Z dniem 1.08.2016 wchodzą w Niemczech w życie istotne zmiany dotyczące zasiłku dla bezrobotnych. Zasiłek ten uregulowany jest w drugiej księdze kodeksu prawa socjalnego (niem. Sozialgesetzbuch II, w skrócie SGB II). Poniżej przedstawiamy poszczególne paragrafy wprowadzające najważniejsze zmiany zasiłku dla bezrobotnych w Niemczech:
- § 3 ustęp 2 SGB II
Każdy pracownik musi niezwłocznie otrzymać od Jobcenter (urząd zajmujący się w Niemczech rozpatrywaniem wniosków dla bezrobotnych: Jaka jest różnica pomiędzy Arbeitsagentur i Jobcenter?) pomoc w powrocie do życia zawodowego (Eingliederungsmaßnahmen), zgodnie z 14 ff SGB II. Do pomocy tej zalicza się oferty pracy, dodatkowe zajęcia jako 1-Euro-Job lub z wyższym wynagrodzeniem, a w przypadku braku wykształcenia zawodowego, pomoc w znalezieniu miejsca kształcenia.
- § 5 ustęp 3 zdanie 3 do 6 SGB II
Jeśli z powodu braku reakcji, bądź współudziału świadczeniobiorcy, świadczeniodawca inny niż Jobcenter będzie zmuszony wstrzymać wnioski lub płatności wydawanego przez siebie świadczenia, zasiłek dla bezrobotnych (ALG II) zostanie w tej sytuacji również zawieszony, dopóki świadczeniobiorca nie spełni wymagań niezbędnych do otrzymywania tegoż innego świadczenia. Po wypełnieniu zobowiązań wobec innego świadczeniodawcy zasiłek dla bezrobotnych ALG zostanie wypłacony wstecz od daty wstrzymania płatności. Wstrzymanie płatności zasiłku dla bezrobotnych może mieć miejsce dopiero kiedy decyzja o wstrzymaniu innego świadczenia stanie się prawomocna.
- § 7 ustęp 5 SGB II
Osoby kształcące się zawodowo, które mają prawo do dofinansowania nauki zawodu, mają od tej pory również prawo do zasiłku dla bezrobotnych (do tej pory jedno wykluczało drugie). Tylko uczniowie, którzy mają zagwarantowaną pełną opiekę (wraz z wyżywieniem) w zakładzie pracy nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych (wyjątek stanowi § 27 SGB II).
- § 7 ustęp 6 SGB II
Osoby uczące się i posiadające prawo do pożyczki „Bafög” nie miały do tej pory prawa do zasiłku dla bezrobotnych Hartz 4. Zmiany w prawodawstwie powodują, iż prawo do zasiłku dla bezrobotnych może być dane również dla tych osób, jeśli:
- Zgodnie z § 2 Abs. 1a kodeksu Bafög prawo do pożyczki „Bafög” chwilowo nie jest dane, np. jeśli dana osoba mieszka z rodzicami
- Prawo do pożyczki wynika z § 12 lub § 13 ustęp 1 w połączeniu z ustępem 2 nr 1 lub z § 13 ustęp 1 nr 1 w połączeniu z ustępem 2 nr 2 kodeksu Bafög oraz
2a) pożyczka „Bafög” jest aktualnie wypłacana lub z powodu uzyskiwania dochodów nie jest wypłacana lub
2b) wniosek o pożyczkę „Bafög” nie został jeszcze rozpatrzony, lub
- Jeśli podczas uczęszczania przykładowo do szkoły wieczorowej dana osoba jest wykluczona z możliwości otrzymania pożyczki „Bafög” z powodu przekroczenia granicy wieku (30 lat), zgodnie z § 10 ustęp 3 kodeksu Bafög. W tym wypadku zdobycie wykształcenia musi być decydujące o powrocie do życia zawodowego.
- § 11 Abs. 1 SGB II
Dotychczas w ramach rozpatrywania wniosków o ALG II sprawdzano dochody delikwentów. Od tej pory jako dochód traktowane są przychody uzyskiwane w ramach działalności zarobkowej (Erwerbstätigkeit), pracy socjalnej w miejsce służby wojskowej (Bundesfreiwilligendienstes), pracy socjalnej młodzieży (Jugendfreiwilligendienstes).
- § 11a Abs. 3 SGB II
Świadczenia otrzymywane w ramach dofinansowania zawodu albo pożyczki „Bafög”, za wyjątkiem dodatku do opieki nad dzieckiem (Kinderbetreuungszuschlages), traktowane są jako dochód. To samo tyczy się kosztów dojazdu do pracy (Reisekosten).
- § 11b Abs. 2 SGB II
Możliwość odliczenia podstawowej kwoty wolnej od podatku (Grundfreibetrag) zostaje ograniczona do dochodów z działalności zarobkowej.
W przypadku dochodów wolnych od podatku zgodnie z § 3 nr 12, 26, 26a lub 26b EStG (Einkommensteuergesetz – ustawa prawa podatkowego) podstawowa kwota wolna od podatku zostaje powiększona o dochód podlegający opodatkowaniu do maksymalnie 200 euro (dochód podlegający opodatkowaniu w wysokości do 100 euro pozostaje wolny od odliczenia).
- § 16b SGB II
Einstiegsgeld (patrz tutaj), czyli pieniądze wypłacane do tej pory bezrobotnym rozpoczynającym działalność gospodaraczą, może od teraz zostać przyznany również osobom, które nie są bezrobotne.
- § 16g SGB II
Jeśli podczas procesu pomocy w powrocie do życia zawodowego (Eingliederungsmaßnahme) dana osoba nie będzie się więcej kwalifikowała jako potrzebująca pomocy, to pieniądze wypłacane przez Jobcenter na ten cel mogą być wypłacane od tego momentu przez maksymalnie sześć kolejnych miesięcy w formie niskooprocentowanej pożyczki.
- § 22 Abs. 3 SGB II
Zwroty z tytułu kosztów utrzymania mieszkania (Betriebskosten), nie są więcej traktowane jako dochód, w sytuacji kiedy wynikają one z przedpłat dokonanych w okresie rozliczeniowym przez osobę, którą to dotyczy.
- § 22 Abs. 4 SGB II
Za pokrycie kosztów mieszkania oraz ogrzewania jest odpowiedzialny nowy świadczeniodawca, u którego świadczeniobiorca powinien złożyć odpowiedni wniosek.
- § 28 Abs. 3 SGB II
Bez względu na istniejące terminy, wypłaty pieniędzy na wyposażenie szkolne (Schulbedarf) w wysokości 70 euro na pierwsze półrocze oraz 30 euro na drugie półrocze, mogą zostać wypłacone wstecz, jeśli uczeń rozpoczął naukę później.
- § 41 SGB II
Zasiłek będzie przyznawany od tej pory na 12 miesięcy. W przypadku przyznania zasiłku tymczasowo, bądź jeśli koszty mieszkania są nieodpowiednie (zbyt wysokie), zasiłek może zostać przyznany na okres sześciu miesięcy.
- § 42 Abs. 2 SGB II
Jeśli nie ma miejsce potrącenie albo sankcja, to świadczeniobiorca może ubiegać się co cztery miesiące o zaliczkę zasiłku w wysokości 100 euro.
- § 42 Abs. 4 SGB II
Zasiłek dla bezrobotnych ALG II nie może zostać zajęty (gepfändet) przez bank w ramach odzyskania zasądzonych pieniędzy.
Pełny tekst ustawy (w języku niemieckim) znajdziecie tutaj: Sozialgesetzbuch (SGB) Zweites Buch (II).
Zachęcamy również do przeczytania naszego artykułu dotyczącego zasiłku dla bezrobotnych w Niemczech: Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech?.