Zaświadczenie o niekaralności w Niemczech (Führungszeugnis)

Zaświadczenie o niekaralności w Niemczech

Niektórzy niemieccy pracodawcy bardzo dokładnie sprawdzają, czy ktoś już był wcześniej karany czy też nie. Nie wszyscy polegają tylko na tym, co mówi kandydat podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Pracodawcy hcą mieć wszystko czarno na białym – żądają więc zaświadczenia o niekaralności (niem. Führungszeugnis).

Co to jest zaświadczenie o niekaralności?

Chodzi o wyciąg z Federalnego Centralnego Rejestru Karnego (niem. Bundeszentralregister). Federalny Urząd ds. Sądownictwa sporządza w tym rejestrze listę wszystkich wyroków, jakie niemieckie sądy wydały w ubiegłych latach wobec danej osoby.

Jakie kary wymienione są w niemieckim zaświadczeniu o niekaralności?

W dokumencie wymienione są tylko ciężkie przewinienia. Prawnik z Hamburga, Jes Meyer-Lohkamp tłumaczy, że: „kary pieniężne do 90 stawek dziennych, czy kary pozbawienia wolności krótsze niż trzy miesiące, nie są wymieniane w zaświadczeniu o niekaralności”. Tylko osoby, które w przeszłości miały wymierzone większe kary, traktowane są jako wcześniej karane.

Czy kary zawarte w rejestrze pozostają tam na zawsze?

Wpisy w dokumencie ulegają przedawnieniu. Jak wyjaśnia Jes Meyer-Lohkamp, w zależności od kwalifikacji czynu karalnego, wpisy w rejestrze ulegają przedawnieniu po trzech, pięciu lub dziesięciu latach.

Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby wpis uległ przedawnieniu?

Osoba skazana nie może zostać w tym czasie skazana po raz kolejny. Jeśli ktoś otrzyma od sądu kolejny raz karę za czyn, który widnieje już w zaświadczeniu o niekaralności, wtedy stare wpisy nie są usuwane. Widnieją tak długo, dopóki najnowszy wpis nie ulegnie przedawnieniu.

Dlaczego dokument nosi nazwę „policyjne” zaświadczenie o niekaralności?

Potocznie często używa się określenia „policyjne” zaświadczenie o niekaralności (niem. „polizeiliches” Führungszeugnis). Wprowadza to jednak w błąd. Nie chodzi bowiem o to, aby ujawniać takim zaświadczeniem swoje dotychczasowe kontakty z policją.

Czy istnieją różne rodzaje zaświadczeń o niekaralności?

Tak, rozróżnia się np. zaświadczenie prywatne oraz rozszerzone. Zaświadczenie rozszerzone informuje dodatkowo o ewentualnych incydentach na tle seksualnym lub czynach karalnych wobec osób niepełnoletnich. Takiego dokumentu może zażądać pracodawca od kogoś, kto zawodowo lub honorowo chciałby pracować z dziećmi lub młodzieżą.

Rozszerzone zaświadczenie o niekaralności obowiązuje też w ośrodkach dla osób wymagających pomocy, dla osób upośledzonych oraz dla niepełnoletnich poszukujących azylu. Z kolei europejskiego zaświadczenia o niekaralności, pracodawca może zażądać od pracownika, który pochodzi z innego kraju Unii Europejskiej.

Co to jest urzędowe zaświadczenie o niekaralności?

Urzędowe zaświadczenie o niekaralności (niem. behördliches Führungszeugnis) jest konieczne, aby założyć działalność gospodarczą. Są tam zawarte decyzje urzędów na temat delikwenta. Może to być np. cofnięcie pozwolenia na założenie działalności, czy cofnięcie pozwolenia na broń. Jes Meyer-Lohkamp wyjaśnia, że „w rozszerzonym urzędowym zaświadczeniu o niekaralności wymienione jest wszystko, co mogłoby być istotne od strony prawa karnego”. Te informacje są jednak tylko do wglądu dla sędziów i prokuratorów. W ten sposób zyskują oni wiedzę na temat danej osoby – czy oskarżony  był już kiedyś wcześniej skazany.

Jak otrzymać w Niemczech zaświadczenie o niekaralności?

Każda osoba, która ukończyła  14. rok życia, może otrzymać na wniosek zaświadczenie o niekaralności. Mówi o tym § 30 Ustawy o Federalnym Centralnym Rejestrze Karnym (niem.Bundeszentralregistergesetz – w skrócie BZRG). Takie zaświadczenie może zostać wydane w celach prywatnych jak i w celu przedłożenia w niemieckich urzędach.

Wniosek o zaświadczenie o niekaralności należy złożyć osobiście, przedstawiając swój dowód osobisty lub paszport w miejscowym urzędzie meldunkowym lub za pomocą portalu internetowego Federalnego Urzędu ds. Sprawiedliwości. Osoby, które są zwolnione z obowiązku meldunku albo nie mają  stałego miejsca zamieszkania, mogą złożyć wniosek o zaświadczenie o niekaralności w urzędzie meldunkowym, w obrębie którego zazwyczaj przebywają.