Teatr operowy z historią – instytucja na miarę XXI wieku
Od przeszło stu lat Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu szczyci się mianem wiodącej sceny operowej w Europie, która podąża za współczesnymi trendami teatralnymi i świadomie kreuje artystyczne potrzeby widzów. Wnętrze historycznego gmachu Teatru, zwieńczonego charakterystyczną figurą pegaza (projekt budynku autorstwa Maxa Littmanna), w ostatnim czasie przeszło generalny remont w zakresie mechaniki sceny, oświetlenia, elektroakustyki oraz bezpieczeństwa. Zmiany, które przyniosła trwająca przeszło dwa lata modernizacja, są kolosalne. Warto wspomnieć, że poznański Teatr jest pierwszą operą na świecie, która może się pochwalić immersyjnym systemem dźwięku przestrzennego L’Acoustic L-Isa 360 Hyperreal ze wspomagającym akustykę systemem Ambiance.
Siłą wydarzeń realizowanych przez Teatr Wielki jest wykonawstwo na najwyższym poziomie oraz nowatorskie inscenizacje. W bogatym zbiorze nagród, którymi wyróżniono poznańską scenę, znajduje się ta najważniejsza: International Opera Awards, przyznana dwukrotnie w kategorii „dzieło odkryte na nowo”. „Operowego Oscara”, jak powszechnie nazywana jest IOA, otrzymały spektakle „Paria” (2021) oraz „Janwuta” (2023). To nie przypadek, że oba wyróżnienia doceniają Teatr Wielki za realizowanie tytułów Moniuszki. Nagrody te potwierdzają słuszność kierunku, który dyrektor Teatru, Renata Borowska-Juszczyńska, konsekwentnie realizuje od czasu objęcia stanowiska, promując spuściznę Stanisława Moniuszki poprzez podkreślanie jej uniwersalnego charakteru.
Poznański Teatr jest otwarty na każdego widza. Ze swoimi projektami dociera do różnych grup społecznych, a także do widzów o szczególnych potrzebach – odbiorców z niepełnosprawnością słuchu i wzroku, grup społecznych często wykluczanych i pomijanych w procesie tworzenia i odbioru sztuki. Szeroko rozumiana otwartość oraz inkluzywność – to wyróżnia poznańskiej operę.
Moniuszko w trendach Europy
Promocja twórczości Stanisława Moniuszki to jeden z kluczowych aspektów misji Teatru. Kompozytor, uznawany za jednego najwybitniejszych przedstawicieli polskiej opery, stworzył dzieła które po latach nadal stwarzają pole do różnorodnych odczytań, zaskakując swoją niezwykle nowoczesną wymową. Jego utwory symfoniczne, opery, operetki, a także pieśni, które stanowiły kontrapunkt do romantycznej twórczości kameralistyki wokalnej Schuberta i Schumanna, zachwycają i intrygują publiczność.
Moniuszko doskonale umiał w swej twórczości poruszyć patriotyczne struny i niezwykle efektowanie nawiązywać do polskiego folkloru i tradycji. Niemniej w pełni poznał operowy świat i panujące w nim trendy podczas studiów w Berlinie. Nad Sprewą spędził trzy lata (1837-1840), rozwijając kompozytorski kunszt pod kierunkiem Carla Friedricha Rungenhagena, ówczesnego dyrektora Singakademie. Lata tam spędzone pozwoliły mu nawiązać relacje z zagranicznymi twórcami. Dzięki temu doskonale czuł puls zachodzących zmian w muzycznej Europie, co znalazło odzwierciedlenie w jego dziełach. Edukacja w tyglu kulturowym, jakim był ówczesny Berlin, była dla kompozytora niezwykle ważna i pomogła mu wypracować indywidualny język muzyczny.
Prezentując twórczość Moniuszki za granicą, Teatr Wielki w Poznaniu podkreśla jej unikalne walory muzyczne i przywraca do głównego nurtu europejskiego repertuaru. Istotnym elementem strategii promocji Moniuszki za granicą są koncertowe wykonania jego oper w Filharmonii Berlińskiej.
Poznań w Berlinie, czyli opera w filharmonii
Możliwość realizacji wydarzeń w ramach współpracy z instytucjami kultury w Polsce i za granicą to inspirująca konfrontacja z nową publicznością, a także szeroko rozumiana integracja środowiska muzycznego i wymiana doświadczeń.
W 2019 roku Teatr Wielki w Poznaniu zaprezentował w Filharmonii Berlińskiej „Halkę”. Wydarzenie miało być początkiem cyklu corocznych prezentacji oper Moniuszki w słynnej sali koncertowej. Ze względu na pandemię Teatr zmuszony był przesunąć realizację kolejnego projektu w czasie i do Berlina powrócił w roku 2023. Koncertowa prezentacja „Parii”, ostatniej i najrzadziej wykonywanej opery wzbudziła entuzjazm, zarówno u publiczności, jak i niemieckich krytyków. Frederik Hanssen z „DerTagesspiegel“ napisał: „Starając się nie grać tylko najbardziej znanych oper Moniuszki, Teatr Wielki w Poznaniu zabrał się za „Parię”, odkrywając tym samym arcydzieło, którego czas zdaje się właśnie nadchodzić”.
W 2024 roku Teatr zaplanował wykonanie „Strasznego dworu” – ikonicznego dzieła polskiej opery, które zachwyca ciekawą instrumentacją, wartkim librettem i bogactwem harmonii. Koncertową wersję opery zaprezentują soliści, m.in.: Ruslana Koval (Hanna), Gosha Kowalinska (Jadwiga), Piotr Kalina (Stefan) i Stanislav Kuflyuk (Miecznik). To doskonałe głosy, które zna Europa i świat. Za pulpitem dyrygenckim stanie Maestro Marco Guidarini, włoski dyrygent, wielki admirator twórczości Moniuszki, który właśnie od „Strasznego dworu” zaczął przygodę z muzyką polską. Solistom towarzyszyć będzie Chór i Orkiestra Teatru.
„Straszny dwór” w wersji koncertowej będzie znakomitą okazją, by skupić się na ponadczasowym pięknie muzyki. Organizatorzy nie mają wątpliwości, że tak, jak i wcześniej „Halka” oraz „Paria”, prezentacja „Strasznego dworu” poruszy publiczność i będzie jednym z najważniejszych wydarzeń promujących kulturę polską za granicą w 2024 roku.
Filharmonia Berlińska
poniedziałek, 22 kwietnia 2024, godz. 19:00
„Straszny dwór” – Stanisława Moniuszko
Bilety: www.eventim.de
Koncertowe wykonanie pod honorowym patronatem Ambasadora RP w Berlinie
Koncertowe wykonania oper w Filharmonii Berlińskiej Teatr Wielki w Poznaniu realizuje przy wsparciu i w ścisłej współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego, Instytutem Adama Mickiewicza, Instytutem Polskim w Belinie, Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej, Konzertdirektion Prof. Victor Hohenfels, Orlen Deutschland, Von Zanthier & Dachowski.
