Niemcy rozważają zniesienie ośmiogodzinnego dnia pracy: większa elastyczność czy ryzyko przemęczenia?

Nowa propozycja rządu SPD i CDU zakłada rewolucję w organizacji czasu pracy. Eksperci podkreślają korzyści, ale ostrzegają też przed pułapkami.

W Niemczech toczy się obecnie intensywna debata na temat przyszłości tradycyjnego modelu pracy. Rząd tworzony przez SPD i CDU planuje zniesienie obowiązującego dotąd limitu ośmiu godzin pracy dziennie. W jego miejsce miałby zostać wprowadzony tygodniowy limit godzin pracy, co – przynajmniej w teorii – dałoby pracownikom znacznie więcej swobody w planowaniu własnego grafiku.

Nowy model: dłuższe dni pracy, ale więcej wolnego

Zgodnie z propozycją nowej koalicji rządzącej, dotychczasowa maksymalna dzienna norma pracy wynosząca osiem godzin (z możliwością wydłużenia do dziesięciu w wyjątkowych sytuacjach) miałaby zostać zastąpiona maksymalnym limitem tygodniowym. Oznacza to, że – przy 40-godzinnym tygodniu pracy – zatrudniony mógłby na przykład pracować od poniedziałku do czwartku po dziesięć godzin dziennie, a piątek, sobotę i niedzielę mieć wolne.

Taką możliwość opisuje specjalistka prawa pracy, adwokatka Livia Merla:

„W tym przypadku pracownik miałby dłuższe dni pracy, ale mógłby korzystać z dłuższych bloków wolnego czasu.”

Trzydniowy tydzień pracy? Teoretycznie możliwy

Ekspertka podkreśla, że w nowym systemie możliwy byłby nawet trzydniowy tydzień pracy – oczywiście pod warunkiem wykonania wszystkich obowiązków i zmieszczenia się w tygodniowym limicie godzin.
Jednak – jak zastrzega – taka intensyfikacja godzinowa może okazać się nieefektywna i niezdrowa:

„Nawet jeśli w przyszłości nie będzie dziennego limitu godzin, praca musi pozostać efektywna. Zbyt długie dni mogą przynieść odwrotny skutek.”

Eksperci: elastyczność to szansa, ale też zagrożenie

Enzo Weber z Instytutu Badań nad Rynkiem Pracy i Zawodami (IAB) przyznaje, że planowana reforma daje pracownikom większą autonomię w organizowaniu czasu pracy, co może pozytywnie wpłynąć na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.

„Pracownicy zyskują większą wolność. To zasadniczo pozytywny kierunek” – mówi Weber. – „Ale to, czy rozwiązanie rzeczywiście ułatwi codzienne życie, zależy od jego wdrożenia. Pracodawcy muszą mieć na uwadze zdrowie swoich pracowników.”

Weber podkreśla również, że nie powinno dojść do sytuacji, w której normą staną się dni pracy przekraczające dziesięć godzin.

„Badania jednoznacznie pokazują, że praca powyżej dziesięciu godzin dziennie szkodzi zarówno wydajności, jak i zdrowiu.”

Obawy: więcej elastyczności = większe obciążenie?

Choć reforma ma na celu poprawę komfortu pracy, eksperci ostrzegają przed jej potencjalnymi skutkami ubocznymi. Weber zauważa, że w praktyce może się okazać, iż skrócenie dnia pracy w innym terminie – choć teoretycznie możliwe – nie zawsze będzie realne.

„Oczywiście można teoretycznie skrócić pracę innego dnia, ale czy to rzeczywiście zadziała w praktyce – to już zupełnie inna sprawa.”

Zbyt elastyczny system może więc prowadzić do zwiększonego obciążenia pracowników, presji ze strony pracodawców oraz nieprzewidywalności grafiku, co z kolei negatywnie wpłynęłoby na zdrowie psychiczne i fizyczne zatrudnionych.

Podsumowanie: więcej wolności czy więcej ryzyka?

Plan zniesienia ośmiogodzinnego dnia pracy w Niemczech jest bez wątpienia rewolucyjny i ma szansę dopasować rynek pracy do współczesnych potrzeb – szczególnie w kontekście pogodzenia życia zawodowego z rodzinnym. Jednocześnie jednak niesie ze sobą ryzyko nadużyć, przeciążenia i pogorszenia warunków pracy, jeśli nie zostanie odpowiednio wdrożony i kontrolowany.

Czy niemiecki rynek pracy jest gotowy na tak daleko idącą zmianę? Odpowiedź przyniosą najbliższe miesiące.

źródło: bild.de