Wymeldowanie w Niemczech: Dowiedz się jakie obowiązują terminy i czy można wymeldować się online!

Powszechny obowiązek meldunkowy w Niemczech

Przez długi czas podstawą obowiązku meldunkowego w Niemczech była ramowa ustawa meldunkowa (MRRG – Melderechtsrahmengesetz), która od 1 listopada 2015 r. została zastąpiona przez nową federalną ustawę meldunkową (BMG – Bundesmeldegesetz). Począwszy od tego dnia przestały również obowiązywać odpowiednie ustawy dotyczące zameldowania wydane uprzednio przez poszczególne kraje związkowe.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą w Niemczech federalną ustawą meldunkową (§ 17 Zameldowanie, wymeldowanie) w zakresie meldunku obowiązują następujące przepisy ogólne:

(1) Każdy, kto wprowadza się do mieszkania, musi zameldować się w urzędzie meldunkowym w ciągu dwóch tygodni od wprowadzenia się (więcej na ten temat tutaj: Meldunek w Niemczech).

(2) Każdy, kto wyprowadza się z mieszkania i nie wprowadza się do nowego mieszkania w Niemczech, musi wymeldować się w urzędzie meldunkowym w ciągu dwóch tygodni od wyprowadzki.

Naruszenie tych obowiązków jest wykroczeniem administracyjnym i podlega karze grzywny.

W zależności od wykroczenia administracyjnego, grzywna ta może wynosić do 1.000 euro. Wiele osób, z którymi mieliśmy okazję porozmawiać i które wymeldowały się dopiero wiele miesięcy (czasem nawet lat) po przeprowadzce za granicę, nie musiało płacić żadnej kary. Wszystko zależy od urzędnika, na jakiego traficie i Waszego uzasadnienia.

Obowiązek meldunkowy w przypadku przeprowadzki na terenie Niemiec

Terminy zameldowania w urzędzie meldunkowym zależą od ustaw meldunkowych poszczególnych krajów związkowych. Z reguły należy się zameldować w nowym miejscu zamieszkania w ciągu jednego tygodnia. Od 2007 r. nie ma już konieczności wymeldowywania się w urzędzie meldunkowym w dotychczasowym miejscu zamieszkania, ponieważ kraje związkowe przekazują sobie te dane drogą elektroniczną.

Obowiązek meldunkowy w przypadku przeprowadzki za granicę

Przeprowadzając się za granicę, należy pamiętać o konieczności wymeldowania się w urzędzie meldunkowym w Niemczech. Dotyczy to sytuacji, gdy opuszcza się dotychczasowe miejsce zamieszkania i nie melduje się w nowym miejscu zamieszkania w Niemczech. Warto wspomnieć o tym, że nie można pozostać zameldowanym w ewentualnym drugim miejscu zamieszkania w Niemczech, jeśli stałe miejsce zamieszkania jest w innym kraju.

Zgodnie z federalną ustawą meldunkową, pod pojęciem mieszkania rozumie się „każde zamknięte pomieszczenie wykorzystywane jako miejsce do mieszkania lub spania”. Przyczepy kempingowe są uznawane za mieszkania, jeśli jedynie sporadycznie używane są do przemieszczania się nimi.

Jeśli pomimo przeprowadzki chce się pozostać zameldowanym w Niemczech, jest to możliwe pod pewnymi warunkami. Obowiązek wymeldowania się w Niemczech ma miejsce tylko wtedy, gdy ktoś wyprowadza się z mieszkania i nie będzie w nim mieszkał w przyszłości. Nie dotyczy to zatem osób spędzających semestr za granicą, czy odbywających dłuższą podróż po świecie.

Wymeldowanie w urzędzie meldunkowym w Niemczech

Wymeldowanie się ze swojego miejsca zamieszkania w Niemczech to prosta sprawa. Wystarczy w tym celu udać się do urzędu meldunkowego i poinformować o przeprowadzce za granicę. Jedyne potrzebne dokumenty to aktualny dowód osobisty oraz wypełniony formularz wymeldowania. Choć zwykle zostanie się poproszonym o podanie nowego adresu, to jednak nie ma obowiązku udostępniania tej informacji.

Następnie, w zależności od urzędu meldunkowego, otrzymuje się małą naklejkę w dowodzie osobistym, która potwierdza, że dana osoba nie posiada już stałego miejsca zamieszkania w Niemczech. Ponadto otrzymuje się zaświadczenie o wymeldowaniu, które jest ważne z różnych powodów.

Do czego jest potrzebne zaświadczenie o wymeldowaniu w Niemczech?

Wymeldowując się z mieszkania w niemieckim urzędzie meldunkowym, należy koniecznie poprosić o zaświadczenie o wymeldowaniu. Okazuje się, że nie wszystkie urzędy w Niemczech wydają je automatycznie. O wydanie zaświadczenia można się zwrócić także później, prosząc o jego przesłanie drogą pocztową.

Zaświadczenie o wymeldowaniu jest szczególnie ważne:

• w przypadku nadzwyczajnego wypowiedzenia umów o dostawę energii elektrycznej, o świadczenie usług telekomunikacyjnych i dostępu do internetu (zaświadczenie nie daje gwarancji, ale ułatwia argumentację),
• w celu udowodnienia urzędowi skarbowemu fakt przeniesienia miejsca zamieszkania za granicę.

Kto ma dostęp do danych meldunkowych?

Czy kiedykolwiek zadaliście sobie pytanie, kto może przeglądać wasze dane meldunkowe lub zwrócić się o ich udostępnienie? Oprócz organów państwowych, dane meldunkowe otrzymują w szczególności GEZ, czyli instytucja pobierająca abonament w imieniu mediów publicznych i firmy ubezpieczeniowe. Informacja o wymeldowaniu jest również automatycznie przesyłana do urzędu skarbowego.

Ponadto, do danych tych mogą mieć dostęp firmy windykacyjne, co wydaje się stosunkowo oczywiste. Ale również takie firmy jak Deutsche Post, Grupa Otto i Bertelsmann mogą uzyskać informacje z urzędu meldunkowego. Chodzi o sprawy windykacyjne, zarządzanie należnościami i handel adresami e-mail. Każdy, kto jest gotów zapłacić, szybko uzyska te dane.

Więcej na ten temat przeczytacie tutaj: Niemcy: Przekazywanie dalej danych meldunkowych i jak się temu sprzeciwić.

Wymeldowanie po przeprowadzce za granicę

Może się zdarzyć, że sytuacja zmienia się, gdy już wyjedzie się za granicę. Na przykład pierwotnie planowało się powrót do Niemiec po pewnym czasie, a później doszło do zmiany decyzji. Co więc zrobić, jeśli chce się wymeldować później lub gdy nadal ma się mieszkanie w Niemczech?

Wymeldowanie w Niemczech przez internet?

Jeśli już mieszkacie za granicą i chcecie wymeldować się z mieszkania w Niemczech w późniejszym terminie, w większości gminach i miastach można tego obecnie dokonać wysyłając niezbędne dokumenty pocztą. Rzadziej możliwe jest nawet załatwienie wymaganych formalności drogą elektroniczną.

Jak już wspomnieliśmy, w celu wymeldowania w Niemczech należy wypełnić formularz wymeldowania. Nie inaczej ma się to w przypadku wymeldowania na odległość.

Odpowiednie formularze można znaleźć w internecie. Formularz taki należy wypełnić, wydrukować, podpisać i wysłać pocztą albo mailem. Musicie jednak najpierw sprwadzić, czy urząd meldunkowy Waszego miasta albo gminy na to zezwala. Formularze wymeldowania nie są skomplikowane i przy pomocy słownika będą w stanie go wypełnić nawet osoby znające słabo język niemiecki (na końcu artykułu tłumaczenie). Oprócz tego, wysyłając formularz wymeldowania pocztą, trzeba czasem dołączyć przykładowo kopie dowodów wszystkich członków rodziny, którzy mają zostać wymeldowani. Tak nakazuje choćby miasto Kolonia:

„Jeśli mieszkasz już za granicą i nie znasz nikogo, kogo mógłbyś poprosić o wymeldowanie, możesz w drodze wyjątku wymeldować się drogą pocztową. Oprócz wypełnionego i podpisanego formularza wymeldowania, należy przesłać nam kopię dokumentów tożsamości wszystkich członków rodziny, którzy przeprowadzili się z Tobą za granicę. Prosimy upewnić się, że podpisy na kopii dowodu tożsamości i na formularzu wymeldowania są identyczne. Tylko w ten sposób możemy sprawdzić, czy podpis jest twój.”

A tutaj oryginalna pisownia w języku niemieckim:

„Wenn Sie bereits im Ausland wohnen und niemanden kennen, den Sie mit der Abmeldung beauftragen können, können Sie sich ausnahmsweise auf dem Postweg abmelden. Zusätzlich zu dem ausgefüllten und unterschriebenen Abmeldeformular müssen Sie uns eine Kopie der Ausweisdokumente aller Familienmitglieder übersenden, die mit Ihnen ins Ausland verzogen sind. Bitte achten Sie darauf, dass die Unterschriften in Ihrer Ausweiskopie und auf dem Abmeldeformular identisch sind. Nur so können wir prüfen, ob es sich um Ihre Unterschrift handelt.”

Co zrobić, jeśli urząd meldunkowy nie zezwala na przesłanie formularza wymeldowania?

Niektóre urzędy meldunkowe w Niemczech nie zezwalają na przesyłanie formularza wymeldowania pocztą. Trzeba wówczas udzielić pełnomocnictwa zaufanej osobie, aby ona przeprowadziła w naszym imieniu czynności wymagane w celu dokonania wymeldowania. Informacje o tym, czy możecie się wymeldować drogą mailową albo pocztą, czy też osobiście (albo za pośrednictwem pełnomocnika), znajdziecie na stronie internetowej urzędu meldunkowego Waszego miasta albo gminy (niem. „Meldeamt” albo „Meldebehörde„).

Późniejszego wymeldowania można dokonać na przykład w berlińskim urzędzie meldunkowym. Odpowiedni formularz wymeldowania można przesłać pocztą. Potwierdzenie wymeldowania jest następnie przesyłane pocztą na wskazany adres w ciągu jednego tygodnia.

Jeśli nie dopełni się obowiązków wynikających z ustawy meldunkowej w ciągu 2 tygodni, należy się liczyć z tym, że można zostać  ukaranym grzywną. Zdarza się to jednak rzadko, nawet jeśli od lat mieszka się za granicą. Wystarczy mieć dobre uzasadnienie dla opóźnienia w wymeldowaniu lub zinterpretować „datę wyprowadzki” na swoją korzyść.

Jak wypełnić formularz wymeldowania w Niemczech?

Formularze w Niemczech mogą się nieco różnić swoim wyglądem i układem poszczególnych pól do wypełnienia, jednak większość z nich wymaga podania dotychczasowego adresu oraz nowego adresu zamieszkania. Oprócz tego zawsze należy podać dane osób, które mają zostać wymeldowane. Poniżej przetłumaczony fragment formularza wymeldowania miasta Kolonia (dalsza część zawiera miejsce na informacje o pozostałych osobach, które mają zostać wymeldowane):

1. Tutaj informuje się, aby nie wypełniać pogrubionych miejsc, niem. „stark umrandete Fläche”
2. Dzień wyprowadzki
3. Kod pocztowy
4. Gmina
5. Nazwisko, tytuł naukowy
6. Imię
7. Płeć, männl. – męska, weibl. – żeńska
8. Data urodzenia
9. Stan cywilny, ledig – panna lub kawaler, verheirater – zamężna lub żonaty, verwitwet – odwowiały-a, geschieden – rozwiedziony-a
10. Wyznanie
11. Obywatelstwo (prosimy podać wszystkie)
12. Pracujący: tak lub nie