Uczysz się w Niemczech zawodu (Berufsausbildung)? Poznaj swoje prawa!

Podczas zdobywania w Niemczech wykształcenia zawodowego (Berufsausbildung), młodzi ludzie zbierają swoje pierwsze doświadczenia zawodowe. Wszystko jest nowe i wielu uczących się zawodu nawet nie wie, jakie ma prawa. Niestety, w zakładach pracy nierzadko dochodzi do nadużyć. W związku z tym, w poniższym artykule postanowiliśmy przybliżyć Wam najważniejsze prawa dla osób zdobywających w Niemczech wykształcenie zawodowe.

Plan nauki podczas kształcenia zawodowego w Niemczech (niem. Ausbildungsplan)

Umowa w sprawie kształcenia zawodowego powinna być połączona z ramowym planem nauki zawodu. Ten zawiera informacje o zadaniach przewidzianych do wykonania w zakładzie pracy. Ma to zapobiec sytuacji, kiedy osoby uczące się zawodu w Niemczech muszą wykonywać czynności, które nie mają nic wspólnego ze zdobywanym wykształceniem. Kolejny problem pojawia się, gdy uczniowie otrzymują zadania, które wprawdzie znajdują się w planie, ale przez dłuższy okres czasu wykonują praktycznie jedną i tą samą czynność. Przykład: Uczeń w warsztacie samochodowym musi przez wiele miesięcy wyłącznie zmieniać opony. Takie postępowanie jest niezgodne z prawem.

Godziny nadliczbowe

Nadgodziny to zmora wielu osób zdobywających wykształcenie zawodowe w Niemczech. Należy pamiętać, iż uczący się zawodu mogą wykonywać godziny nadliczbowe, ale tylko dobrowolnie. Oznacza to, że nie można uczniom po prostu kazać zostać dłużej, bo w zakładzie pracy jest za mało personelu. Wyjątek stanowią absolutne nagłe wypadki. Brak personelu nie jest nagłym wypadkiem.

Godziny minusowe

Jeśli ze względu na brak pracy zostaniecie wysłani przez szefa do domu, nie musicie odpracowywać tego czasu. Przykład: jeśli zadzwoni do Was szef, że nie musicie przychodzić, jest to z reguły płatny urlop.

Szkoła zawodowa

Osoby robiące w Niemczech „Ausbildung” mają prawo do kształcenia w szkole zawodowej. Ciągle zdarzają się jednak przypadki, gdzie zakłady pracy dzwonią do szkoły zawodowej i mówią: „Dziś jest dużo roboty, potrzebuję tego ucznia w zakładzie”. Takie postępowanie jest niezgodne z prawem.

Czas pracy

Wszystkich uczących się w Niemczech zawodu dotyczy zasada, iż czas spędzony w szkole zawodowej jest czasem pracy – łącznie z przerwami. Jeśli macie ponad 18 lat, musicie kontynuować Waszą pracę w zakładzie, jeśli czas pracy w szkole zawodowej okazał się niewystarczający. Oprócz tego uczniów poniżej 18 roku życia obowiązują specjalne reguły, określone w prawie pracy młodzieży. Te mówią po krótce, iż niepełnoletni mogą pracować maksymalnie 40 godzin tygodniowo, z tego maksymalnie 8 godzin/dzień przez 5 dni w tygodniu. Praca w soboty, niedziele oraz święta jest w przypadku osób niepełnoletnich zabroniona! Warto wiedzieć, że jeden dzień w szkole zawodowej odpowiada ośmiogodzinnemu dniowi pracy.

Osoby powyżej 18 roku życia mogą pracować maksymalnie 48 godzin tygodniowo, w tym maksymalnie 8 godzin/dzień przez 6 dni w tygodniu.

Narzędzia pracy

Wszystkie narzędzia, materiały, które potrzebne są uczniom do dalszego kształcenia, pracodawca musi udostępnić bezpłatnie. Przykład: jeśli pracujecie w warsztacie i potrzebujecie do tej pracy specjalnych narzędzi, materiałów czy książek technicznych – te musicie otrzymać bezpłatnie z zakładu pracy.

Okres próbny

Zgodnie z paragrafem 20 ustawy o wykształceniu zawodowym (Berufsbildungsgesetz), okres próbny musi wynosić minimum miesiąc i może trwać maksymalnie cztery miesiące.

Urlop

Ilość dni urlopu podczas zdobywania wykształcenia zawodowego w Niemczech zależy od wieku.

• Osoby poniżej 18 roku życia

W przypadku osób poniżej 18 roku życia zastosowanie znajduje ustawa o ochronie pracy osób niepełnoletnich (niem. Jugendarbeitsschutzgesetz). Ta przewiduje następującą ilość urlopu:

• osoby poniżej 16 roku życia: minimum 30 dni powszednich urlopu
• osoby poniżej 17 roku życia: minimum 27 dni powszednich urlopu
• osoby poniżej 18 roku życia: minimum 25 dni powszednich urlopu

Ilość przysługującego urlopu została podana w dniach powszednich (niem. Werktage), co oznacza: 6 dni urlopu na tydzień – również jeśli tydzień pracy liczy pięć dni. Jeśli w umowie dni urlopu podane zostały jako dni robocze (niem. Arbeitstage), to całość kształtowałaby się następująco:

• 30 dni powszednich urlopu odpowiada 25 dniom roboczym wolnym od pracy
• 27 dni powszednich urlopu odpowiada 23 dniom roboczym wolnym od pracy
• 25 dni powszednich urlopu odpowiada 21 dniom roboczym wolnym od pracy

Dla lepszego zrozumienia powyższego wywodu (dni powszednie i robocze) polecamy następujący artykuł:
Czy sobota jest w Niemczech dniem powszednim i w jakich sytuacjach ma to znaczenie?

• Osoby powyżej 18 roku życia

Osoby powyżej 18 roku życia obowiązuje federalna ustawa dotycząca dni wolnych (niem. Bundesurlaubsgesetz). W takiej sytuacji uczeń traktowany jest jak dorosły pracownik i otrzymuje minimum 24 dni płatnego urlopu na rok. Więcej na ten temat przeczytacie tutaj: Ile dni urlopu przysługuje w Niemczech?

Na czym polega Ausbildung w Niemczech?

Zastanawiacie się nad zodbyciem wykształcenia zawodowego w Niemczech, ale nie wiecie jak to dokładnie funkcjonuje? Przeczytajcie nasz artykuł na ten temat:

Berufsausbildung w Niemczech – czyli wszystko o kształceniu zawodowym u naszych zachodnich sąsiadów!