Studiowanie w Niemczech bez matury – czy jest to możliwe i jakie warunki trzeba spełnić?

Po maturze czas na studia – jest to często wybierana droga edukacji. Matura nie jest jednak zawsze konieczna do podjęcia studiów! Nawet bez matury można w Niemczech studiować. Jest to jednak dość skomplikowane – zarówno jeśli chodzi o dopuszczenie do studiów, jak i o finansowanie. Mimo wszystko do odważnych świat należy, więc jeśli są chęci, to warto spróbować!

Ze wszystkich 19.000 kierunków studiów w Niemczech, aż 8.000 da się studiować nie mając matury – tak wynika z danych Centrum Rozwoju Szkół Wyższych (niem. Centrum für Hochschulentwicklung, w skrócie CHE). Decydując się na podjęcie studiów w Niemczech bez matury, musicie jednak wziąć pod uwagę kilka aspektów, które postaramy się Wam przybliżyć:

1. Dopuszczenie do studiów bez matury

Nauka w szkole wyższej jest uzależniona w Niemczech od landu. Istnieje jednak kilka sztywnych reguł obowiązujących w całych Niemczech. Jeśli posiadacie wykształcenie zawodowe albo kilka lat doświadczenia w zawodzie, możecie wybrać studia na odpowiednim kierunku – np. BWL w przypadku przedsiębiorców (BWL – Betriebswirtschaftlehre czyli ekonomika przedsiębiorstwa). Jeśli natomiast chcielibyście studiować coś, co nie ma związku z Waszym wykształceniem zawodowym czy wykonywaną pracą, wtedy niezbędny będzie egzamin mistrzowski albo inny porównywalny dyplom (technik lub specjalista). Jeśli chcecie iść na studia magisterskie, musicie posiadać ukończone studia licencjackie.

2. Ograniczona liczba miejsc

Bez matury można studiować nawet kierunki, które normalnie słyną z pewnych ograniczeń, jeśli chodzi o liczbę przyjmowanych kandydatów, czyli zakładają pewną określoną średnią ocen. W wielu landach funkcjonuje to w następujący sposób: zanim miejsca zostaną rozdzielone, ich mała część trafia do innych grup kandydatów. Mogą to być przykładowo kandydaci z doświadczeniem zawodowym. W ten sposób można studiować nawet takie kierunki, które podlegają centralnemu ograniczeniu w zakresie liczby przyjęć – medycyna, weterynaria, stomatologia, czy farmacja.

3. Studiowanie

Jeśli udało Wam się dostać na niemiecki uniwersytet bez matury, studiujecie tam, tak, jak wszyscy inni – nie istnieją żadne różnice. Niektóre szkoły wyższe oferują jednak specjalne kursy dla studentów bez matury, np. w celu odświeżenia wiedzy z zakresu matematyki. Można też od razu mieć zaliczone obowiązkowe praktyki studenckie, jeśli macie już jakieś doświadczenie zawodowe.

4. Finansowanie

Nawet bez matury możecie skorzystać z BAföG (stypendium dla studentów – patrz podlinkowany obok artykuł) – przynajmniej teoretycznie. Jeśli w ten sposób chcecie uzyskać środki na studia licencjackie, nie możecie być starsi niż 30-lat. Z kolei w przypadku studiów magisterskich górna granica wieku wynosi 35 lat. Dla studentów, którzy dostali się na uczelnię wyższą dzięki swojemu doświadczeniu zawodowemu, istnieją specjalne regulacje. Zgodnie z informacjami z CHE, starsi studenci często nie otrzymują Bafög – np. dlatego, że do dochodu wliczane są zarobki małżonka. Istnieją na szczęście alternatywy, np. państwowe stypendia naukowe lub pożyczki studenckie.

5. Szanse na sukces

Studenci z maturą czy bez – jedni i drudzy mają takie same szanse na rozwój kariery zawodowej. Pokazuje to badanie Niemieckiego Centrum ds. Nauki i Szkolnictwa Wyższego (niem. Deutsches Zentrum für Hochschul- und Wissenschaftsforschung, w skrócie DZHW). Najpóźniej w trzecim semestrze oceny obu grup studentów się wyrównują a na egzaminach prawie nie widać różnicy. Jednak warto zwrócić uwagę, że pośród studentów bez matury większy jest udział osób przerywających studia. Może to wynikać m.in. z tego, że ciężko im pogodzić studia, rodzinę i często jeszcze pracę.