Szczepienia w Niemczech – czy są one obowiązkowe?

Czy w Niemczech szczepienia są obowiązkowe?

Nie. Od 1983 roku, kiedy zniesiono w Niemczech prawny obowiązek szczepień przeciwko zwalczonej wówczas ospie, w starych krajach związkowych szczepienia obowiązkowe przestały obowiązywać. Dla reszty kraju jest tak dopiero od czasu zjednoczenia, które zniosło obowiązkowe szczepienia dzieci i młodzieży w byłej NRD. Tak więc każdy dorosły może sam decydować o sobie, a rodzice mogą decydować za swoje nieletnie dzieci, które szczepienia ewentualnie wykonają. Jedyny wyjątek stanowią szczepienia przeciwko odrze, które są w Niemczech obowiązkowe (o czym przeczytacie więcej niżej).

W Niemczech organy ds. zdrowia krajów związkowych definiują jednak „publicznie zalecane szczepienia”. Ich podstawą są zalecenia Komisji ds. Szczepień (STIKO, Ständige Impfkommission). Również w Szwajcarii i Austrii nie ma obecnie prawnie zakotwiczonego obowiązku szczepień dla ludzi (inaczej ma się to ze zwierzętami).

W niektórych krajach Unii Europejskiej nadal niektóre z szczepień są obowiązkowe, na przykład:

• Francja: obowiązkowe szczepienia przeciwko gruźlicy
• Belgia: Obowiązkowe szczepienia przeciwko polio (poliomyelitis)
• Węgry: obowiązkowe szczepienia przeciwko odrze

Szczepienie przeciwko odrze obowiązkowe w Niemczech

Od 1 marca 2020 roku w  niemieckich przedszkolach i szkołach zostały wprowadzone obowiązkowe szczepienia przeciwko odrze. Zanim dzieci zostaną przyjęte do szkoły lub przedszkola, rodzice muszą udowodnić, że ich dzieci zostały zaszczepione przeciwko odrze. W przeciwnym razie będzie trzeba się liczyć z grzywną w wysokości do 2500 euro. W przypadku dzieci, które znajdują się już w przedszkolach lub szkołach, odpowiednie zaświadczenie o szczepieniu będzie trzeba przedłożyć do 31 lipca 2021 roku.

System szczepień w Niemczech

System szczepień w Niemczech jest uregulowany prawnie. Regulacje tez zawarte są w ustawie o ochronie przed zakażeniami (IfSG). Ustawa ta reguluje system szczepień w Niemczech. Ogólnie rzecz biorąc, celem ustawy jest ochrona ludności przed chorobami zakaźnymi.

Oprócz tego na terenie Niemiec działają organy odpowiedzialne za szczepienia:

Komisja ds. Szczepień (STIKO)

Komisja ds. Szczepień jest komitetem ekspertów, który opracowuje i wydaje zalecenia dotyczące szczepień i ich terminów. Lekarze w Niemczech stosują się z reguły do aktualnych zaleceń STIKO, które są standardem medycznym w Niemczech. Członkowie honorowi STIKO są powoływani wspólnie przez Federalne Ministerstwo Zdrowia i najwyższe państwowe urzędy zdrowia.

Instytut Roberta Kocha (RKI)

Zadaniem RKI jest opracowanie środków medycznych zapobiegających rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Obejmuje to również badania statystyczne dotyczące rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych, badania nad ich przyczynami, diagnozami i profilaktyką. Zadania RKI są określone w § 4 ustawy o ochronie przed zakażeniami. Stała Komisja ds. Szczepień ma swoją siedzibę w RKI.

Instytut Paula Ehrlicha (PEI)

Instytut Paula Ehrlicha jest Federalnym Instytutem Szczepionek i Leków Biomedycznych. Odpowiada on za zatwierdzanie i monitorowanie szczepionek przez państwo oraz rejestrowanie powikłań szczepień.

Lekarze wykonujący szczepienia w Niemczech

Prawie wszystkie szczepienia w Niemczech są przeprowadzane przez lekarzy ogólnych. Publiczna służba zdrowia, czyli urzędy zdrowia, jak również lekarze zakładowi przeprowadzają około dziesięciu do piętnastu procent szczepień.

Lekarze specjalizujący się w szczepieniach muszą udzielić pacjentom wyczerpujących informacji. Obejmują one takie kwestie, jak korzyści płynące ze szczepień, informacje o chorobie, możliwe skutki uboczne szczepień oraz wskazania dalszych terminów szczepień.

Kalendarz szczepień w Niemczech

Poniższy kalendarz zawiera zalecenia Komisji ds. Szczepień:

Uznanie szkód spowodowanych szczepieniami przez urzędy emerytalne

Ocena i uznanie szkód spowodowanych szczepieniami dotyczy wyłącznie szczepień zalecanych publicznie (§ 60 IfSG) i leży w gestii urzędów opieki zdrowotnej krajów związkowych.

Koszty szczepień w Niemczech

Szczepienia zalecane przez STIKO są opłacane przez ustawowe kasy chorych. Opiera się to na dyrektywie w sprawie szczepień ochronnych. Niektóre firmy ubezpieczeniowe dobrowolnie zwracają koszty szczepień ochronnych dla podróżnych. Szczepienia dla osób z podwyższonym ryzykiem zawodowym zakażenia pokrywa w Niemczech pracodawca (§ 3, ust. 3, Arbeitsschutzgesetz).