Kiedy kupujący mają prawo do zwrotu samochodu? W jakich przypadkach sprzedający muszą przyjąć go z powrotem? Z tego artykułu dowiecie się, jak to wygląda na gruncie prawa niemieckiego.
W Niemczech nie istnieje ogólne prawo do zwrotu używanych samochodów. Zgodnie z § 355 BGB (niemieckiego kodeksu cywilnego) konsumenci mogą zwrócić towary zakupione online lub przez telefon w ciągu 14 dni bez podania przyczyny i otrzymać zwrot pieniędzy. Przepis ten dotyczy również zakupów samochodów przez internet. W przypadkach nie dotyczących umów sprzedaży na odległość, ogólne prawo do odstąpienia od umowy nie ma zastosowania. Konkretnie oznacza to, że jeśli kupiliście samochód w sposób tradycyjny, w punkcie stacjonarnym, nie możecie później tak po prostu odstąpić od umowy kupna-sprzedaży samochodu. Jest to możliwe tylko w bardzo szczególnych przypadkach.
A tak przy okazji, w powszechnym użyciu terminy „Widerruf” i „Rücktritt” stosowane w kontekście odstąpienia od umowy są często używane jako synonimy. To błąd. „Widerruf vom Kaufvertrag” jest bowiem czymś innym niż „Rücktritt”. Podczas gdy termin „Rücktritt” oznacza odstąpienie od umowy, które zawsze wymaga podania przyczyny, prywatny nabywca może odstąpić od umowy kupna-sprzedaży zawartej z przedsiębiorcą nawet bez podania przyczyny („Widerruf”).
W jakich przypadkach możliwe jest w Niemczech odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży samochodu?
Możliwość odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży samochodu zależy od warunków umowy i ewentualnych wad pojazdu.
- Odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży w przypadku istotnych wad
Jeśli pojazd ma istotną wadę, która istniała już w momencie zakupu auta, zwykle możliwe jest odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży. Warunek: musi to być uszkodzenie, w przypadku którego koszty naprawy stanowią co najmniej pięć procent ceny zakupu – drobna wada nie jest zatem wystarczająca. Również oznaki zużycia i starzenia nie stanowią wady. Mowa tu o zmianach, do których doszło w sposób naturalny, wraz z upływem czasu. Mogą to być drobne uszkodzenia lakieru, uszkodzona rura wydechowa lub zużyte klocki hamulcowe. Z kolei za wady uznaje się usterki nietypowe dla wieku i zużycia pojazdu, takie jak uszkodzenie skrzyni biegów.
Przykład:
Kupujecie używany samochód kombi za 23.000 euro, który został zarejestrowany po raz pierwszy w 2015 roku i ma przebieg 90.000 km. Po zaledwie kilku tygodniach słyszycie skrzypienie podczas zmiany biegów i zaczyna wyciekać olej. W warsztacie wykryto usterkę skrzyni biegów. Koszt naprawy wynosi 1.500 euro. Stanowi to 6,5 proc. ceny zakupu. Jest to zatem uznawane za istotną wadę.
- Niedotrzymanie warunków gwarancji może być powodem do odstąpienia od umowy
Także w przypadku, gdy sprzedawca nie dotrzyma warunków gwarancji, możliwe jest odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży samochodu. Sprzedając samochód, przedsiębiorca gwarantuje, że pojazd lub jego części wymienione w umowie są w dobrym stanie. Jeśli obietnice te nie pokrywają się z rzeczywistością, sprzedawca może być zmuszony do poniesienia kosztów naprawy lub przyjęcia zwrotu samochodu. To, czy sprzedawca będzie musiał zaakceptować odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży i odebrać samochód, zawsze zależy od indywidualnej oceny każdego przypadku.
- Prawo do natychmiastowego odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży samochodu w przypadku podstępnego wprowadzenia w błąd
Jeśli sprzedawca celowo podał nieprawdziwe informacje, dopuścił się manipulacji lub coś zataił, oznacza to podstępne wprowadzenie w błąd. Kupujący może się na to powołać i odstąpić od umowy kupna-sprzedaży samochodu. Zasadniczo obowiązuje następująca zasada: jeśli kupujący został oszukany, ma prawo do natychmiastowego zwrotu. Warunkiem koniecznym jest wystąpienie istotnej wady uzasadniającej odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży używanego samochodu. Może to być na przykład cofnięty licznik lub podanie nieprawdziwych danych dotyczących roku produkcji lub daty pierwszej rejestracji. Także w przypadku, gdy w ogłoszeniu auto przedstawiane jest jako bezwypadkowe, a w rzeczywistości jest powypadkowe, uprawnia to kupującego do odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży samochodu.
Przede wszystkim ważna jest podpisana umowa. Dlatego należy wcześniej sprawdzić, czy umowa została rzeczywiście potwierdzona na piśmie i czy w związku z tym jest ważna. Czy uzgodnione warunki są w niej wymienione zgodnie z ustaleniami? W indywidualnych przypadkach sprzedawca może dobrowolnie zgodzić się na przyjęcie zwrotu auta i anulowanie umowy. Decyzja zależy jednak od jego uznania. Z reguły dealerzy samochodowi żądają za to rekompensaty finansowej w wysokości 15 proc. ceny zakupu. Jeśli dealer nie zamierza anulować umowy, najlepiej jest sprzedać samochód jeszcze przed jego zarejestrowaniem, ponieważ wraz z każdą zmianą właściciela wartość pojazdu spada.
Czy można odstąpić od umowy kupna-sprzedaży samochodu zawartej z osobą prywatną?
Jeśli kupiliście samochód od prywatnego sprzedawcy, sytuacja często wygląda inaczej. Wynika to z faktu, że prywatni sprzedawcy mogą wyraźnie wyłączyć rękojmię. Oznacza to, że nie ponoszą oni wówczas odpowiedzialności za wady fizyczne samochodu. Wyłączenie odpowiedzialności dotyczy jednak tylko wad, które sprzedawca wymienił w umowie. Jeśli kupujący podpisze umowę, zgadza się na nią w całości. Ponieważ przyjął do wiadomości wymienione wady, nie może później z powodu tych usterek odstąpić od umowy kupna-sprzedaży samochodu. Istnieje jednak jeden wyjątek, w którym przysługuje prawo do zwrotu auta zakupionego od osoby prywatnej: w przypadku podstępnego wprowadzenia w błąd, kupujący może zakwestionować umowę kupna-sprzedaży i odstąpić od zakupu samochodu.
Czy prywatni sprzedawcy muszą przyjąć zwrot samochodu?
To, czy prywatny sprzedawca musi przyjąć zwrot sprzedanego przez siebie samochodu używanego, zależy głównie od tego, co zostało zapisane w umowie kupna-sprzedaży. Czy rękojmia została wyłączona w umowie i czy kupujący wiedział, na co się pisze? Jeśli tak, nie może on później wycofać się z zakupu używanego samochodu bez ważnego powodu. Tak więc umowa może mieć duże znaczenie. Co istotne, wszystkie wady muszą być stwierdzone na piśmie, ponieważ umowy ustne lub porozumienia dodatkowe mogą być różnie interpretowane. Warunkiem wstępnym uniknięcia sporów jest prawidłowo sporządzona pisemna umowa kupna-sprzedaży.
Co zrobić w przypadku wykrycia wady po zakupie samochodu?
Jeśli dokonaliście zakupu samochodu, a dopiero po jakimś czasie odkryliście wadę, powinniście postąpić w następujący sposób:
- Krok pierwszy: przede wszystkim należy poinformować sprzedawcę o wadzie. Powinien on mieć możliwość usunięcia usterki w rozsądnym terminie, wynoszącym co najmniej dwa tygodnie. Jeśli sprzedawca zgodzi się na to i usunie wadę lub pokryje koszty naprawy samochodu, odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży jest wykluczone.
- Krok drugi: jeśli sprzedawca odmówi naprawy usterki, wówczas możecie odstąpić od umowy kupna-sprzedaży samochodu i skorzystać z prawa do zwrotu. Możecie również domagać się odszkodowania. To samo dotyczy sytuacji, gdy po upływie wyznaczonego terminu wada nadal występuje – nawet jeśli samochód został naprawiony.
W początkowym okresie po sprzedaży auta to na sprzedawcy spoczywa obowiązek udowodnienia, czy wada jest istotna. Jeśli zakupiliście auto jako osoba prywatna od firmy, ciężar dowodu spoczywa na sprzedawcy przez okres jednego roku. Oznacza to, że sprzedawca musi udowodnić, że w momencie przekazania samochodu uszkodzenie nie istniało. Jeśli kupujący odkryje wadę dopiero po upływie tego terminu, to na nim spoczywa ciężar dowodu. Teraz to on musi wykazać, że wada istniała już przed sprzedażą. W praktyce jest to jednak trudne i często nie ma już wtedy możliwości odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży samochodu.
Źródło: www.mobile.de
W Polsce bardzo pomocne jest udanie się do UOKiK w przypadku zakupu wadliwego auta z komisu. Wystarczył jeden telefon do „przedsiębiorcy”. I nie bawić się w żadnych adwokatów.