Abonament RTV w Niemczech – kto musi go płacić, a kto może zostać zwolniony z opłaty?

Rundfunkbeitrag, to abonament RTV w Niemczech (znany wcześniej pod nazwą GEZ). Każdy pełnoletni najemca (lub właściciel mieszkania w przypadku mieszkania własnościowego) jest w Niemczech prawnie zobowiązany do zarejestrowania się i opłacenia abonamentu. Przy czym wystarczy, że zarejestruje się jedna z osób żyjących w danym mieszkaniu. Abonament RTV w Niemczech jest bowiem płacony od gospodarstwa domowego.

Gdzie zgłosić opłatę abonamentu RTV w Niemczech?

Zgłoszenia należy dokonać w tzw. „ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice“, czyli serwisie ARD, ZDF i Deutschlandradio, przyjmującym opłaty (wcześniej GEZ, czyli Gebühreneinzugszentrale).

Adres brzmi następująco:

ARD ZDF Deutschlandradio
Beitragsservice
50656 Köln

Oprócz tego należy dodać, że dział ARD, ZDF i Deutschlandradio, który zajmuje się pobieraniem składek, otrzymuje dane z biur meldunkowych mieszkańców. Te są następnie  porównywane z własnymi rejestrami danych. Oznacza to, że prędzej czy później orzymacie pismo dotyczące opłaty radiowo-telewizyjnej.

Ile wynosi abonament RTV w Niemczech?

Abonament RTV wynosi w Niemczech aktualnie 18,36 euro miesięcznie. Specjalna komisja analizuje co cztery lata zapotrzebowanie finansowe zgłaszane przez nadawców publicznych i decyduje o ewentualnym podwyższeniu wysokości składki.

Kto nie musi opłacać abonamentu RTV w Niemczech?

Obowiązek płacenia abonamentu RTV w Niemczech kończy się, gdy ma miejsce jeden z następujących powodów wyrejestrowania:

• Dwóch lub więcej płatników składek zaczyna mieszkać razem – ślub, przeprowadzka do wspólnego mieszkania (WG-Wohngemeinschaft) itd. W tym wypadku należy podać nazwiska i numery abonamentów wszystkich płatników, w celu uniknięcia podwójnej opłaty. Ta jest bowiem uiszczana za gospodarstwo domowe.
• Płatnik składki udaje się na dłuższy czas za granicę i nie posiada już w Niemczech żadnego miejsca zamieszkania. W tym wypadku należy przedstawić urzędowe zaświadczenie.
• Płatnik abonamentu umiera. W tym wypadku jego bliscy musza przedłożyć akt zgonu.
• Płatnik składki rezygnuje z mieszkania. W tym wypadku należy przedłożyć urzędowe zaświadczenie.

Wyrejestrowanie musi nastąpić pisemnie z podaniem powodu wyrejestrowania w serwisie przyjmującym opłaty (ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice). Telefoniczne wyrejestrowanie jest niewystarczające! Należy pamiętać, że serwis potwierdza wyrejestrowanie. Obowiązek płacenia abonamentu wygasa dopiero po złożeniu odpowiedniego pisma w ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice. Przy spóźnionej rezygnacji możecie poprosić grzecznościowo o wyrejestrowanie wsteczne.

Nasza rada

Jako płatnik abonamentu, ciąży na Was obowiązek udowodnienia wpłynięcia pisma o wyrejestrowanie w ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice. Radzimy więc, abyście wysłali pismo o wyrejestrowanie listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, żeby w razie czego móc udowodnić jego wpłynięcie (Rodzaje listów poleconych w Niemczech – najważniejsze informacje!). Zachowajcie też potwierdzenie z poczty. Musicie też zwrócić uwagę na to, aby z ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice otrzymać potwierdzenie wyrejestrowania. Dopóki wyrejestrowanie nie zostanie pisemnie potwierdzone, nie można go traktować jako dostarczonego.

Zwolnienie z abonamentu RTV w Niemczech ze względu na sytuację życiową

Oprócz tego wniosek o zwolnienie z opłaty abonamentu RTV w Niemczech mogą złożyć następujące osoby:

• odbiorcy świadczeń pomocy społecznej
• odbiorcy emerytury lub renty (osoby o pewnym stopniu niepełnosprawności)
• odbiorcy świadczeń socjalnych lub Bürgergeld
• odbiorcy świadczeń na mocy ustawy o prawie do azylu
• nie mieszkający z rodzicami odbiorcy BAföG (Das Bundesausbildungsförderungsgesetz – Świadczenia zgodnie z Federalną ustawą stypendialną), dofinansowania kształcenia zawodowego albo świadczeń związanych z przysposobieniem do zawodu
• odbiorcy specjalnych świadczeń na mocy ustawy dotyczącej pomocy ofiarom wojny (§ 27 e BVG – Bundesversorgungsgesetz)
• odbiorcy świadczeń opiekuńczych w ramach siódmego rozdziału (§§ 61 do 66) księgi XII kodeksu socjalnego  (SGB XII)
• odbiorcy świadczeń opiekuńczych dla ofiar wojennych na mocy ustawy dotyczącej pomocy ofiarom wojny (BVG – Bundesversorgungsgesetz)
• odbiorcy zasiłku opiekuńczego zgodnie z wewnętrznymi przepisami poszczególnych landów
• odbiorcy dodatku opiekuńczego zgodnie z § 267 ustęp 1 Ustawy o wyrównaniu obciążeń wojennych (Lastenausgleichsgesetz – LAG)
• osoby, którym ze względu na konieczność opieki, przysługuje dodatek pieniężny zgodnie z Ustawą o wyrównaniu obciążeń wojennych (Lastenausgleichsgesetz – LAG) § 267 ustęp 2 wers 1 Nr. 2 c
• osoby pełnoletnie, które żyją w placówce publicznej (§ 45 ósmej księgi kodeksu socjalnego – SGB VIII)
• osoby głuchonieme oraz odbiorcy pomocy dla osób niewidomych zgodnie z  § 72 dwunastej księgi  kodeksu socjalnego (SGB XII) jak i § 27 ustawy dotyczącej pomocy ofiarom wojny (BVG – Bundesversorgungsgesetz )

Potrzeba zwolnienia z opłat musi zostać urzędowo zatwierdzona

Jeśli nie pobieracie żadnego z wyżej wymienionych świadczeń socjalnych, ponieważ Wasze wpływy przekraczają określone progi, możecie w drodze wyjątku złożyć wniosek o zwolnienie z opłaty radiowo-telewizyjnej w Niemczech, jeśli przekroczenie progu jest mniejsze niż wysokość miesięcznej składki radiowo-telewizyjnej. Do zwolnienia z opłaty potrzebne jest pismo z odpowiedniego organu społecznego, z którego wynika, że wniosek o wypłatę świadczeń socjalnych został odrzucony z powodu przekroczenia progu dochodowego o maksymalnie 18,36 euro.

Czy zwolnienie z opłaty dotyczy także współlokatorów mieszkania?

Zwolnienie dotyczy w obrębie mieszkania: małżeństw, zarejestrowanych partnerów życiowych i właścicieli mieszkania, którzy byli brani pod uwagę przy przyznawaniu świadczeń. Jeśli chociaż jeden lokator będzie miał obowiązek zapłaty abonamentu (całkowitego lub częściowego), to będzie trzeba go zapłacić.

Czy istnieje możliwość zwolnienia z opłaty w przypadku zbyt niskich dochodów?

Jeśli dysponujecie niskimi dochodami, ale nie chcecie wnioskować o świadczenia socjalne, to nie możecie być zwolnieni z opłaty radiowo-telewizyjnej. Zwolnienie możliwe jest tylko wtedy, jeśli istnieje zawiadomienie w tej sprawie z odpowiedniego organu społecznego. Nie wystarczy także teoretycznie istniejące prawo do zasiłku dla bezrobotnych (Bürgergeld). Potrzeba ta musi zostać potwierdzona za pomocą pisma wyrażającego zgodę odpowiedniego organu społecznego. Jeśli jest to konieczne, w grę wchodzi wniosek o zwolnienie z opłaty w wyjątkowych przypadkach.

Kto może wnioskować o obniżenie opłaty radiowo-telewizyjnej w Niemczech?

O obniżenie opłaty radiowo-telewizyjnej mogą wnioskować osoby ciężko upośledzone, jeśli w ich orzeczeniu o niepełnosprawności istnieje oznakowanie RF. Konkretnie:

• Osoby niewidome lub niedowidzące, u których stopień upośledzenia wynosi przynajmniej 60% – z powodu niedowidzenia
• Osoby z zaburzeniami słuchu, które nie słyszą lub z którymi niemożliwa jest wystarczająca komunikacja z użyciem słuchu, nawet jeśli użyją aparatów słuchowych
• Osoby ze stopniem niepełnosprawności minimum 80%, które z powodu swojej choroby nie mogą brać udziału w imprezach masowych

Obniżona opłata wynosi aktualnie 6,12 euro miesięcznie.

Jak złożyć wniosek o zwolnienie z opłaty bądź jej obniżenie?

Wnioski znajdziecie w urzędach miast i gmin. Wszystkie formularze możecie też znaleźć online pod adresem: www.rundfunkbeitrag.de i je wydrukować. We wniosku musicie podać powód zwolnienia z opłaty lub jej obniżenia, a poza tym musicie dołączyć:

• odpowiednie potwierdzenie urzędowe albo płatnika świadczeń
• odpowiednie powiadomienie o świadczeniach socjalnych, tzw. orzeczenie o niepełnosprawności

Potwierdzenia/zaświadczenia te musicie dostarczyć w oryginale lub jako uwierzytelnione odpisy. Wniosek należy podpisać. Radzimy, abyście wysłali wniosek listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, aby móc udowodnić wpłynięcie pisma w odpowiednim terminie. Wniosek trzeba dostarczyć pod adres: ARD, ZDF und Deutschlandradio, Beitragsservice, 50656 Köln.

Od kiedy następuje zwolnienie z opłaty?

Wniosek o zwolnienie z opłaty/jej obniżenie powinniście złożyć najszybciej, jak to możliwe, najpóźniej w ciągu 2 miesięcy od daty zaistnienia trudnej sytuacji i otrzymania odpowiedniego świadczenia. Jeśli wniosek wpłynie dopiero po upłynięciu tych dwóch miesięcy, zwolnienie/obniżenie opłaty nastąpi od kolejnego miesiąca po wpłynięciu wniosku.

Czy domownicy i współlokatorzy muszą opłacać abonament RTV osobno?

Zgodnie z umową radiowo-telewizyjną, na każde mieszkanie przypada jednolita opłata radiowo-telewizyjna w wysokości 18,36 Euro – niezależnie od tego, ile znajduje się w nim odbiorników i czy w ogóle jakieś są. Dla rodzin, osób wspólnie wynajmujących mieszkanie, czy pozamałżeńskich wspólnot mieszkaniowych, regulacja ta posiada ważną zaletę: „jeden płaci za wszystkich”, tzn. tylko jeden członek rodziny, partner życiowy albo współlokator musi być zarejestrowany jako płatnik abonamentu radiowo-telewizyjnego w Niemczech. Prywatnie wykorzystywane samochody wszystkich mieszkańców są tak samo zwolnione z opłaty jak dzieci z własnym dochodem.

Oprócz tego, zgodnie z niemiecką umową radiowo-telewizyjną wszyscy mieszkańcy lokalu wspólnie odpowiadają za opłaty. To oznacza, że w zasadzie każdy lokator może zostać pociągnięty do płatności, jeśli oficjalnie zarejestrowany płatnik nie wywiązuje się z ponoszenia opłat. Jeśli ARD ZDF Deutschlandradio Beitragsservice żąda dopłaty, a osoba zainteresowana może udowodnić, że spełnia warunek zwolnienia z opłaty, zostaje ona później zwolniona z obowiązku zapłaty abonamentu.

„Czy muszę płacić, skoro w ogóle nie mam radia ani telewizora?” albo nawet „Nigdy nie oglądam programów publicznych!”

Dla wnoszenia opłaty radiowo-telewizyjnej zupełnie nie ma znaczenia, czy ktoś ma odpowiednie urządzenia i z nich korzysta lub czy też w ogóle ogląda programy publiczne. W obecnie obowiązującej umowie o składce radiowo-telewizyjnej w ogóle nie ma wzmianki o urządzeniach nadawczych. Oprócz tego bardzo wiele sądów w całych Niemczech, a nawet Federalny Sąd Administracyjny potwierdziło konstytucyjność opłaty RTV w Niemczech i umowy o składce na rzecz radiofonii i telewizji w ogóle.

Czy istnieje obowiązek  dokonania opłaty w przypadku posiadania drugiego mieszkania, mieszkania wakacyjnego lub przyczepy kempingowej?

Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nie trzeba płacić za drugie mieszkanie. Ponieważ jednak urząd składkowy niekoniecznie wie, czy dane mieszkanie jest drugim domem, trzeba się z nim skontaktować. Dlatego, jeśli nie chcecie za nie płacić, powinniście poinformować urząd o adresie i numerze składkowym drugiego mieszkania i wskazując, że płacicie już za pierwsze mieszkanie oraz poprosić o zwolnienie z płacenia za drugie mieszkanie. Poinformujcie również o swoim numerze składkowym na pierwsze mieszkanie i prześlij im tzw. rozszerzone zaświadczenie o zameldowaniu z biura meldunkowego mieszkańców.