Zmiana nazwiska lub imienia w Niemczech – jak to zrobić?

Imię i nazwisko to nasze dane osobowe, które identyfikują naszą tożsamość i towarzyszą nam przez całe życie. Teoretycznie nie mamy na nie wpływu, gdyż nazwisko dziedziczymy po rodzicach, a imię zostaje nam również przez nich nadane. Czasem nie jesteśmy jednak z naszego imienia bądź nazwiska lub imienia naszego dziecka zadowoleni i chcielibyśmy najchętniej je zmienić. To jest możliwe. Istnieje jednak w Niemczech kilka regulacji prawnych i warunków decydujących o tym, czy i kiedy będziemy mogli dokonać zmiany tożsamości.

Gdzie mogę zmienić nazwisko lub imię w Niemczech?

Za zmianę nazwiska lub imienia w Niemczech zawsze odpowiedzialna jest jedna z dwóch instytucji: urząd stanu cywilnego (niem. Standesamt) lub urząd meldunkowy (niem. Einwohnermeldeamt). W celu zmiany nazwiska lub imienia, należy złożyć wniosek o jego zmianę, który musi zostać następnie rozpatrzony. W przypadku uzyskania odpowiedzi odmownej, przysługuje nam prawo do wniesienia sprzeciwu. W przypadku niepowodzenia, możemy wystąpić na drogę sądową.

Ile kosztuje zmiana nazwiska lub imienia w Niemczech?

Koszt zmiany nazwiska w Niemczech może wynieść od 2,50 euro do 1.022 euro za osobę, natomiast jeśli chodzi o imię, to koszty te wahają się między 2,50 euro do 255 euro. Ponadto istnieją koszty związane z koniecznością wprowadzenia niezbędnych zmian w różnych dokumentach, takich jak dokumenty tożsamości i prawa jazdy. Wreszcie, firmy ubezpieczeniowe i banki, a także pracodawcy i właściciele powinni również zostać poinformowani o nowym imieniu bądź nazwisku.

Kiedy możliwa jest zmiana imienia lub nazwiska w Niemczech?

Zmiana imienia lub nazwiska w Niemczech możliwa jest tylko wtedy, jeśli nie godzi ona w interesy ogółu. Społeczeństwu zależy bowiem na tym, aby każdej poszczególnej osobie przydzielone było tylko jedno poszczególne nazwisko. Przykładem wykorzystywania zmiany nazwiska do złych celów mogą być dłużnicy lub przestępcy, którzy dzięki takiemu rozwiązaniu mogą się ukrywać.

Z kolei przykładem, w którym zmiana nazwiska byłaby wskazana, jest osoba przyjmująca niemieckie obywatelstwo i nie mogąca z tytułu niemieckich przepisów prawnych nadal nosić nazwiska oryginalnego pochodzenia. Takie przypadki zdarzają się w krajach wschodnioeuropejskich, gdzie nazwiska odmieniane są dla formy męskiej i żeńskiej (np. pan Kowalski, ale pani Kowalska). W Niemczech odmiana formy takiego nazwiska nie będzie możliwa. Po przyjęciu obywatelstwa pani ta będzie nazywać się Kowalski (Frau Kowalski).

W jakich sytuacjach można zmienić nazwisko lub imię w Niemczech?

Kwestię zmiany imienia lub nazwiska w Niemczech reguluje „Niemiecka Ustawa o Zmianie Nazwisk i Imion”. Ta mówi, iż zmiana nazwiska bądź imienia jest możliwa w następujących przypadkach:

• jeśli nazwisko jest w naszym najbliższym środowisku na tyle popularne, że istnieje znaczące ryzyko pomylenia z inną osobą (w przypadku popularnego imienia i nazwiska, np. Anna Kowalska). Należy dodać, że nawet w kraju takim jak Niemcy, gdzie mieszka bardzo duży odsetek Polaków, nadal występuje dość duże ryzyko
• jeśli nazwisko może uchodzić za ośmieszające lub nieprzyzwoite, jest odbierane pejoratywnie przez społeczeństwo
• jeśli nazwisko lub imię jest bardzo długie lub trudne w wymowie – zwłaszcza mieszkając w obcym kraju nie unikniemy z tego powodu częstych pytań o powtórzenie, przeliterowanie, a i tak często nazwisko nasze nie zostanie zapisane poprawnie i znów trzeba to odkręcać
• jeśli po przyjęciu nowego obywatelstwa chcielibyśmy aby nasze typowo polskie nazwisko lub imię nie rzucało się w oczy w kraju zamieszkania
• gdy nazwisko jest w niektórych środowiskach negatywnie kojarzone np. z czynami karalnymi lub przestępcami

Nazwisko można zmienić również na podstawie prawa rodzinnego lub prawa o cudzoziemcach, np. przez zawarcie związku małżeńskiego lub w drodze adopcji.

Kiedy nie można zmienić imienia?

Wniosek o zmianę imienia zostanie najprawdopodobniej odrzucony, jeśli zmiana godzi w jego funkcję porządkową. Chodzi o sytuacje, kiedy nie jest możliwe stwierdzić, czy chodzi o kobietę czy mężczyznę. Dodanie kobiecego imienia do imienia męskiego jest z reguły niedozwolone. Możliwa, ale nie zawsze dozwolona, jest zmiana imienia kiedy osoba posiada kilka imion i jedno z nich ma zostać przyjęte jako pierwsze.

Kiedy nie można zmienić nazwiska?

W przypadku nazwiska nie jest możliwa jego zmiana, jeśli istnieje podejrzenie, że dana osoba poprzez zmianę nazwiska usiłuje zatuszować czyn karalny lub ucieka przed wierzycielem.

Kiedy można zmienić imię dziecka lub dzieci?

W przypadku dziecka zmiana jego imienia jest łatwiejsza niż zmiana jego nazwiska. Zwłaszcza u niemowląt zmiana nie będzie trudnym procesem. Jednak już po pierwszym roku życia sytuacja staje się bardziej skomplikowana. W Niemczech imiona dzieci w przedziale wiekowym od ponad roku do lat szesnastu mogą zostać zmienione tylko gdy istnieją ważne powody dotyczące ochrony dobra dziecka. Stanowi o tym niemiecki przepis administracyjny z 11 sierpnia 1980 roku. Ważnymi powodami w mniemaniu tego przepisu są następujące sytuacje:

• jeśli dziecko z przekonań religijnych chciałoby zmienić imię nadane mu jako drugie na chrzcie i używać go jako pierwsze
• jeśli imię jest na tyle częste i popularne, że istnieje duże ryzyko pomylenia z inną osobą
• jeśli dziecko posiada dwa obywatelstwa i dwa paszporty i zmiana pisowni imienia i jego dopasowanie znacznie przyczyni się do ułatwienia wjazdu do kraju

Kiedy można zmienić nazwisko dziecka lub dzieci?

Czasami rodzice chcą zmienić tylko nazwisko dzieci. Przykładem może być rozwód rodziców gdy matka, która otrzymała prawa do opieki powraca do swego dawnego nazwiska lub ponownie wstępuje w związek małżeński. W takich przypadkach odpowiedni urząd zadecyduje, co jest ważniejsze: czy to, że dziecko chce nosić to samo nazwisko co jego nowa rodzina, czy przywiązanie do nazwiska ojca. Decyzje podejmowane są zawsze indywidualnie na podstawie zebranych informacji. Na podobnej zasadzie nazwisko dziecka można zmienić również, gdy zaczyna swoje nowe życie w rodzinie zastępczej.

Zmiana imienia w Niemczech – jakie imiona można wybrać?

Nie każde imię jest w Niemczech dopuszczalne. Nie jest dozwolone wybranie i zmiana na imię, które stanowi podstawę do ponownej jego zmiany. Kwestią sporną jest wybór fantazyjnych imion lub przyjęcie jako imienia słowa kluczowego (który sam w sobie jest pojęciem, nie zaś imieniem!)

Zmiana nazwiska – jakie nazwiska można wybrać?

Zmieniając w Niemczech nazwisko również przysługuje nam dowolny wybór, jeśli jednak nie będzie to zmiana na takie nazwisko, przy którym prawdopodobne jest, że ponownie je zmienimy. Tylko w nielicznych przypadkach zmienia się nazwisko dzieci, kiedy ich rodzice zmieniają swoje nazwisko. Dzieci w Niemczech mają prawo, po ukończeniu piątego roku życia, współdecydować o zmianie własnego nazwiska.