W umowie o pracę określone są najważniejsze warunki zatrudnienia, takie jak rodzaj umowy, rodzaj pracy, czas pracy i miejsce jej wykonywania oraz wynagrodzenie. Czasami jednak w dokumencie czają się pułapki, o których mało kto myśli przed rozpoczęciem pracy. Zanim więc podpiszecie umowę o pracę, powinniście sprawdzić kilka punktów, które mogą Wam przysporzyć kłopotów.
1. Wynagrodzenie
Umowa o pracę określa miesięczne wynagrodzenie, które zostało wynegocjowane podczas rozmowy kwalifikacyjnej, oraz inne świadczenia (takie jak dodatek urlopowy, tzw. Urlaubsgeld, czy świąteczny, tzw. Weihnachtsgeld). Ale uwaga: „Ważne jest, aby ustalić na piśmie nie tylko wysokość wynagrodzenia w momencie rozpoczęcia pracy, ale także ewentualną podwyżkę po zakończeniu okresu próbnego lub regulację wynagrodzeń wynikającą z rosnących kosztów utrzymania”, wyjaśnia na blogu Instytutu Staufenbiel Stefan Kramer, prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Tylko w przypadku umów regulowanych przez układy zbiorowe pracy wynagrodzenie wzrasta automatycznie. W przypadku wynagrodzeń, których podstawą jest układ zbiorowy pracy, należy również koniecznie wskazać grupę zaszeregowania.
2. Opis stanowiska pracy i miejsce jej wykonywania
Opis stanowiska pracy wskazuje, jakie zadania mogą Wam zostać przydzielone. Również w tym przypadku należy upewnić się, że nazwa stanowiska i opis zadań są precyzyjnie określone. Im bardziej niejasne sformułowania, tym bardziej zróżnicowane zadania mogą być Wam później przydzielane przez szefa. Nie będziecie też mogli odmówić wykonywania pracy, która nie odpowiada Waszym kwalifikacjom lub jest gorzej płatna.
Ponadto najlepiej byłoby, gdyby umowa o pracę nie przewidywała uprawnień pracodawcy do przeniesienia pracownika – pisze na swojej stronie internetowej kancelaria prawna Hensche. W przeciwnym razie bardzo szybko możecie zostać zmuszeni do przeprowadzki do innego miasta, jeżeli będziecie chcieli zachować stanowisko pracy.
3. Okres próbny i okres wypowiedzenia
Przyszli pracownicy powinni również przed podpisaniem umowy o pracę dokładnie przyjrzeć się zapisom dotyczącym okresu próbnego. Powinna ona jednoznaczne określać czas trwania okresu próbnego, w trakcie którego obie strony umowy mogą ją wypowiedzieć z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia. Zwróćcie również uwagę na to, czy umowa o pracę zamiast normalnego okresu próbnego nie przewiduje stosunku pracy na czas określony, ostrzegają eksperci w dziedzinie prawa pracy z Hensche.de. Przykładowe sformułowanie takiej klauzuli dotyczącej okresu próbnego: „stosunek pracy jest ograniczony w czasie w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i dlatego wygasa po upływie uzgodnionego okresu umowy bez konieczności jej wypowiedzenia”.
Również okres wypowiedzenia powinien być jasno określony w umowie o pracę, zwłaszcza w przypadku zatrudnienia na czas określony. Pracownik może bowiem rozwiązać umowę o pracę na czas określony przed upływem terminu jej obowiązywania tylko wtedy, gdy zostało to wyraźnie uzgodnione w umowie o pracę.
4. Godziny nadliczbowe
„Überstunden sind mit dem monatlichen Gehalt abgegolten” – to zdanie mówiące o tym, że w miesięcznej pensji uwzględnione jest już wynagrodzenie za ewentualne nadgodziny, nadal można znaleźć w wielu umowach o pracę, ale jest ono sformułowane zbyt ogólnie i dlatego jest nieważne. Aby zapis był wiążący, musiałaby być podana przynajmniej konkretna liczba godzin nadliczbowych. „W umowie powinno być również jednoznacznie określone, czy nadgodziny mogą być rekompensowane czasem wolnym od pracy i w jakim zakresie jest to przewidziane” – zaleca Instytut Staufenbiel.
5. Klauzula o zakazie konkurencji po rozwiązaniu umowy o pracę
Wasz nowy pracodawca chce narzucić Wam zakaz konkurencji po rozwiązaniu umowy? Warto zlecić prawnikowi zbadanie tej klauzuli przed podpisaniem umowy o pracę. Firmy chcą w ten sposób uniemożliwić pracownikom przejście do konkurencji lub założenie konkurencyjnej firmy w okresie nawet do dwóch lat po ich odejściu. Jeżeli się do tego nie zastosują, grożą im wysokie kary pieniężne. Jednak taki zakaz znacznie ogranicza Was w wyborze miejsca pracy – ponieważ większość odpowiednich stanowisk znajdziecie właśnie u konkurencji.
