Jeździsz w Niemczech na polskich tablicach? Dowiedz się kiedy musisz przerejestrować samochód!

Polskie tablice rejestracyjne w Niemczech mogą niekiedy stanowić problem. Wprawdzie ich posiadanie jest tańsze, ale niestety ich używanie może wiązać się z ryzykiem i koniec końców może okazać się całkowicie nieopłacalne. W poniższym artykule zostaną opisane ogólne zasady, kiedy konieczna jest zmiana tablic, a w jakich sytuacjach można odpuścić sobie przerejestrowanie. 

Niemieckie prawo rejestracji (Zulassungsrecht) 

Kwestię przerejestrowania samochodu w Niemczech regulują dwa przepisy: niemieckie prawo podatkowe, czyli z niemieckiego Steuerrecht oraz prawo rejestracji, czyli po niemiecku Zulassungsrecht. 

Niemieckie „Zulassungsrecht” reguluje kwestie tymczasowego oraz regularnego uczestniczenia w ruchu drogowym. Zgodnie z zapisem w §20 FZV (Fahrzeug-Zulassungsverordnung – rozporządzenie o rejestracji/dopuszczeniu do ruchu pojazdów), samochody zarejestrowane poza granicami Niemiec mogą tymczasowo uczestniczyć w ruchu drogowym w Niemczech, jeżeli osoby je użytkujące nie mają tam stałego miejsca pobytu. Tymczasowy pobyt ma miejsce wtedy, gdy np. odwiedza się w Niemczech znajomych czy rodzinę, przyjeżdża na urlop bądź jedynie przejeżdża przez Niemcy w drodze na urlop do innego kraju. Tyczy się to także jednorazowych odwiedzin na wydarzenia kulturalne takie jak koncerty, itp. 

Treść przepisu (poniżej tłumaczenie): 

„(1) In einem anderen Mitgliedstaat der Europäischen Union oder einem anderen Vertragsstaat des Abkommens über den Europäischen Wirtschaftsraum zugelassene Fahrzeuge dürfen vorübergehend am Verkehr im Inland teilnehmen, wenn für sie von einer zuständigen Stelle des anderen Mitgliedstaates oder des anderen Vertragsstaates eine gültige Zulassungsbescheinigung ausgestellt und im Inland kein regelmäßiger Standort begründet ist.” 

Polskie tłumaczenie: Pojazdy dopuszczone do ruchu drogowego w innym państwie Unii Europejskiej lub w innym państwie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, mogą brać tymczasowo udział w wewnętrznym ruchu drogowym (czyli w Niemczech – przyp. red.), jeśli w kraju pochodzenia został wystawiony ważny dokument dopuszczenia do ruchu oraz na terenie kraju (czyli w Niemczech – przyp. red.) nie ma miejsca regularny pobyt. 

Niemieckie prawo podatkowe (Steuerrecht) 

Steuerrecht obowiązuje każdą osobą, która jest zobowiązana do płacenia na terenie Niemiec podatku, w tym także podatku drogowego. Wynika z niego, iż samochodem z innymi tablicami rejestracyjnymi niż niemieckie można jeździć w Niemczech przez maksymalnie rok w przypadku tymczasowego pobytu. Natomiast jeśli wie się od razu, że Niemcy będą stałym miejscem zamieszkania, trzeba jak najszybciej przerejestrować samochód. Nieprzerejestrowanie pojazdu grozi dotkliwymi karami. §1 Nr. 3 Kraftfahrzeugsteuergesetz (ustawa o opodatkowaniu pojazdów silnikowych) mówi jasno, iż bezprawne korzystanie z samochodu również podlega opodatkowaniu: 

” Der Kraftfahrzeugsteuer unterliegt […] die widerrechtliche Benutzung von Fahrzeugen” – podatkowi drogowemu podlega bezprawne korzystanie z pojazdów 

Bezprawne korzystanie z pojazdu ma zgodnie z §§ 3 FZV (ustawa o dopuszczeniu pojazdów do ruchu), 48 FZV, 24 StVG (przepisy ruchu drogowego) miejsce wtedy, kiedy samochód nie został dopuszczony do ruchu zgodnie z prawem niemieckim, mimo iż „ośrodek interesów życiowych” (czyli „Lebensmittelpunkt”) jego właściciela znajduje się w Niemczech. 

Kiedy pojawia się obowiązek płacenia podatku drogowego i przerejestrowania samochodu w Niemczech? 

Regulacje prawne stanowią między innymi, że podczas tymczasowego pobytu w Niemczech jest się zwolnionym z płacenia niemieckiego podatku drogowego przez okres 12 miesięcy. Dobrze wiedzieć, że udowodnienie pobytu tymczasowego wcale nie jest takie proste – policja może zinterpretować to na zupełnie odmienny sposób i przedstawić dokładnie coś innego. Dodatkowo istotne jest, gdzie znajduje się osobisty „ośrodek interesów życiowych”, czyli „Lebensmittelpunkt”. Jeśli przebywa się w Niemczech 183 dni w roku lub dłużej, to zgodnie z prawem właśnie w tym kraju znajduje się ośrodek interesów życiowych i właśnie tu należy uiszczać podatek. Jeśli się tego nie zrobi, naraża się na oskarżenie z tytułu oszustwa podatkowego (Steuerhinterziehung) zgodnie z zapisem w § 370 AO (Abgabenordnung – Kodeks Podatkowy). Za sygnał przeniesienia „ośrodka interesów życiowych” do Niemiec uważane jest podjęcie w Niemczech stałej pracy albo pobieranie niemieckich świadczeń socjalnych. W takiej sytuacji udowodnienie pobytu tymczasowego w Niemczech jest praktycznie niemożliwe. 

Co więcej, samo opłacanie niemieckiego podatku drogowego nie zwalnia z obowiązku przerejestrowania samochodu, jeżeli wcześniej wspomniany „ośrodek interesów życiowych” znajduje się w Niemczech. 

W niemieckim ustawodawstwie istnieje orzeczenie sądowe (Orzeczenie FG Hamburg z dnia 14.4.2011, numer sprawy: 2 K 246/10 w sprawie podatku od pojazdów silnikowych dla zagranicznych samochodów osobowych), z którego wynika, że: „Zagraniczny samochód osobowy podlega niemieckiemu podatkowi od pojazdów silnikowych, jeśli użytkownik ma miejsce zamieszkania w Niemczech i samochód jest do jego dyspozycji w zakresie użytkowania. Zwolnienie podatkowe określone w § 3 Nr. 13 KraftStG jest nieskuteczne, jeśli pojazd jest użytkowany przez osoby, które posiadają w kraju (w Niemczech) miejsce zamieszkania lub stałego pobytu.” 

Ile wynosi podatek drogowy, czyli Kfz-Steuer? 

Wysokość podatku zależy od kilku czynników. W przypadku samochodów osobowych przy obliczaniu jego wysokości brane są pod uwagę przede wszystkim pojemność silnika i jego rodzaj (diesel czy benzyna) oraz klasa emisji spalin. Natomiast w przypadku samochodów zarejestrowanych w Polsce dodatkowym czynnikiem mającym wpływ na wysokość podatku jest długość okresu użytkowania w Niemczech. 

Aby obliczyć wysokość podatku drogowego w Niemczech, można skorzystać z tego kalkulatora: Kalkulator niemieckiego podatku drogowego 

Czy podatek drogowy nalicza się w Niemczech wstecz? 

Jeśli osoba kierująca pojazdem zostanie poddana kontroli drogowej, a nie posiada dowodu opłacenia podatku drogowego za samochód na polskich tablicach rejestracyjnych, który jest użytkowany w Niemczech, wtedy podatek nalicza się wstecz od daty zamieszkania w Niemczech. 

Np. jeśli pracuje się od 5 lat w Niemczech, to podatek drogowy będzie trzeba zapłacić od pierwszego dnia pobytu w Niemczech, czyli za 5 lat wstecz. 

Co w sytuacji płacenia podatku w Niemczech, w momencie, gdy nie przerejestrowało się jeszcze samochodu? 

W przypadku kontroli drogowej w Niemczech, mimo płacenia podatku można otrzymać wysoki mandat za jeżdżenie na polskich tablicach rejestracyjnych. W najgorszej sytuacji jest możliwe także zarekwirowanie pojazdu przez niemieckie władze. 

Co z pracownikami stref przygranicznych? 

Zgodnie z niemieckimi przepisami, jeśli mieszka się w Polsce, a pracuje w Niemczech, samochód podlega rejestracji i wszelkim opłatom w Polsce. W tym przypadku istotne jest miejsce zamieszkania i zameldowania, a nie miejsce pracy. 

Jak wygląda to w przypadku studentów? 

Studenci z Polski i zagranicy są zwolnieni z podatku i z obowiązku przerejestrowania, o ile się uczą i tylko oni prowadzą samochód. Jednak podczas ewentualnej kontroli należy przedstawić ważną legitymację studencką („Studierendenausweis”) lub aktualne zaświadczenie z uczelni (czyli „Immatrikulationsbescheinigung”). W przypadku podjęcia pracy w Niemczech, status studenta traci znaczenie. W tej sytuacji jest się zobowiązanym do wymiany tablic i opłacenia podatku drogowego w Niemczech. 

Jak i gdzie przerejestrować samochód w Niemczech? 

Aby przerejestrować samochód należy udać się do urzędu komunikacji (Kfz-Zulassungstelle). W tym celu potrzebne będą następujące dokumenty: 

• dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport i zaświadczenie o zameldowaniu), 
• dokumenty samochodu (przetłumaczone na język niemiecki), 
• Europejski Certyfikat Zgodności (COC), 
• przegląd techniczny pojazdu (TÜV / AU), 
• dokument potwierdzający własność pojazdu (np. umowa kupna), 
• tablice rejestracyjne, jeśli samochód jest jeszcze zarejestrowany, 
• elektroniczne potwierdzenie ubezpieczenia (eVB), 
• pełnomocnictwo, jeśli osobiście nie można zarejestrować pojazdu, 
• pełnomocnictwo do pobrania podatku drogowego z konta (tzw. SEPA Mandat). 

Więcej na ten temat można przeczytać tutaj: Rejestracja oraz wyrejestrowanie samochodu w Niemczech 

Jakie koszty wiążą się z przerejestrowaniem samochodu w Niemczech? 

Koszty przeglądu technicznego to ok. 100 euro, koszty rejestracji ok. 40-80 euro, natomiast nowe tablice rejestracyjne to koszt rzędu 20-40 euro. Do tego dochodzi oczywiście podatek drogowy (Kfz-Steuer) i koszty ubezpieczenia pojazdu. 

Podsumowanie: kiedy przerejestrować pojazd na niemieckie tablice rejestracyjne? 

Krótka ściąga uwzględniająca sytuacje, w których przerejestrowanie jest absolutnie konieczne, a w jakich przypadkach nie: 

• Podczas „zjeżdżania” do Niemiec na stałe – w tym przypadku najlepiej oszczędzić sobie stresu i załatwić wszelkie formalności od razu, by uniknąć niepotrzebnych kar. 
• W sytuacji wyjazdu do Niemczech na jakiś czas, przerejestrowanie nie jest konieczne, ale jak wynika z artykułu – policja może interpretować to odmiennie. Jeśli faktycznie wyjazd to tylko wakacje, koncert i tego typu wydarzenia, nikt nie będzie „ścigany” za brak niemieckich tablic, ale dłuższy pobyt, który policja udokumentuje zdjęciami danego pojazdu (a może to zrobić), nie będzie taki łatwy do „wybronienia”, zatem lepiej dmuchać na zimne. 
• Ważne są okoliczności. Jeśli “główny ośrodek interesów życiowych” jest w Niemczech, to bezwzględnie trzeba przerejestrować auto. Polskie tablice rejestracyjne w Niemczech w tym przypadku nie będą zgodne z prawem.