • wnioskodawca pracuje jako opiekun/-ka do dzieci we własnym domu (niem. Tagesmutter) i pod swoją opieką nie ma więcej niż pięcioro dzieci.
5. Nie można przekroczyć granicy zarobkowej
   Jeśli zarobki samotnej matki lub ojca wyniosły więcej niż 250 000 euro w roku kalendarzowym poprzedzającym narodziny dziecka, to osoby te nie mają prawa do zasiłku wychowawczego. To samo dotyczy par, których łączna wysokość zarobków przekroczyła kwotę 300 000 euro (w tym wypadku planowane jest wprowadzenie nowych limitów – czytaj tutaj).

Ile wynosi zasiłek wychowawczy w Niemczech?

Kwota zasiłku wychowawczego obliczana jest na podstawie dochodu netto danego rodzica za ostatnie 12 miesięcy przed narodzinami dziecka. Nie uwzględnia się jednak okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego (niem. Mutterschaftsgeld) i miesięcy, w których matka zarabiała mniej z powodu np. choroby związanej z ciążą. Uwzględnia się wtedy poprzednie miesiące. Do obliczeń nie wlicza się także dodatkowych zapomóg, takich jak zasiłek dla bezrobotnych czy stypendium.

W przypadku osób samozatrudnionych pod uwagę bierze się zarobki z zeszłego roku podatkowego, które zostały uwzględnione w zeznaniu podatkowym. Jeśli więc dziecko urodzi się w kwietniu, to w obliczeniach wysokości zasiłku wychowawczego należy wziąć pod uwagę zarobki od stycznia do grudnia poprzedniego roku. Zasiłek rodzicielski wynosi minimum 300 euro, a maksymalnie 1800 euro miesięcznie.

Im wyższe zarobki, tym procent dotychczasowej wypłaty otrzymywany jako Elterngeld będzie mniejszy, jednak nie niższy niż 65 % kwoty wynagrodzenia netto. Jeśli dochód netto mieścił się w przedziale od 1000 do 1200 euro, to rodzic otrzyma 67 % wynagrodzenia, jako zasiłek wychowawczy. Za każde dodatkowe 2 euro wynagrodzenia zasiłek zmniejsza się o 0,1% (przykład: 1220 euro = 66% zasiłku wychowawczego).

Przy wcześniejszych dochodach poniżej 1000 euro, procent wynagrodzenia wypłacany jako Elterngeld wzrasta. Za każde 20 euro poniżej 1.000 euro Elterngeld jest wyższy o 1 procent. Osoby, które nie pracowały w ciągu ostatnich 12 miesięcy, mają prawo do minimalnej wartości zasiłku wychowawczego w wysokości 300 euro. W przypadku wieloraczków wypłacany jest dodatek w wysokości 300 euro za drugie dziecko i każde następne.

Należy zauważyć, że zasiłek macierzyński i zasiłek wychowawczy nie są wypłacane równolegle. Ten ostatni wypłacany jest dopiero po zakończeniu otrzymywania zasiłku macierzyńskiego.

Czym jest Elterngeld Plus?

W listopadzie 2014 roku Bundestag uchwalił ustawę o Elterngeld Plus. Nowa regulacja, która weszła w życie 1 stycznia 2015 roku, jest elastyczniejsza i zwiera bonus dla partnerów.

Elterngeld Plus ma w pierwszej kolejności uatrakcyjnić młodym rodzicom wcześniejszy powrót do pracy. W przypadku zatrudnienia na część etatu, nie przekraczającego 32 godzin tygodniowo (4 pełne dni robocze), Elterngeld Plus może być otrzymywany dwa razy dłużej niż tradycyjny zasiłek wychowawczy. Jednocześnie jego kwota jest o połowę mniejsza niż Elterngeld bez zatrudnienia. Z tej formy zasiłku mogą korzystać zarówno rodzice jak i osoby wychowujące samotnie i zamiast 14 miesięcy Elterngeld mogą przez 28 miesięcy otrzymywać Elterngeld Plus.

Jako bonus dla partnerów (niem. Partnerschaftsbonus), Elterngeld Plus może zostać na wniosek rodziców przedłużony o dodatkowe 4 miesiące, jeśli obydwoje wykonywali w tym okresie pracę na część etatu (24-32 godziny pracy tygodniowo). Nie jest konieczne, aby rodzice pracowali dokładnie od 24 do 32 godzin w każdym tygodniu. Ważna jest średnia ilość godzin tygodniowo w miesiącu.

Jeśli w danym miesiącu rodzice pracują średnio więcej lub mniej niż zaplanowano, należy to zgłosić w biurze ds. zasiłków rodzicielskich. Jeśli rodzice pracują mniej niż 24 godziny lub więcej niż 32 godziny w miesiącu życia, muszą zwrócić dodatek partnerski za ten miesiąc. Nawet jeśli tylko jedno z rodziców nie spełnia wymagań, oboje tracą dodatek partnerski za ten miesiąc. Nie ma to wpływu na pozostałe miesiące życia, jeśli spełnione są wymagania dotyczące bonusu partnerskiego w co najmniej 2 miesiącach życia. W tym przypadku rodzice zachowują zasiłek rodzicielski za te miesiące.

Te same zasady dotyczą osób wychowujących dzieci samotnie. One również mają prawo do Partnerschaftsbonus, jeśli zostały spełnione powyższe warunki.

Rodzice mogą łączyć świadczenia

Tradycyjny zasiłek wychowawczy istnieje nadal. Rodzice mają jednak możliwość łączenia świadczeń, na przykład: Matka dziecka nie pracuje przez pół roku i otrzymuje w tym czasie tradycyjny zasiłek wychowawczy, a potem zaczyna pracować na pół etatu i przez kolejne 12 miesięcy otrzymuje Elterngeld Plus z obniżoną kwotą świadczenia. Ojciec natomiast może wziąć wtedy 2 miesiące Elterngeld, bądź 4 miesiące Elterngeld Plus. Naturalnie można postąpić również odwrotnie i to ojciec może wziąć dłuższą przerwę. Na koniec obydwoje mogą otrzymywać jeszcze równocześnie 4 miesiące Elterngeld Plus.

Ile wynosi ElterngeldPlus?

ElterngeldPlus oblicza się dokładnie w taki sam sposób jak podstawowy zasiłek rodzicielski. Wysokość ElterngeldPlus jest jednak ograniczona do połowy tego, co teoretycznie otrzymałoby się jako podstawowy zasiłek rodzicielski, gdyby po urodzeniu dziecka nie posiadałoby się żadnych dochodów. W zamian można otrzymywać ElterngeldPlus przez dwa razy dłuższy okres niż podstawowy zasiłek rodzicielski.

Jeśli po urodzeniu dziecka nie macie żadnych dochodów, ElterngeldPlus wynosi zawsze połowę kwoty podstawowego zasiłku rodzicielskiego. Można zatem zdecydować się na ElterngeldPlus, aby na przykład przedłużyć okres, w którym otrzymuje się Elterngeld. Wasz zasiłek rodzicielski nie będzie wtedy ogólnie mniejszy, a jedynie rozłożony na dłuższy okres.

ElterngeldPlus może być szczególnie opłacalny, jeśli po urodzeniu dziecka macie dochody – na przykład dlatego, że pracujecie na pół etatu. W tym przypadku ElterngeldPlus może być tak samo wysoki jak podstawowy zasiłek rodzicielski z dochodem. Mimo to można otrzymywać ElterngeldPlus przez dwa razy dłużej niż podstawowy zasiłek rodzicielski.

W jaki sposób opodatkowany jest zasiłek wychowawczy?

Zasiłek rodzicielski jest zasadniczo wolny od podatku i nie są od niego opłacane żadne składki na ubezpieczenie społeczne, jednak bezpośrednio wpływa na stawki podatkowe. Na koniec roku cały dochód z danego okresu podatkowego dodawany jest do zasiłku rodzicielskiego i na podstawie tych wyliczeń ustalana jest stawka podatkowa. W bardzo wielu przypadkach podwyższa on tę stawkę, dlatego zdarza się, że trzeba później uregulować zaległości podatkowe. Wydłużenie przyjmowania zasiłku wychowawczego może w pewnym stopniu złagodzić ten efekt.

Gdzie można złożyć wniosek o zasiłek wychowawczy w Niemczech?

Wniosek o zasiłek wychowawczy składamy we właściwym miejscowo urzędzie (niem. Elterngeldstelle), który różni się w zależności od kraju związkowego (wpisz w Google „Elterngeld + Twoją miejscowość, by znaleźć właściwy urząd). Wniosek nie musi być złożony bezpośrednio po narodzinach dziecka. Zasiłek jest bowiem wypłacany do trzech miesięcy wstecz. We wniosku należy podać na jaki okres czasu chcemy otrzymywać zasiłek. Wybrany okres czasu może później zostać zmieniony bez konieczności podawania powodów.

Jak długo można dostawać zasiłek wychowawczy w Niemczech?

Według przepisów, prawo do pobierania zasiłku wychowawczego jest ważne od dnia narodzin dziecka, aż do ukończenia przez nie 14-go miesiąca życia. W przypadku cudzych dzieci, prawo to przysługuje na okres 14 miesięcy od momentu przejęcia opieki nad dzieckiem i maksymalnie do ukończenia przez nie ósmego roku życia. Rodzic może domagać się wypłaty zasiłku przez okres od dwóch do maksymalnie dwunastu miesięcy. Obydwoje rodzice mają razem prawo do dwunastu miesięcy zasiłku. Okres ten może zostać rozdzielony na partnerów. Jeśli obydwoje równocześnie pobierają zasiłek, to okres wypłaty zmniejsza się o połowę (obydwoje dostają zasiłek wychowawczy równocześnie przez okres sześciu miesięcy). Należy pamiętać, że jeśli matka dziecka otrzymywała przez pierwsze dwa miesiące zasiłek macierzyński (niem. Mutterschaftsgeld), to zasiłek wychowawczy przysługuje wówczas tylko na 10 miesięcy.

Czy zasiłek wychowawczy może zostać przedłużony?

W niektórych przypadkach możliwe jest przedłużenie zasiłku wychowawczego

• Jedno z rodziców może przedłużyć prawo do zasiłku wychowawczego, jeśli opieka sprawowana przez drugiego rodzica miałaby negatywny wpływ na dobro dziecka lub opieka ta jest niemożliwa z powodu ciężkiej choroby bądź upośledzenia,
• Jeśli dotychczasowe wynagrodzenie zostało obniżone,
• Dziecko wychowywane jest samotnie i osoba posiadająca prawo opieki posiada również prawo do wyboru miejsca pobytu oraz samodzielne prawo do opieki nad dzieckiem,
• Okres pobierania zasiłku może zostać dwukrotnie wydłużony, jeśli jego wysokość zostanie zmniejszona o połowę.

Jakie dokumenty potrzebne są do złożenia wniosku o zasiłek wychowawczy w Niemczech?

Aby złożyć wniosek o zasiłek wychowawczy należy przygotować:

• Zaświadczenie o urodzeniu (niem. Geburtsbescheinigung)
  Zaświadczenie to otrzymuje się automatycznie przy odbiorze aktu urodzenia (niem. Geburtsurkunde) w urzędzie stanu cywilnego (niem. Standesamt),
• Zaświadczenie o dochodach z ostatnich 12 miesięcy przed narodzinami dziecka,
• Zaświadczenie z kasy chorych o wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz okresie jego otrzymywania,
• Zaświadczenie o zezwoleniu na pobyt,
• Kopię dowodu osobistego rodziców,
• Zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu wychowawczego.

Jak obliczyć wysokość Elterngeld?

Jeśli chcecie obliczyć wysokość Elterngeld, to możecie skorzystać z naszego kalkulatora zasiłku wychowawczego w Niemczech, który jest w całości po polsku:

Kalkulator Elterngeld

Gdzie znaleźć wnioski o Elterngeld?

W związku z tym, że w zależności od kraju związkowego wnioski o Elterngeld nieco się różnią, pod poniższym linkiem znajdziecie listę krajów związkowych wraz ze stronami, na których można znaleźć odpowiednie formularze.

Wnioski na Elterngeld z podziałem na kraje związkowe

Co zrobić, jeśli czas oczekiwania na decyzję w sprawie Elterngeld się wydłuża?

Jeśli złożyliście wniosek o Elterngeld i czas oczekiwania na odpowiedź z Familienkasse się wydłuża, to warto w pierwszej kolejności zwrócić się bezpośrednio do urzędu. Jeśli to nie pomoże, to warto wiedzieć co można jeszcze zrobić w tej sytuacji:

• Czym jest w Niemczech zażalenie do przełożonego na czynności urzędnika (niem. Dienstaufsichtsbeschwerde)?
• Czym jest w Niemczech powództwo z powodu bezczynności urzędu (niem. Untätigkeitsklage)?

Elterngeld a zasiłek macierzyński

Przy ustalaniu okresu obliczeniowego przed urodzeniem dziecka, Elterngeldstelle, czyli dany urząd odpowiedzialny za wypłacanie Elterngeld, automatycznie odrzuca te miesiące, w których matka otrzymywała zasiłek macierzyński i/lub dodatek od pracodawcy (więcej o zasiłku macierzyńskim tutaj). Jednak to „wyłączenie” można wyeliminować! Wystarczy zwykłe pismo do Elterngeldstelle. Takie działanie ma sens, jeśli w miesiącu, w którym rozpoczęła się ochrona macierzyńska, wpłynęło jeszcze wynagrodzenie za pracę, które ma zostać uwzględnione w wyliczeniu wysokości zasiłku wychowawczego. Zasiłek macierzyński oraz dodatek od pracodawcy nie stanowią jednak dochodu z pracy zarobkowej i nie są uznawane w rozumieniu BEEG za dochód podlegający opodatkowaniu z tytułu pracy zarobkowej.

Przykład: Pani X urodziła swoje pierwsze dziecko 8 maja 2023 roku. Ochrona macierzyńska rozpoczęła się 30 marca 2023. Elterngeldstelle nie bierze pod uwagę 12 miesięcy przed urodzeniem dziecka (od maja 2022 do kwietnia 2023), lecz 12 miesięcy przed miesiącem, w którym rozpoczęła się ochrona macierzyńska (czyli od marca 2022 do lutego 2023). W związku ze zmianą pracodawcy, pani X pobierała od stycznia do kwietnia 2022 zasiłek dla bezrobotnych. W automatycznie przesuniętym okresie rozliczeniowym (poprzez czasowe „wyłączenie” ochrony macierzyńskiej), wychodzi tylko 10 miesięcy z wynagrodzeniem, ponieważ zasiłek dla bezrobotnych z marca i kwietnia 2022 nie jest brany pod uwagę przy wyliczaniu zasiłku wychowawczego. W marcu 2023 pani X otrzymała prawie całe swoje wynagrodzenie, ponieważ ochrona macierzyńska rozpoczęła się dopiero 30 maja 2023. Pani X pisemnie rezygnuje z „wyłączenia” ochrony macierzyńskiej. W celu wyliczenia zasiłku wychowawczego w jej przypadku brany będzie pod uwagę okres od maja 2022 do kwietnia 2023. W związku z rezygnacją z „wyłączenia” ochrony macierzyńskiej, do wyliczenia Elterngeld uwzględniony zostanie także marzec 2023. Dzięki temu pani X ma prawo do większego zasiłku wychowawczego.

Elterngeld dla rodziców wcześniaków

Jeżeli dziecko urodzi się sześć tygodni przed przewidywaną datą porodu lub wcześniej, rodzice otrzymują dodatkowe miesiące Elterngeld. Możliwe są nawet 4 dodatkowe miesiące zasiłku wychowawczego, w zależności od daty urodzenia:

• W przypadku porodu co najmniej 6 tygodni przed planowanym terminem – 1 dodatkowy miesiąc zasiłku wychowawczego.
• W przypadku porodu co najmniej 8 tygodni przed planowanym terminem – 2 dodatkowe miesiące zasiłku wychowawczego.
• W przypadku porodu co najmniej 12 tygodni przed planowanym terminem – 3 dodatkowe miesiące zasiłku wychowawczego.
• W przypadku porodu co najmniej 16 tygodni przed planowanym terminem – 4 dodatkowe miesiące zasiłku wychowawczego.

Dodatkowe miesiące zasiłku wychowawczego również można zaienić na ElterngeldPlus.

Elterngeld – praktyczne porady

Warto zadbać o wszystkie formalności przed porodem

Wniosek o zasiłek wychowawczy jest dosyć obszerny i wymaga złożenia wielu załączników, dlatego jego wypełnienie i skompletowanie wszystkich niezbędnych dokumentów może zająć trochę czasu. Pierwsze tygodnie po porodzie są zazwyczaj bardzo intensywne i wymagające, dlatego nie warto zostawiać sobie tych formalności na wtedy. Wszystkie materiały można wypełnić i przygotować jeszcze przed porodem, a na koniec dodać jedynie akt urodzenia dziecka, jego datę urodzenia i zaświadczenie z kasy chorych, że zasiłek macierzyński nadal będzie wypłacany po porodzie. To wszystko z pewnością ułatwi i przyspieszy cały proces.

Jak uniknąć długiego oczekiwania?

Rozpatrzenie wniosku o zasiłek rodzicielski może wiązać się ze stosunkowo długim czasem oczekiwania. Aby go skrócić, najlepiej zadzwonić do odpowiedniego urzędu, w którym należy złożyć wniosek około 2 tygodnie po jego złożeniu. Warto upewnić się wtedy, czy wszystkie złożone dokumenty są kompletne. Te niekompletne mogą czekać nawet kilka tygodni na swoją kolej. Najlepiej regularnie dzwonić i pytać o status wniosku. Niewielka presja nałożona na urzędników – jednak cały czas w miłym i przyjacielskim tonie – może pomóc przyspieszyć proces.

Zmiana klasy podatkowej

W zależności od sytuacji finansowej rodziny warto rozważyć zmianę klasy podatkowej. Niektóre połączenia mogą pozwolić na otrzymanie nieco większego zasiłku wychowawczego. Dotyczy to jednak tylko małżeństw. Zmianę tę należy jednak wprowadzić co najmniej 7 miesięcy przed rozpoczęciem urlopu macierzyńskiego, czyli zaraz na początku ciąży.

Świadczenie na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły (niem. Bildungs- und Teilhabepaket), to dofinansowanie wypłacane przez państwo niemieckie rodzinom o niskich zarobkach. Ideą projektu jest zapewnienie podobnych warunków nauki oraz uczestnictwa w życiu szkoły dzieciom, które bez dofinansowania nie mogłyby sobie pozwolić na udział w wydarzeniach kulturalnych, sportowych, wycieczkach i innych wydarzeniach i zajęciach organizowanych przez szkołę. Dzięki państwowemu wsparciu finansowemu, biedniejsze dzieci mogą oprócz tego korzystać z korepetycji, brać udział w zajęciach pozaszkolnych, a także otrzymywać w szkole obiady.

Kto ma prawo do świadczenia?

Jeśli macie prawo do świadczeń wymienionych w II kodeksie prawa socjalnego (das Sozialgesetzbuch II), w szczególności do zasiłku dla bezrobotnych (das Arbeitslosengeld), pomocy socjalnej (die Sozialhilfe), dodatku mieszkaniowego (das Wohngeld) czy dodatku na dziecko (der Kinderzuschlag), to automatycznie przysługuje Wam również świadczenie na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły – prawo to obejmuje dzieci do 25 roku życia.

Na co można otrzymać świadczenie?

Świadczenie na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły jest wypłacane na:

• Wycieczki szkolne, zarówno jedno- jak i kilkudniowe
• Wyposażenie szkolne w następujących ratach: w pierwszym półroczu szkolnym 130 euro (01.02.2024) i 65 euro w drugim półroczu szkolnym (01.08.2024). W sumie 195 euro.
• Przejazdy do szkoły – w tym koszty biletu miesięcznego, którego uczeń może używać także na przejazdy prywatne
• Korepetycje, jeśli istnieje taka potrzeba
• Obiady (rodzic płaci tylko 1 euro składki za posiłek lub ryczałtową stawkę 16 euro za jeden miesiąc)
• Płatne zajęcia szkolne jak i pozaszkolne (sportowe, kulturalne, itp.) dla dzieci w wieku do 18 lat; w tym wypadku świadczenie wynosi 15 euro miesięcznie

W jaki sposób można otrzymać świadczenie?

Aby świadczenie na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły dotarło do niego jak najszybciej, ustawodawca postarał się o specjalne udogodnienia, jak choćby niski stopień obciążeń biurokratycznych w postaci wyłącznie jednostronicowego wniosku, który należy wypełnić (patrz niżej). Wypełniony wniosek należy oddać w Jobcenter lub administracji miasta/powiatu. Świadczenie zostanie wypłacone bezpośrednio placówce, która odpowiada za daną ofertę. Wyjątek stanowią świadczenia na wyposażenie szkolne oraz transport do szkoły, te są bowiem wypłacane na konto wnioskodawcy.

Jak wypełnić wniosek o świadczenie na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły?

Aby otrzymać pomoc finansową w ramach świadczenia na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły, należy postawić w formularzu krzyżyk w odpowiednim miejscu oraz przygotować ewentualnie stosowne zaświadczenia. Poniżej przedstawiamy przetłumaczony przez nas wniosek o świadczenia na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły, który w oryginale można znaleźć TUTAJ.

1. Wniosek o świadczenia na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły
2. Proszę przeczytać uwagi na drugiej stronie, w szczególności o ochronie danych osobowych!
3. Dzień złożenia wniosku
4. Urząd
5. Stempel wpłynięcia wniosku
6. Nazwisko, imię wnioskodawcy
7. Numer wspólnoty potrzeb (do znalezienia na piśmie z
8. Nazwisko, imię dziecka
9. Data urodzenia
10. Dziecko chodzi do
a) Szkoły ogólnej/przyuczającej do zawodu
b) Przedszkola
11. Nazwa, adres szkoły/instytucji
12. Wnioskuje się o następujące świadczenia na kształcenie i uczestnictwo dziecka w życiu szkoły
13. Jednodniowa wycieczka szkolna/przedszkolna. (Proszę przedłożyć zaświadczenie o uczestnictwie oraz wysokości kosztów)
14. Kilkudniowe wycieczki szkolne
15. Zapotrzebowanie na artykuły szkolne [tylko w przypadku zasiłku rodzinnego (niem. Kindergeld), bądź dodatku mieszkaniowego (niem. Wohngeld)]
16. Transport szkoły
a) Ponoszone są koszty na drogę do szkoły w wysokości …. euro miesięcznie
b) Otrzymywane jest wsparcie finansowe na transport od osób trzecich (np. z powiatu lub kraju związkowego) w wysokości …. euro miesięcznie. (Proszę dołączyć stosowne zaświadczenie np. decyzje, rachunki, pokwitowania, decyzję odmowną pobliskiej szkoły lub inne powody, jeśli dziecko uczęszcza do bardziej oddalonej szkoły)
17. Finansowanie nauki (uzupełniające informacje porównaj dodatkowy formularz)
18. Obiady
a) Dziecko regularnie uczestniczy we wspólnych obiadach
b) Dziecko chodzi w godzinach od …. do …. do szkoły/przedszkola i bierze udział we wspólnych obiadach średnio …. dni w miesiącu. (Jeśli istnieje zaświadczenie o miesięcznych kosztach, proszę je dołączyć. Możliwe jest również bezpośrednie rozliczenie z podmiotem dostarczającym obiady)
19. Uczestnictwo w socjalnym i kulturalnym życiu placówki
20. Pożądana jest następująca aktywność
a) składki członkowskie w obszarach sportu, zabawy, gier, kultury i spotkań towarzyskich
b) Zajęcia ze sztuki
c) Uczestnictwo w zajęciach pozaszkolnych
21. Nazwa placówki, która oferuje zajęcia (klub sportowy, szkoła muzyczna lub podobne):
22. Koszty w euro rocznie (im Jahr) miesięcznie (im Monat) kwartalnie (im Quartal) półrocznie (im Halbjahr)
Proszę dodać zaświadczenia o wysokości kosztów
23. Miejsce, data oraz podpis wnioskodawcy i w razie konieczności jego prawnego opiekuna

W Niemczech przeprowadzono największą reformę społeczną od dziesięcioleci: Wraz z wprowadzeniem w 2023 roku Bürgergeld (dochód obywatelski) rząd federalny zastąpił kontrowersyjny zasiłek dla bezrobotnych znany szerzej pod potoczną nazwą „Hartz IV” . Warto wiedzieć, że Bürgergeld przysługuje przykładowo osobom, które nie mają prawa do Arbeitslosengeld I.

W poniższym artykule stosujemy na przemian pojęcie Bürgergeld, zasiłek dla bezrobotnych oraz dochód obywatelski – wszystkie te terminy oznaczają to samo.

Kto ma w Niemczech prawo do zasiłku dla bezrobotnych?

Każdy zdolny do pracy i potrzebujący pomocy ma prawo do dochodu obywatelskiego. Ma to miejsce na przykład wtedy, gdy jest się bezrobotnym lub zarabia tak mało, że nie jest się  w stanie samodzielnie sfinansować swojego utrzymania.

Osoby niezdolne do pracy, ale potrzebujące pomocy, mogą otrzymać dochód obywatelski, również jeśli mieszkają razem z osobami zdolnymi do pracy w tzw. wspólnocie potrzeb (niem. Bedarfsgemeinschaft). Przy obliczaniu wysokości Bürgergeld brane są pod uwagę wszystkie osoby danego gospodarstwa domowego.

Gdzie mogę złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech?

Wniosek o zasiłek obywatelski można złożyć w formie papierowej lub online (czytaj instrukcję) w Federalnej Agencji Pracy. Formularze można odebrać w urzędzie pracy lub pobrać z internetu. Według Federalnego Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych możliwe jest również złożenie nieformalnego wniosku. Ważne jest jednak, aby wniosek został złożony dla wszystkich osób mieszkających w gospodarstwie domowym pobierającym zasiłek.

Według Ministerstwa, wnioskodawcy potrzebują następujących dokumentów:

• ważny dokument tożsamości
• zaświadczenie dochodach
• wyciągi bankowe z ostatnich trzech miesięcy
• zaświadczenie o istniejących aktywach
• zaświadczenie o wydatkach
• umowa najmu, zaświadczenie o kosztach ogrzewania i kosztach dodatkowych
• w przypadku ubiegania się o zasiłek po okresie zatrudnienia: pismo o rozwiązaniu umowy o pracę lub oświadczenie o ustaniu zatrudnienia lub zaświadczenie o zatrudnieniu wypełnione przez pracodawcę

Wniosek o zasiłek obywatelski składa się zwykle na okres dwunastu miesięcy. Po tym okresie należy złożyć nowy wniosek. Możliwe jest jednak również ubieganie się o zasiłek obywatelski tylko na jeden miesiąc. Jest to możliwe na przykład w przypadku wysokich zwrotów kosztów ogrzewania lub konieczności zakupu paliwa, takiego jak olej lub pellet drzewny.

Bürgergeld dla osób z zagranicy

Arbeitsagentur inforumuje na swojej stronie internetowej, iż Bürgergeld mogą otrzymywać również osoby z zagranicy, jeśli spełnione są odpowiednie warunki.

Osoby, które nie posiadają obywatelstwa niemieckiego, muszą spełnić dodatkowe wymagania:

• posiadają działalność gospodarczą lub są zatrudnione w oparciu o umowę o pracę
• pochodzą z kraju Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub Szwajcarii, były wcześniej zatrudnione w Niemczech i są przymusowo bezrobotne (nie z własnej winy) lub
• pochodzą z innego kraju (państwa trzeciego) i posiadają tytuł pobytowy uprawniający do uzyskania dochodu obywatelskiego.

Dochodu obywatelskiego nie otrzymają osoby, które:

• nie mieszkają legalnie w Niemczech
• przyjechały do Niemiec tylko w celu poszukiwania pracy lub
• otrzymują wsparcie finansowe na mocy ustawy o świadczeniach dla osób ubiegających się o azyl

Wsparcie ze strony tłumacza 

Nawet jeśli słabo znacie język niemiecki lub nie znacie go wcale, możecie skorzystać z pomocy Jobcenter. W tym celu należy umówić termin spotkania i poinformować wcześniej, czy potrzebny będzie tłumacz. Jobcenter zadba wtedy o to, aby na rozmowie był obecny tłumacz, który będzie wykonywał tłumaczenie. W wielu urzędach pracy można również połączyć się z telefoniczną infolinią dla tłumaczy.

Wskazówka: Być może znacie kogoś zaufanego, kto może przetłumaczyć dla was. W tej sytuacji możecie przyprowadzić tę osobę ze sobą na rozmowę doradczą.

Otrzymywałeś już zasiłek Hartz 4?

Jeśli otrzymywaliście do tej pory zasiłek Hartz 4, to:

• Nie musicie składać nowego wniosku
• W Jobcenter zachowujecie swoją osobę kontaktową (przynajmniej w większości przypadków)
• Wszelkie dotychczasowe ustalenia z Jobcenter, takie jak przykładowo szkolenia dodatkowe, zachowują swoją ważność

Ważne: Jeśli obecny okres zasiłkowy zakończy się, należy złożyć wniosek o kontynuację świadczenia – tak jak to miało miejsce w przeszłości w przypadku Hartz 4.

Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech?

Podobnie jak to miało miejsce dotychczas w przypadku Hartz 4, również wysokość Bürgergeld zależy od tzw. „stopnia zapotrzebowania” i wynosi aktualnie:

Koszty zakwaterowania i ogrzewania

Koszty zakwaterowania obejmują wydatki na mieszkanie, na przykład czynsz i koszty dodatkowe. Wraz z wprowadzeniem dochodu obywatelskiego, koszty zakwaterowania są w pełni pokrywane w pierwszym roku (okres karencji) od przyznania zasiłku. Koszty ogrzewania są z reguły ujmowane tylko w „rozsądnej” wysokości.

Uwaga: Koszty energii elektrycznej nie są wliczone w koszty zakwaterowania.

Majątek osobisty a dochód obywatelski

Bürgergeld jest wypłacany tylko wtedy, gdy nie jest możliwe sfinansowanie kosztów utrzymania z własnych środków. Oprócz dochodów, środki te obejmują również majątek osobisty.

W przypadku dochodu obywatelskiego wprowadzono okres karencji na majątek osobisty przez pierwsze 12 miesięcy od przyznania zasiłku. Oznacza to, że przez ten czas majątek osobisty będzie brany pod uwagę tylko wtedy, gdy jest on znaczny. Tak jest w przypadku, gdy kwota ta przekracza 40 000 euro. Kwota ta wzrasta o 15 000 euro za każdą kolejną osobę mieszkającą we wspólnocie potrzebujących.

Samodzielnie zajmowana nieruchomość mieszkalna (nieruchomość domowa, mieszkanie zajmowane przez właściciela) nie jest brana pod uwagę przy ustalaniu znacznego majątku.

Wsparcie w zakresie kwalifikacji

Szkolenia lub dalsze kształcenie są kluczowe dla skutecznego poszukiwania pracy. W trakcie pobierania Bürgergeld można otrzymać wsparcie i dofinansowanie na ten cel z Jobcenter.

Szkolenie i przekwalifikowanie

Jeśli chcecie uzyskać kwalifikacje zawodowe poprzez szkolenie lub przekwalifikowanie się przy wsparciu urzędu pracy, to w razie potrzeby jest to możliwe na okres 3 lat. Wcześniej maksymalny okres wynosił 2 lata.

Ułatwia to uwzględnienie szczególnych okoliczności, takich jak przykładowo opieka nad dziećmi dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Dalsze kształcenie

Oprócz tego z Jobcenter można otrzymać dodatek na dokształcanie w wysokości 150 euro miesięcznie. Może on zostać wypłacony, jeśli ukończycie program kształcenia ustawicznego, który prowadzi do uzyskania kwalifikacji zawodowych.

Dodatkowo można otrzymać premię za zdanie egzaminów pośrednich i końcowych. W przyszłości będzie można otrzymać premię również za kursy, które nie prowadzą do uzyskania kwalifikacji zawodowych. Wynosi ona 75 euro miesięcznie. Warunek: wybrane dokształcanie musi trwać dłużej niż 8 tygodni.

Co jeszcze należy się beneficjentom zasiłku dla bezrobotnych w Niemczech?

W następującym artykule dowiecie się, co beneficjentom zasiłku dla bezrobotnych w NIemczech należy się za darmo: Bürgergeld: Oto co bezrobotnym w Niemczech należy się za darmo!

Obniżenie wysokości świadczenia

Naruszenia obowiązków i brak zgłoszenia się na wezwanie do Jobcenter mogą prowadzić do obniżenia świadczeń. Oznacza to, że jeśli zobowiązania wobec urzędu pracy nie zostaną wypełnione, może to doprowadzić do zmniejszenia wsparcia finansowego na pewien okres czasu. Wypłaty za koszty zakwaterowania nie są tym jednak objęte.

Dobrze wiedzieć: Obniżki nie następują, jeśli zostanie przedstawiony i udowodniony ważny powód swojego zachowania lub jeśli obniżenie świadczeń stanowi wyjątkową trudność w indywidualnej sprawie.

Obniżki dochodu obywatelskiego zależą od wykroczenia:

Ile mogę dorobić do zasiłku?

Osoby, które otrzymują dochód obywatelski, mogą posiadać pracę. Pierwsze 100 euro dochodu nie jest potrącane od zasiłku obywatelskiego. W przypadku miesięcznego dochodu, który przekracza 100 euro, ale nie przekracza 520 euro, 20 procent tej części dochodu jest zwolnione z potrącenia od zasiłku. Z kolei w przypakdu zarobków wyższych niż 520 euro, ale niższych niż 1000 euro, 30 procent tej części dochodu nie podlega potrąceniu. Przy zarobkach w wysokości od 1000 do 1200 euro, 10 procent tej częsci dochodu nie zostanie potrącone od zasiłku obywatelskiego (tak stanowi § 11b SGB 2). W przypadku osób, które mają co najmniej jedno małoletnie dziecko, ostatni poziom zwolnienia od potrąceń ma zastosowanie nawet do dochodu w wysokości 1500 euro.

Przykład: Dawid zarabia 520 euro miesięcznie na Minijob. Nie płaci z tego tytułu żadnego podatku ani składek na ubezpieczenie społeczne. Pierwsze 100 euro i 20% z 420 euro, czyli 84 euro, nie są potrącane. W związku z tym w sumie 184 euro nie zostaną potrącone od zasiłku.

Oprócz tego młodzi ludzie mogą zatrzymać dochody z pracy szkolnej i studenckiej oraz dochody z kształcenia zawodowego do wysokości limitu Minijob (obecnie 520 euro). Dochody z prac uczniowskich w czasie wakacji nie są w ogóle brane pod uwagę.

Terminy wypłat Bürgergeld

Oto kiedy w jakich terminach będzie wypłacany dochód obywatelski w Niemczech w 2025 roku:

Jakie obowiązki nakłada na beneficjenta Jobcenter?

Osoby otrzymujące w Niemczech dochód obywatelski są zobowiązane do:

• Bezwzględnej obecności na rozmowach o pracę lub kursach podnoszących kwalifikacje zawodowe w terminie wyznaczonym przez Jobcenter
• Uzyskania pozwolenia na przeprowadzke do innego miasta
• Zgłoszenia choroby
• Przedkładania wyciągu z konta bankowego (zwykle co kwartał)
• Poinformowania Jobcenter o dodatkowych dochodach uzyskiwanych np. z prac dorywczych

Czy studenci albo osoby uczące się mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych w Niemczech?

Studenci i osoby uczące się, nie są w Niemczech traktowane jak osoby bezrobotne. Ci mogą jednak otrzymać specjalną, nieoprocentowaną pożyczkę, którą zwraca się tylko w połowie (studenci) lub wcale (uczniowie). Szczegóły w poniższym artykule:

BAföG, czyli wszystko co musicie wiedzieć o pożyczce dla uczących się w Niemczech!

Błędna decyzja Jobcenter?

Jobcenter w Niemczech nierzadko wydaje błędne decyzje (czytaj tutaj). Jeśli sami pobieracie w Niemczech zasiłek dla bezrobotnych i macie wątpliwości co do decyzji Jobcenter, można udać się do prawnika.

W dobie internetu możliwe jest uzyskanie porady prawnej online. Dzieki naszej współpracy z Advocado, niemiecką platformą oferującą bezpłatną ocenę prawną sytuacji (aktualnie w języku niemieckim). Aby zdobyć bezpłatną poradę prawną przez internet, należy:

• Odwiedzić stronę www.advocado.de i kliknąć w przycisk “Kostenfreie Anfrage” (bezpłatne zapytanie), który znajduje się u góry po prawej stronie

Następnie odpowiedzieć na dwa pytania:

• Czy w opisywanej sprawie jesteście już reprezentowani przez prawnika (Werden Sie bezüglich Ihres Anliegens bereits anwaltlich vertreten?)
• Czy chodzi o zapytanie prywatne czy służbowe (Handelt es sich um eine private oder geschäftliche Anfrage?)

Dalej należy opisać krótko sytuację (Bei welchem Anliegen können wir Ihnen helfen?):

• Thema – tutaj podajemy temat
• Beschreiben Sie Ihr Anliegen –  w polu tekstowym opisujemy krótko sytuację

W kolejnym kroku macie możliwość załadowania dokumentów, jeśli mają one znaczenie w sprawie (Haben Sie wichtige Dokumente, die Sie hochladen möchten?) oraz musicie odpowiedzieć na pytanie, czy posiadacie ubezpieczenie ochrony prawnej (Haben Sie eine Rechtsschutzversicherung?). Dalej podajemy imię oraz nazwisko, a także dane kontaktowe. Po wysłaniu zapytania należy postępować zgodnie ze wskazówkami z wiadomości, którą otrzymacie na podanego w formularzu maila.

źródło: Arbeitsagentur