Otworzenie własnej firmy to marzenie wielu przedsiębiorczych osób. Ale co trzeba wziąć pod uwagę przed rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej? Jaki rodzaje ryzyka mogą dotyczyć rozwijającej się firmy? W jaki sposób można się zabezpieczyć, aby firma przetrwała czasy kryzysu? Albo w przypadku nagłej choroby lub wypadku? Odpowiedzialny przedsiębiorca musi myśleć przyszłościowo i podejmować takie decyzje, które mają na celu obniżenie stopnia ryzyka oraz jego wpływu na działalność firmy i jej rozwój gospodarczy na rynku.
Jakie ryzyka dla firm należy mieć na uwadze?
Każdy przedsiębiorca musi się liczyć z możliwością wystąpienia różnego rodzaju ryzyka w każdej fazie prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony ma on do czynienia z ryzykiem rynkowym, zwane także systematycznym, wynikającym z warunków społecznych, ekonomicznych, prawnych i politycznych w danym kraju. Na to ryzyko osoba prowadząca działalność gospodarczą nie ma żadnego wpływu, dlatego jest ono określane także jako ryzyko niekontrolowane. Z drugiej strony osoba prowadząca działalność gospodarczą ma do czynienia z ryzykiem indywidualnym, zwane także specyficznym. Tutaj zaliczane są ryzyka osobiste i ryzyka wynikające bezpośrednio z prowadzenia działalności gospodarczej. Te rodzaje ryzyka można częściowo przewidzieć i kontrolować, ale nie można ich całkowicie wykluczyć lub wyeliminować.
Zarządzanie ryzykiem to czynność codzienna każdego przedsiębiorcy. Prowadzenie własnej firmy wiąże się z identyfikacją ryzyka, jego kalkulacją oraz podejmowaniem środków mających na celu jego eliminację, zmniejszenie możliwości jego wystąpienia lub związanych z nim skutków.
Najprostszą metodą zabezpieczenia się od skutków ryzyka jest zawarcie odpowiedniego ubezpieczenia dla firmy w Niemczech.
Nasza rada: Jeśli szukacie korzystego ubezpieczenia dla firmy w Niemczech, to warto je porównać na Tarifcheck.de!
Ubezpieczenie od ryzyka osobistego (Privatrisiko) i ryzyka operacyjnego, wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej (Betriebsrisiko)
Ubezpieczenie się od ryzyka jest sprawą indywidualną. Z jednej strony każdy przedsiębiorca musi opłacić ubezpieczenia obowiązkowe wynikające z regulacji prawnych, jak na przykład ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne. Z drugiej strony musi podjąć decyzję, jak traktować pozostałe ryzyka. Może on je zaakceptować albo zmniejszyć, wykupując odpowiednią polisę ubezpieczeniową.
W przypadku ryzyka osobistego szczególne znaczenie mają ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie od niezdolności do pracy. Ryzyka operacyjne zależą każdorazowo od modelu biznesowego. Inne ubezpieczenie będzie potrzebne właścicielowi restauracji, jeszcze inne właścicielowi firmy produkcyjnej lub logistyczno-transportowej, a jeszcze inne tłumaczowi lub agentowi ubezpieczeniowemu.
Zakładanie firmy zawsze wiąże się z szansami i zagrożeniami. Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą regularnie dostosowywać swoje decyzje do aktualnych warunków rynkowych i podejmować decyzje związane z zarządzaniem ryzykiem tak, aby maksymalnie wykorzystywać nadarzające się szanse i unikać potencjalnych zagrożeń.
Ubezpieczenie dla firmy w Niemczech: Ubezpieczenie od ryzyka osobistego
Szczególnie na etapie rozpoczynania działalności gospodarczej ważne jest to, aby dokładnie przeanalizować ryzyka osobiste. Niektóre rodzaje ryzyka należy ubezpieczyć obowiązkowo (ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne jest wymagane przez prawo w Niemczech). Istnieją również polisy ubezpieczeniowe, które są zalecane w zależności od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy. Do najważniejszych polis ubezpieczeniowych dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą w Niemczech należą:
- Obowiązkowe i wymagane ustawowo ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne (Kranken- und Pflegeversicherung),
- Ubezpieczenie od utraty dochodu w wyniku choroby: dzienny zasiłek chorobowy/zasiłek chorobowy (Krankentagegeld für Selbstständige)
- Ubezpieczenie w przypadku utraty zdolności do wykonywania zawodu (Berufsunfähigkeitsversicherung),
- Ubezpieczenie od niezdolności do pracy (Erwerbsunfähigkeitsversicherung)
- Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (Unfallversicherung),
- Ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung),
- Dobrowolne ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (Arbeitslosenversicherung).
Jakość zawartych w polisie usług i świadczeń musi odpowiadać indywidualnym potrzebom osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Na przykład w przypadku obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i pielęgnacyjnego warto dokonać porównania ofert różnych kas chorych (Krankenkasse) i instytucji ubezpieczeniowych, gdyż przedsiębiorcy oraz osoby indywidualne prowadzące własną działalność gospodarczą mogą wybrać pomiędzy dobrowolnym ustawowym ubezpieczeniem zdrowotnym (freiwillige gesetzliche Krankenversicherung) a prywatnym ubezpieczeniem zdrowotnym (private Krankenversicherung).
Decyzja o zawarciu ubezpieczenia nie jest łatwa i jest zazwyczaj związana ze stałymi, regularnymi opłatami przez dłuższy czas. Aby uniknąć niepotrzebnych wydatków warto porównać dostępne na rynku oferty ubezpieczeniowe – w końcu każdy początkujący przedsiębiorca powinien przede wszystkim jak najbardziej ograniczyć ryzyka związane z prowadzeniem firmy korzystając z ofert ubezpieczeń dla prywatnych przedsiębiorców, a nie na samym początku niepotrzebnie generować wysokie koszty.
- Ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne (gesetzliche/private Kranken- und Pflegeversicherung)
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają możliwość wyboru między wykupienia ustawowego lub prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego i pielęgnacyjnego. Przed podpisaniem umowy o ubezpieczenie należy dokładnie rozważyć zalety i wady obu tych form. Jest to szczególnie istotne, jeśli przedsiębiorca ma na utrzymaniu rodzinę. Po wykupieniu prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego powrót do ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego jest możliwy tylko w ograniczonym zakresie lub niekiedy nie jest w ogóle możliwy.
- Ubezpieczenie od niezdolności do wykonywania zawodu (Berufsunfähigkeitsversicherung) i od niezdolności do pracy (Erwerbsunfähigkeitsversicherung) dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą
Osoby, które chcą utrzymać dotychczasowy standard życia nawet w przypadku ewentualnej niezdolności do wykonywania zawodu lub utraty całkowitej lub częściowej zdolności do pracy, powinny koniecznie wykupić odpowiednie ubezpieczenia. Osoba prowadzące własną działalność gospodarczą nie są bowiem objęte ochroną państwową (rentą z tytułu obniżonej zdolności do pracy zarobkowej) ze względu na przepisy w ustawowym systemie ubezpieczeń społecznych. Zatem osoba, która jako założyciel firmy chciałaby zawrzeć ubezpieczenie od niezdolności do pracy dla osób samozatrudnionych, powinna zwrócić się bezpośrednio do ubezpieczyciela z zapytaniem o zakres świadczenia. Nierzadko zdarza się, że suma ubezpieczenia wypłacana jest tylko wtedy, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą w ogóle nie może wykonywać żadnych czynności zawodowych (Berufsunfähigkeit) lub utraciła całkowicie zdolność do pracy (Erwerbsunfähigkeit). W przypadku częściowej niezdolności do wykonywania zawodu, zakład ubezpieczeń może zażądać od przedsiębiorcy zmiany profilu działalności firmy lub przekwalifikowania zawodowego.
- Ustawowe lub prywatne ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung) (
Niektóre grupy zawodowe są zobowiązane do opłacania składek na ustawowe ubezpieczenie emerytalne. Należą do nich na przykład lekarze i architekci, mistrzowie rzemieślniczy lub przedstawiciele wolnych zawodów takich, jak publicyści, dziennikarze czy artyści. Z kolei te grupy zawodowe, które nie podlegają obowiązkowi wpłaty na ubezpieczenie rentowo-emerytalne muszą samodzielnie podjąć decyzję, w jaki sposób będą one kształtować swoje ubezpieczenie. W tym przypadku oznacza to, że muszą się one zdecydować, czy będą wpłacać do państwowej kasy rentowo-emerytalnej, czy też zdecyduję się na inny model zabezpieczenia emerytalnego. Zakładając własną firmę należy pamiętać o tym, że w ciągu pięciu lat trzeba wystąpić do zakładu ubezpieczeń emerytalnych z wnioskiem o kontynuację ubezpieczenia. W przypadku niedotrzymania terminu, dobrowolne przystąpienie do ustawowego ubezpieczenia emerytalnego jest utrudnione. Jeśli natomiast przystąpi się do ustawowego ubezpieczenia jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, możliwość wypowiedzenia tej umowy jest bardzo ograniczona.
- Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (Arbeitslosenversicherung)
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z tytułu bezrobocia. W przypadku zdecydowania się na dobrowolne ubezpieczenie na wypadek bezrobocia musi zostać spełniony warunek opłacania składek przez 12 miesięcy w ciągu ostatnich 24 miesięcy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Stosowny wniosek należy złożyć niezwłocznie po założeniu własnej firmy. W przypadku niepowodzenia w samozatrudnieniu, będzie możliwe pobieranie zasiłku dla bezrobotnych. - Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (Unfallversicherung)
Aby ubezpieczyć się od ryzyka wypadku (i innych wynikających z tego zagrożeń), można wykupić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Osoba prowadząca własną działalność gospodarczą może na przykład dobrowolnie ubezpieczyć się w stowarzyszeniu zawodowym – świadczenia te odpowiadają wówczas ustawowemu ubezpieczeniu od następstw nieszczęśliwych wypadków. Szerszą ochronę zapewnia prywatne ubezpieczenie wypadkowe, które jest szczególnie wskazane w przypadku zawodów o podwyższonym ryzyku wypadku.
Dodatkowo każda osoba prowadząca działalność gospodarczą powinna rozważyć zawarcie następujących polic ubezpieczeniowych.
- Ubezpieczenie od obowiązku odpowiedzialności cywilnej w ruchu pojazdów samochodowych (KFZ-Haftpflichtversicherung) jest obowiązkowe, gdy jako osoba prowadząca własną działalność gospodarczą korzysta z samochodu lub innego pojazdu mechanicznego,
- Prywatne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (Privathaftplichtversicherung) w przypadku spowodowania szkód w stosunku do osób trzecich,
- Ubezpieczenie wyposażenia domu (Hausratversicherung), w przypadku, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą pracuje w tak zwanym Home Office, ważne jest ubezpieczenie wyposażenia mieszkania i domowego biura od szkód powstałych na skutek włamania i kradzieży, pożaru, wybuchu gazu, szkód spowodowanych przez zalanie mieszkania, oraz szkód wywołanych przez siły natury (powódź, burza i grad).
- Ubezpieczenie od kosztów związanych z ochroną interesów prawnych (Rechtsschutzversicherung) jest niezmiernie ważne w przypadku procesu przed sądem i opłaty ewentualnych kosztów związanych z koniecznością zaangażowania prawnika,
- Ubezpieczenie od ryzyka utraty życia (Risikolebensversicherung), polisa ta stanowi zabezpieczenie dla rodziny przedsiębiorcy w przypadku jego śmierci,
- Dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne w czasie pobytu zagranicą (Auslandsreisekrankenversicherung); przedsiębiorcy, którzy na skutek zobowiązań zawodowych często przebywają zagranicą, muszą liczyć się z tym, że w przypadku choroby ubezpieczenie zdrowotne pokrywa jedynie część kosztów związanych z leczeniem. Dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne na czas pobytu zagranicę pokrywa pozostałe koszty.
Ubezpieczenia firmy od ryzyka wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej (Betriebsrisiken)
Rozpoczynając działalność gospodarczą konieczne jest dokonanie identyfikacji rodzajów ryzyka związanego z modelem biznesowym firmy i podjęcie konkretnych kroków mających na celu przeciwdziałanie im lub minimalizację ich skutków. To właśnie w fazie początkowej działalności gospodarczej zbyt niskie lub nieprawidłowe ubezpieczenie albo w najgorszym przypadku brak polisy ubezpieczeniowej może szybko doprowadzić do poważnych kłopotów finansowych. Do istotnych ubezpieczeń dla osób prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek należą między innymi:
- Ubezpieczenie przedsiębiorstwa od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności (Betriebs- und Berufshaftpflichtversicherung) pokrywa szkody wyrządzone osobom trzecim w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zastosowanie znajduje ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorstwa. Ponieważ każda firma narażona jest na różne rodzaje ryzyka, firmy ubezpieczeniowe oferują indywidualne usługi ubezpieczeniowe z różnym zakresem świadczeń. Ubezpieczenie to może obejmować koszty leczenia i terapii medycznej, koszty naprawy lub wymiany urządzenia, krótkotrwałe utraty majątku lub wydatki specjalne.
- Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za wyrządzenie szkód majątkowych (Vermögensschadenhaftpflichtversicherung) jest szczególnie ważne dla prawników, notariuszy, doradców podatkowych, biegłych sądowych i rzeczoznawców, gdyż błędy lub opóźnienia mogą spowodować wysokie szkody majątkowe u ich klientów.
- Ubezpieczenie mienia firmy (Geschäftsinhaltversicherung) pokrywa szkody na mieniu firmy powstałe na skutek pożaru, zalania wodą na skutek pęknięcia rury, szkody spowodowane przez burzę lub powódź.
- Ubezpieczenie od przestoju produkcji (Betriebsunterbrechungsversicherung) i ubezpieczenie firmy (Geschäftsversicherung) wyrównuje szkody powstałe na skutek przestoju w produkcji i obejmuje wypłatę wynagrodzeń i pensji pracowników, ich składek na ubezpieczenie społeczne, czynsz za budynki firmy oraz wyrównanie utraconego zysku.
- Ubezpieczenie szyb i innych przedmiotów szklanych (Glasversicherung) obejmuje wszelkiego rodzaju szkody powstałe na szybach, przeszklonych drzwiach i fasadach. Ubezpieczenie to nie obejmuje zadrapań, szyba musi być całkowicie zniszczona. W takich przypadkach polisa obejmuje przeszklenie awaryjne, wymianę szyby oraz usunięcie odłamków szklanych.
- Ubezpieczenie od cyberprzestępstw jest wciąż nowością na rynku i skutecznie chroni przed szkodami powstałymi w wyniku ataków cybernetycznych (hakerstwo, utrata danych itp.). Ubezpieczenia od cyberprzestępstw odgrywają coraz większą rolę w dobie postępującej cyfryzacji świata biznesu. Pod tym względem istotne jest, aby firma dysponowała wystarczająco bezpieczną infrastrukturą IT tak, aby chronić się przed tak zwanymi zagrożeniami cybernetycznymi. Jeśli jednak dojdzie do udanego ataku cybernetycznego, ubezpieczenie pokryje większość szkód spowodowanych przez atak.
- Ubezpieczenie ochrony prawnej przedsiębiorstwa (Firmenrechtsschutzversicherung) i/lub ubezpieczenie majątkowe (niem. Sachversicherung) jako polisa dla osób pracujących na własny rachunek jest zazwyczaj oferowane w Niemczech jako pakiet. Osoba prowadząca swoją działalność gospodarczą może ubezpieczyć się indywidualnie jako właściciel firmy w ramach polisy ubezpieczenia ochrony prawnej lub razem ze swoimi współpracownikami na podstawie ubezpieczenia ochrony prawnej firmy. Zakres świadczeń z tytułu ubezpieczenia ochrony prawnej uzależniony jest od liczby pracowników, działalności oraz rodzaju przedsiębiorstwa
Decydujące znaczenie ma tutaj pytanie, które rodzaje ryzyka wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej powinny być objęte ubezpieczeniem od samego początku, a które ryzyka mogą być świadomie akceptowane.
W zależności od rodzaju działalności gospodarczej i modelu biznesowego mogą być konieczne dodatkowe ubezpieczenia:
- Ubezpieczenie maszyn produkcyjnych (Maschinenversicherung) jest niezbędne, gdy firma jest firmą produkcyjną lub techniczną i musi ubezpieczyć się od szkód lub błędów powstałych w maszynach (Maschinen) lub instalacjach (Anlagen).
- Ubezpieczenie sprzętów elektronicznych niezbędnych do utrzymania ciągłości produkcji (Elektronikversicherung) dotyczy serwerów, komputerów, przyrządów pomiarowych i kontrolnych, instalacji i maszyn drukarskich, muzycznych, techniki biurowej, drukarek, wag i kas elektronicznych. Ubezpieczenie obejmuje koszty wymiany lub naprawy spowodowane przez wandalizm, kradzież, szkody wyrządzone przez wodę, zwarcie elektryczne itd.
- Ubezpieczenie przedsiębiorstwa od odpowiedzialności cywilnej w zakresie wytwarzanych dóbr i produktów (Produkthaftpflichtversicherung) zapewnia odszkodowanie w przypadku, gdy wadliwy produkt wyrządzi szkodę majątkową lub osobistą osobom trzecim. Pokrywane są również szkody następcze, takie jak koszty montażu i demontażu.
- Ubezpieczenie przedsiębiorstwa od odpowiedzialności cywilnej w zakresie szkód wywołanych w środowisku naturalnym (Umwelt-Haftpflichtversicherung) zapewnia wyrównanie szkód rzeczowych, majątkowych i osobowych w przypadku, gdy niebezpieczne chemikalia przedostaną się do środowiska naturalnego lub spowodują eksplozję.
Regularnie sprawdzajcie umowy i taryfy ubezpieczeniowe
Każdy przedsiębiorca powinien regularnie sprawdzajcie zawarte umowy ubezpieczeniowe w celu sprawdzenia
- czy są one nadal niezbędne dla przedsiębiorstwa (nawet, gdy jest to jednoosobowa firma prowadząca samodzielną działalność gospodarczą),
- czy w przypadku rozszerzenia działalności gospodarczej zabezpieczają ewentualne nowe ryzyka lub czy sumy ubezpieczenia są nadal w odpowiedniej wysokości,
- czy konieczne jest poinformowanie zakładu ubezpieczeniowego o zmianach w zakresie ryzyka spowodowanych zmianami w działalności przedsiębiorstwa.
Należy także zawsze zwracać uwagę na warunki zapisane w umowach i przestrzeganie tych zapisów (szczególnie tego, co jest napisany małym drukiem – „Kleingedruckte”). W przeciwnym razie towarzystwo ubezpieczeniowe może odrzucić roszczenie w przypadku wystąpienia szkody.
Dodatkowo warto jest regularnie porównywać koszty i zakres świadczeń oferowanych w ramach zawartych polis ubezpieczeniowych z aktualnymi ofertami na rynku – w ten sposób można w pewnych okolicznościach zaoszczędzić sporo pieniędzy!
Na sam koniec…
Każda osoba zakładająca własną firmę musi zdecydować, które z polis ubezpieczeniowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą są odpowiednie. Szczególnie w początkowej fazie samozatrudnienia należy pamiętać, aby nie wykupywać polis ubezpieczeniowych ze zbyt długim okresem obowiązywania. Często pomija się też koszt składek ubezpieczeniowych ponoszonych przez osoby prowadzące własną firmę, a przecież powinny one zostać uwzględnione w budżecie firmy.
Z drugiej strony nie należy patrzeć wyłącznie na koszty. Właśnie w przypadku ubezpieczeń dla przedsiębiorców i innych osób prowadzących własną działalność gospodarczą niezmiernie ważne jest to, aby zwrócić uwagę na zakres oferowanych świadczeń. W przypadku specjalnych pakietów ubezpieczeniowych dla prowadzących lub zakładających działalność gospodarczą należy sprawdzić, czy rzeczywiście wszystkie ubezpieczenia z danego pakietu są przydatne.
Warto również porównać oferty ubezpieczalni, korzystając przykładowo z Tarifcheck.de, porównywarki, na której znajdziecie najtańsze taryfy!
