Czy ciąża upoważnia do bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej w klubie fitness/siłowni w Niemczech?

Wiele osób korzysta z klubów fitness i siłowni, by utrzymać ciało w formie i poprawić sprawność fizyczną. Istnieją jednak sytuacje, w których korzystanie z siłowni czy klubów fitness nie jest wskazane. Jak ma się to w przypadku ciąży? Z perspektywy medycyny nie ma przeciwskazań do uprawiania sportu podczas ciąży. Czy mimo to istnieje możliwość wypowiedzenia członkostwa [Kündigung einer Mitgliedschaft] w klubie fitness lub siłowni z powodu ciąży?

Czy ciąża upoważnia do natychmiastowego wypowiedzenia umowy członkowskiej w klubie fitness/siłowni?

Umowa członkowska w klubie fitness czy siłowni to zobowiązanie ciągłe [das Dauerschuldverhältnis] i jak każde zobowiązanie tego typu może zostać wypowiedziane bezterminowo w przypadku istnienia ważnego powodu, § 314 BGB [Bürgerliches Gesetzbuch – kodeks cywilny]. Zdaniem Trybunału Federalnego [der Bundesgerichtshof] również ciąża może być wystarczająco ważnym powodem do bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej w klubie fitness (Trybunał Federalny, wyrok z dnia 8.02.2012, sygnatura akt XII ZR 42/10). Sąd krajowy w Koblenz zwrócił ponadto uwagę na fakt, iż kobietom w ciąży należy się zgodnie z Art. 6 ustęp 4 GG [das Grundgesetz – konstytucja] szczególna opieka i ochrona ze strony wspólnoty państwowej (Sąd Krajowy Koblenz, wyrok z dnia 19.12.2013, sygnatura akt 3 O 205/13). Trybunał Federalny potwierdził [bejahen] wprawdzie możliwość bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej w klubie fitness/siłowni, jednak nie nazwał konkretnych warunków [die Voraussetzungen] jakie muszą być spełnione by móc bezterminowo wypowiedzieć umowę członkowską.

Bardziej wymowny jest wyrok Wyższego Sądu Krajowego [das Oberlandesgericht] w Monachium, który musiał zdecydować czy ochrona prawa do bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej w klubie fitness może zostać wykluczona przez zapis w ogólnych warunkach handlowych [die Allgemeinen Geschäftsbedingungen], które wskazują w tym miejscu na specjalny program sportowy dla kobiet w ciąży. Wyższy Sąd Krajowy w Monachium uznał ten zapis za niedopuszczalny [unzulässig]. Jego zdaniem nawet odpowiedni program sportowy opracowany specjalnie dla kobiet w ciąży może się okazać nieadekwatny [unzumutbar] (Wyższy Sąd Krajowy Monachium, wyrok z dnia 30.03.1995, sygnatura akt 29 U 4222/94).

Oprócz tego sąd rejonowy w Monachium zdecydował o możliwości natychmiastowego wypowiedzenia w przypadku ciąży. W tym wypadku nie ma znaczenia opinia lekarska, lecz wyłącznie subjektywne odczucie klientki. Jeśli trening negatywnie wpływa na samopoczucie oraz zdrowie zarówno fizyczne jak i psychiczne, to tym samym dany jest ważny powód do wypowiedzenia umowy (Sąd Rejonowy Monachium, wyrok z dnia 9.06.2010, sygnatura akt 251 C 26718/09).

Inaczej zdecydował sąd rejonowy w Tettnag. Jego zdaniem w tej sytuacji niemożliwe jest nadzwyczajne wypowiedzenie umowy członkowskiej w klubie fitness, gdyż takie wypowiedzenie zakłada trwałą przeszkodę w treningu (np. nabycie choroby przewlekłej, kalectwo). Ciąża jest natomiast stanem przejściowym i nie stanowi trwałej przeszkody [das Hindernis] w treningu (Sąd Rejonowy Tattenang, wyrok z dnia 6.06.1986, sygnatura akt 3 C 393/86).

Czy można pauzować umowę członkowską w klubie fitness/siłowni z powodu ciąży?

Większość klubów fitness i siłowni oferuje możliwość pauzowania umowy członkowskiej na czas trwania ciąży. W tym wypadku należy jednak być ostrożnym, ponieważ niektóre umowy zawierają klauzule, które przedłużają ważność umowy o okres trwania przerwy. Kto na przykład pauzuje umowę na sześć miesięcy, tego umowa przedłuży się o ten okres czasu. Sąd rejonowy w Itzehoe uznał takową klauzulę jako niespodziewaną w w myśl § 305 c BGB i tym samym pozbawioną mocy prawnej [unwirksam]. Przeciętna klientka wychodzi bowiem z założenia, że w przypadku umówienia okresu wolnego będzie zwolniona z obowiązku opłacania składek członkowskich, a umowa pozostanie bez zmian (Sąd Rejonowy Itzehoe, wyrok z dnia 26.11.1999, sygnatura akt 56 C 1402/99).

Zdaniem sądu rejonowego w Hannowerze prawo do pauzowania umowy szłonkowskiej wyklucza prawo do bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej. Dzięki temu jest bowiem zagwarantowana odpowiednia ochrona kobiety w ciąży, która nie musi opłacać w tym okresie składek członkowskich. Właściciel klubu fitness/siłowni może natomiast lepiej zaplanować budżet (Sąd Rejonowy Hannover, wyrok z dnia 28.05.2009, sygnatura akt 568 C 15608/08).

Sąd rejonowy w Mühldorf am Inn widział to nieco inaczej i zdecydował, iż kobiety w ciąży nie muszą się godzić na pauzowanie umowy członkowskiej, lecz mogą z niej zrezygnować bezterminowo (Sąd Rejonowy Mühldorf am Inn, wyrok z dnia 12.10.2004, sygnatura akt 1 C 832/04).

Jak widać sądy w Niemczech nie są jednomyślne jeśli chodzi o możliwość bezterminowego wypowiedzenia umowy członkowskiej przez kobiety w ciąży. Jedno jest pewne: w najgorszym przypadku można pauzować umowę członkowską i tym samym zaoszczędzić na opłatach członkowskich podczas trwania ciąży!