Adam Gaik: W 2016 roku mija 20 lat od podpisania umowy o stosunkach partnerskich i współpracy między miastami: Ostrawą i Katowicami.
Podsumowując wieloletnie wspólne działania obu miast – jak Miasto Katowice/Ostrawa ocenia dotychczasową współpracę z Katowicami/Ostrawą na przestrzeni ostatniego dwudziestolecia? Jakie są wymierne efekty tych kontaktów?
Prezydent Miasta Katowice Marcin Krupa: Chociaż obchodzimy w tym roku 20-lecie podpisania umowy o współpracy partnerskiej, to warto pamiętać, że relacje obu miast w swoich początkach sięgają lat 50. ubiegłego wieku, a więc wzajemnych doświadczeń jest już bardzo dużo i dotyczą one różnych obszarów życia społecznego.
Patrząc z perspektywy minionych lat trzeba powiedzieć, że partnerstwo między Katowicami i Ostrawą jest bardzo owocne. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że chyba jest to najbardziej wszechstronna współpraca. Często inspirujemy się nawzajem, choćby przykład ulicy Stodolni u nich i ulicy Mariackiej u nas, model centrum powiadamiania ratunkowego, czy współpraca służb mundurowych. Wśród instytucji kultury, szkół, w tym artystycznych – organizowane są spotkania młodych muzyków i plastyków, wspólne koncerty muzyki klasycznej, współpracują ze sobą kluby sportowe, uniwersytety, a ostatnio aktualna jest wymiana doświadczeń w zakresie budowy nowych obiektów muzycznych: w Katowicach jest to siedziba NOSPR, a w Ostrawie planowana budowa nowego gmachu Filharmonii im. Janáčka.
Co roku od siedmiu lat w marcu przyjeżdża grupa uczniów z Ostrawy, aby uczestniczyć w Międzynarodowych Mistrzostwach Kulinarnych w Katowicach – spotkaniu integracyjnym organizowanym z udziałem młodzieży niepełnosprawnej z Koszyc, Miszkolca, Katowic, a w tym roku również po raz pierwszy z Kolonii.
Przedstawiciele magistratów: Ostrawy i Katowic, a także Koszyc i Miszkolca uczestniczą każdego roku w spotkaniach miast partnerskich grupy wyszehradzkiej V4. Tradycja tych spotkań sięga 2003 roku, a ich celem są wzbogacone o współzawodnictwo sportowe spotkania merytoryczne, w tym wymiana doświadczeń w dziedzinach ważnych dla samorządów, a także prezentacja znaczących osiągnięć.
Przyjazne stosunki można zauważyć także między mieszkańcami Katowic i Ostrawy, jak na przykład bardzo poprawne kontakty między kibicami GKS Katowice a FC Baník Ostrava.
Należy też wspomnieć o cyklicznym, wielowątkowym przedsięwzięciu realizowanym na szeroką skalę jakimi są „Dni Polsko-Czeskie” organizowane wspólnie przez oba miasta od 2001 roku, co roku naprzemiennie w Katowicach lub Ostrawie w miesiącu maju. „Dni Polsko-Czeskie” to od 15 lat każdorazowo szereg imprez kulturalnych, zawody sportowe w wielu dyscyplinach z udziałem młodzieży, wystawy artystów malarzy, koncerty muzyczne i szkolne konkursy: plastyczny, fotograficzny, literacki czy małych form teatralnych w ramach festiwalu bajek, jarmark oraz promocja poprzez centra informacji turystycznej obu miast, czy zorganizowane wycieczki po regionie. A wszystko po to, aby przybliżyć mieszkańcom Katowic i Ostrawy swoistą kulturę i tradycję charakterystyczną dla tych miast oraz ukazać piękno regionów, w którym miasta te są umiejscowione: Śląska, Moraw. Program „Dni…” obejmuje także konkretne spotkania merytoryczne z udziałem radnych, które w ostatnich latach odbyły się w ważnych dla obu stron tematach, takich jak gospodarka odpadami czy bezpieczeństwo publiczne.
W 2014 roku zostało podpisane między Miastem Katowice a Miastem Ostrawa Memorandum w dziedzinie ochrony środowiska mające na celu koordynowanie wzajemnych działań na terenie Katowic i Ostrawy, prowadzących do poprawy jakości powietrza. Podpisane Memorandum stało się czynnikiem sprzyjającym współpracy prowadzonej przez Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Katowice oraz Straż Miejską ze stroną czeską w zakresie wymiany doświadczeń dla obniżenia emisji z lokalnych źródeł spalania paliw – tzw. niskiej emisji na rzecz wspierania ogrzewania ekologicznego opartego na sieciowych nośnikach energii.
Mając na uwadze potrzebę kształtowanie pozytywnego wizerunku obu miast – co Pana zdaniem należałoby udoskonalić w prowadzonej współpracy?
– Zdecydowanie należy wzmocnić przepływ informacji, i to w obie strony, tak aby mieszkańcy Ostrawy i Katowic mogli korzystać z naprawdę bogatej oferty imprez kulturalnych, czy sportowych, festiwali, konkursów, przeglądów, zarówno tych o charakterze masowym, nierzadko o randze mistrzostw świata czy Europy, jak i kierowanych do koneserów. Dolny Obszar Vítkovic (Dolní Oblast Vítkovice), czy katowicka strefa kultury to przestrzenie miejskie przyciągające tysiące fanów muzyki. Dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców Katowic cieszył się konkurs na hasło promujące współpracę Katowic i Ostrawy organizowany w kwietniu tego roku z okazji jubileuszu partnerstwa, gdzie nagrodę stanowią bezpłatne wejściówki na wydarzenia kulturalne i sportowe w Ostrawie w maju i czerwcu, tj.: międzynarodowy mityng lekkoatletyczny „Zlatá Tretra” oraz koncert w ramach festiwalu „Janáčkov máj”. Fundatorem nagrody jest Miasto Ostrawa.
Jakie Pana zdaniem powinny być kierunki przyszłej współpracy Ostrawy i Katowic, uwzględniając potrzeby, tendencje i dynamikę rozwoju obu miast?
– Siłą napędową naszych relacji jest przede wszystkim bliskie położenie, podobne czynniki rozwojowe, postindustrialny charakter naszych miast, który ulega ciągłym przeobrażeniom oraz cele rozwojowe. Cieszy mnie deklaracja przedstawicieli Rady Miasta Katowice, organizacji pozarządowych i mieszkańców, aby w roku jubileuszowym przejechać rowerami z Katowic do Ostrawy, i myślę że będzie to początek nowej współpracy w tym obszarze, swoiste „przetarcie szlaków” między naszymi miastami, a wiem, że wielu mieszkańców Katowic to zapaleni rowerzyści.
Życzyłbym sobie oraz wszystkim mieszkańcom Katowic i Ostrawy, aby współpraca między naszymi miastami nadal rozwijała się tak pomyślnie i wielopłaszczyznowo jak do tej pory. Aby to zagwarantować podpisana zostanie podczas uroczystej Sesji Rady Miasta Katowice w maju tego roku deklaracja o współpracy obu miast mająca na celu kontynuację szeroko pojętej współpracy na drodze wspólnych projektów, w dziedzinie promocji i komunikacji informacyjnej, ochrony środowiska oraz gospodarczej. Deklaracja ta stawia sobie za cel budowania pozytywnego wizerunku obu miast, jest odnowieniem a zarazem utrwaleniem umowy partnerskiej z 1996 roku na dalsze lata.
