Zasiłek chorobowy na dzieci jest świadczeniem wypłacanym w ramach ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech i ma zastosowanie, jeśli rodzic nie może iść do pracy z powodu opieki nad chorym dzieckiem.
Zasiłek chorobowy na dzieci nazywany jest w Niemczech potocznie „Kinderkrangeld”. Spotyka się również inne określenia tego świadczenia, jak np. „Kinderpflege-Krankengeld” czy „Kinderpflege-Krankentagegeld”.
Kto ma prawo do Kinderkrankgeld?
Aby otrzymać w Niemczech zasiłek chorobowy na dziecko, muszą być spełnione następujące warunki:
- zaświadczenie lekarskie musi potwierdzać konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem
- żadna inna osoba mieszkająca w gospodarstwie domowym nie może zajmować się dzieckiem (również pracująca lub chora)
- dziecko nie ukończyło jeszcze 12 lat lub jest niepełnosprawne
- dziecko jest ubezpieczone w ustawowej kasie chorych
- w celu dokonania płatności przez kasę chorych, należy wypełnić wniosek (do znalezienia na stronie internetowej Waszej kasy chorych)
Prawo do zasiłku chorobowego na dziecko przysługuje w Niemczech wszystkim osobom ubezpieczonym w ramach ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego. Jeśli oboje małżonkowie są ubezpieczeni prywatnie, to zgodnie z § 45 SGB V nie przysługuje im prawo do zasiłku chorobowego na dziecko.
Co w przypadku jeśli jeden rodzic ubezpieczony jest prywatnie, a drugi ustawowo?
Jeżeli jeden z małżonków posiada prywatne ubezpieczenie zdrowotne, a drugi ustawowe ubezpieczenie zdrowotne, to decydujące znaczenie ma to, że dziecko posiada ustawowe ubezpieczenie zdrowotne.
W przypadku przydzielenia dzieci małżonkowi ubezpieczonemu prywatnie, na dzieci te nie przysługuje Kinderkrankgeld, ponieważ przepisy obowiązują jedynie osoby ubezpieczone ustawowo. Obowiązuje to niezależnie od tego, czy drugi małżonek jest nadal ubezpieczony ustawowo, ponieważ w tym wypadku dzieci nie są ubezpieczone w ramach ubezpieczenia rodzinnego.
Jeśli oboje rodzice są ubezpieczeni ustawowo, ale w różnych kasach chorych, to świadczenie wypłaca kasa chorych opiekuna, niezależnie od tego, gdzie dziecko jest ubezpieczone.
Dla osób ubezpieczonych prywatnie oznacza to, że w sytuacji choroby dziecka i konieczności objęcia opieki nad nim, muszą się starać o pomoc w inny sposób. Zgodnie z § 616 niemieckiego kodeksu cywilnego (BGB) pracownicy są uprawnieni do czasowego pobytu w domu, np. z powodu choroby dziecka, przy jednoczesnym zachowaniu prawa do wynagrodzenia. Często regulacja ta jest bardziej szczegółowo uregulowana w umowie o pracę lub układzie zbiorowym pracy, np. przez ile dni w roku jest możliwe. Pracodawca jest z tego zwolniony tylko wtedy, gdy jest to wyraźnie wyłączone w umowie o pracę lub układzie zbiorowym pracy. Kwota płatności może wynosić 100%.
Zgodnie z orzeczeniem Federalnego Trybunału Socjalnego osoby prowadzące działalność gospodarczą, które posiadają ustawowe ubezpieczenie zdrowotne, mają prawo do zasiłku chorobowego na dziecko dopiero od 43. dnia choroby dziecka – czyli dnia, od którego byłyby uprawnione do otrzymania zasiłku chorobowego (niem. Krankengeld). Wiele zakładów ubezpieczeń zdrowotnych pokrywa jednak to świadczenie dla osób prowadzących działalność gospodarczą od pierwszego dnia choroby dziecka. Ten i dokładny sposób obliczania uprawnień, który jest tylko pobieżnie opisany w ustawie i dlatego jest inaczej traktowany przez kasy chorych, należy w razie potrzeby wyjaśnić z własną kasą chorych.
Ile wynosi zasiłek chorobowy na dzieci w Niemczech?
W dniu 1 stycznia 2015 r. zmieniono w Niemczech sposób obliczania wysokości zasiłku chorobowego dla dzieci. Wcześniej, podobnie jak zasiłek chorobowy w przypadku niezdolności do pracy, był on obliczany na podstawie regularnego wynagrodzenia uzyskiwanego przed czasem wolnym od pracy z tytułu opieki nad dziećmi. Teraz wykorzystuje się wynagrodzenie utracone podczas urlopu. Ma to na celu uczynienie obliczeń bardziej przejrzystymi, sprawiedliwszymi i mniej zbiurokratyzowanymi.
Kwota ta jest ustalona według następujących zasad:
- Zgodnie z § 45 ust. 3 zdanie 3 SGB V zasiłek chorobowy dla dzieci (brutto) wynosi 90% utraconego wynagrodzenia netto (różnica między teoretycznym wynagrodzeniem netto bez czasu wolnego a wynagrodzeniem faktycznie wypłacanym).
- Jeżeli w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed otrzymaniem zasiłku chorobowego na dziecko pracownik otrzymał jednorazowe wynagrodzenie podlegające składkom w rozumieniu § 23a SGB IV (np. Urlaubsgeld, Weihnachtsgeld), to zasiłek chorobowy na dzieci wynosi 100% utraconego w czasie urlopu wynagrodzenia netto, niezależnie od wysokości jednorazowych wypłat
- Ze względu na ustawowe regulacje (próg dochodowy), dzienny zasiłek chorobowy dla dzieci wynosi maksymalnie 120,75 euro w 2024 roku
W okresie urlopu składka na ubezpieczenie społeczne jest płacona nadal, a mianowicie od 80% utraconych zarobków brutto. W związku z tym składki na ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie na wypadek bezrobocia i ubezpieczenie pielęgnacyjne odejmuje się od obliczonego (brutto) zasiłku chorobowego na dziecko według zwykłej stawki składki pracownika, zanim kasa chorych wypłaci pracownikowi wynagrodzenie za czas choroby dziecka. Pozostała część należnych składek na ubezpieczenie społeczne jest płacona przez kasę chorych.
Jak długo wypłacany jest zasiłek chorobowy na dziecko w Niemczech?
W 2024 r. rodzice otrzymują więcej dni chorobowych na opiekę nad dzieckiem podczas jego choroby. W roku 2024 każdemu rodzicowi przysługuje maksymalnie 15 dni na dziecko na rok. Rodzic samotnie wychowujący dziecko ma w roku 2024 do dyspozycji 30 dni. Łączna liczba dni uprawniających do dni wolnych dla wszystkich dzieci łącznie wzrasta z 25 do 35 dni roboczych rocznie oraz z 50 do 70 dni roboczych dla rodziców samotnie wychowujących dzieci.
Od 1 sierpnia 2002 r. zasiłek chorobowy na dzieci jest nieograniczony w czasie dla ciężko chorych dzieci, które według opinii lekarza mają średnią długość życia wynoszącą tylko tygodnie lub kilka miesięcy, w wyniku ustawy o ochronie opieki i pielęgnowaniu ciężko chorych dzieci (Gesetz zur Sicherung der Betreuung und Pflege schwerstkranker Kinder).
nawet jeśli stosunek pracy rozpoczyna się lub kończy w ciągu roku kalendarzowego, pełne prawo do zasiłku chorobowego dla dzieci istnieje jak za cały rok kalendarzowy.
Czy mogę pobierać zasiłek chorobowy na dziecko, jeśli pracuję w domu?
Tak! Uprawnienie to obowiązuje niezależnie od miejsca pracy.
Jak to wygląda w przypadku osób na działalności gospodarczej, osób na urlopie wychowawczym, osób pracujących w niepełnym wymiarze godzin lub w przypadku pracy w skróconym wymiarze godzin?
Osoby prowadzące działalność na własny rachunek, posiadające ustawowe ubezpieczenie zdrowotne, mogą ubiegać się o zasiłek chorobowy na dzieci w Niemczech – warunkiem jest wybranie prawa do zasiłku chorobowego na mocy kodeksu socjalnego na podstawie deklaracji wyboru.
Rodzice, którzy otrzymują zasiłek rodzicielski i pracują w niepełnym wymiarze godzin, mogą również korzystać z tego zasiłku i co ważne nie powoduje to zmniejszenia wysokości zasiłku rodzicielskiego.
Osoby, które obecnie pracują w niepełnym wymiarze godzin, mogą również ubiegać się o zasiłek rodzicielski – ale: zasiłek z tytułu pracy w niepełnym wymiarze godzin i zasiłek chorobowy na dziecko nie mogą być pobierane w tym samym czasie. Pracownicy zatrudnieni na Minijob nie mają jednak prawa do zasiłku chorobowego na dzieci; z reguły nie są oni ubezpieczeni z tytułu prawa do zasiłku chorobowego. Mają oni jednak prawo do bezpłatnego urlopu od pracy.
