Pierwszy urlop bez opieki rodziców: Na co zwracać uwagę w Niemczech?

Dla polskich rodziców, wychowanych w tradycyjny sposób i przyzwyczajonych do innej rzeczywistości, samodzielność niemieckich nastolatków jest trudna do zrozumienia. Prawdziwym wyzwaniem dla nich może być sytuacja, gdy ich nieletnie dziecko przyjdzie po szkole do domu i oznajmi, że chciałoby jechać na urlop bez rodziców. W tym momencie warto wiedzieć, że dla większości niemieckich nastolatków urlop razem z rodzicami to prawdziwy obciach. Polskich rodziców sytuacja ta stawia przed nie lada dylematem. Zabronić? Pozwolić? To trudna decyzja. Zabronienie wyjazdu 16- lub 17-latkowi może ośmieszyć go oczach jego niemieckich kolegów i koleżanek. A z kolei pozwolenie na samodzielny urlop to prawdziwy akt rodzicielskiego ryzyka i ogromny kredyt zaufania z ich strony. Jeżeli ufacie swojemu dziecku i uważacie, że jest samodzielne i dojrzałe emocjonalnie, to dlaczego nie? Zanim jednak ostatecznie wyrazicie zgodę na wojaże waszego dziecka, warto wiedzieć, jakie regulacje obowiązują w Niemczech oraz w docelowych krajach urlopowych. Serdecznie zapraszamy do lektury artykułu!

Urlop bez rodziców a niemieckie prawodawstwo

Samodzielny urlop osób niepełnoletnich nie jest uregulowany w niemieckim prawodawstwie. Oznacza to, że decyzja czy dziecko lub nastolatek może pojechać sam na urlop, zależy wyłącznie od rodziców. Warto też wiedzieć, że na terenie Niemiec obowiązują postanowienia niemieckiej Ustawy o Ochronie Dzieci i Młodzieży, czyli Jugendschutzgesetz. Na terenie innych krajów obowiązując specyficzne dla nich regulacje prawne.

Samodzielny urlop czy wyjazd zorganizowany przez biuro podróży?

Samodzielnie organizowany urlop z rówieśnikami to prawdziwe wyzwanie dla rodziców. Jeżeli jesteście zdania, że wasze dziecko (bez względu na jego wiek) nie jest aż tak samodzielne, to najlepszym rozwiązaniem jest wyjazd zorganizowany. W Niemczech istnieje całe mnóstwo biur podróży i agencji turystycznych specjalizujących się w organizacji wyjazdów dla dzieci i nastolatków. Oferują one różnego rodzaju wyjazdy: urlop sportowy, dla osób pasjonujących się nurkowaniem, spływy kajakowe, urlop na plaży lub wyjazdy wypoczynkowe połączone z nauką języka obcego. Jeżeli zdecydujecie się na taką ofertę i na wysłanie waszego dziecka na wyjazd zorganizowany, to na co powinniście zwrócić szczególną uwagę jako rodzice?

Przede wszystkich ważne jest, czy organizator oferuje odpowiednią dla wieku opiekę (altersgerechte Betreuung) na zasadzie 24/7 (24 godziny przez siedem dni w tygodniu), nowoczesny i bezpieczny transport, zdrowe i obfite wyżywienie oraz różnorodny i kreatywny program rozrywkowo-rekreacyjny. Jest też niezmiernie istotne, ilu opiekunów przypada na ilu podopiecznych. Idealna liczba to 1 opiekun na 10 podopiecznych. Warto także zapytać, czy opiekunowie i opiekunki mają ukończone szkolenie z pierwszej pomocy (Erste Hilfe Schulung) oraz kurs na ratownika wodnego (Rettungsschwimmabzeichen).

Vollmacht, czyli pełnomocnictwo w przypadku urlopu bez rodziców

W przypadku, gdy osoby niepełnoletnie wyjeżdżają na urlop bez opieki rodziców, w niektórych krajach konieczne jest posiadanie oficjalnego pełnomocnictwa udzielonego w formie pisemnej przez rodziców lub ich prawnych opiekunów. W zależności od kraju, dokument taki jest może być potrzebny zarówno wtedy, gdy dziecko lub nastolatek podróżuje w towarzystwie innego członka rodziny (tylko jeden rodzic, dziadkowie, ciocia, wujek) lub pod opieką organizacji (wyjazd zorganizowany przez biuro podróży, agencję turystyczną, klub sportowy, organizacje harcerskie (Pfadfinder) lub kościelno-wyznaniowe). Kraje, w których takie pełnomocnictwo podczas urlopu jest potrzebne, to Bośnia i Hercegowina, Grecja, Wielka Brytania, Chorwacja, Północna Macedonia, Słowenia i Serbia. W Bośni i Hercegowinie, Serbii, Północnej Macedonii i Grecji dodatkowo dokument ten musi uwierzytelniony (amtliche Beglaubigung), zalecane jest też posiadanie kopii metryki dziecka (Geburtsurkunde).

W przypadku wyjazdów organizowanych przez biura podróży lub agencje turystyczne rodzice nie muszą martwić się o tego typu formalności, gdyż ich załatwienie należy do usługi serwisowej organizatora.

Wiza, paszport i dokument tożsamości dla dziecka

Dzięki otwartym granicom podróżowanie na obszarze Unii Europejskiej jest niezmiernie łatwe. Tutaj wystarczy dowód osobisty, który w Niemczech otrzymują już szesnastolatki. Ale co w przypadku osób niepełnoletnich poniżej 16 roku życia, które wyjeżdżają na urlop bez opieki rodziców? W takim przypadku konieczne jest wyrobienie paszportu. W Niemczech koszt wyrobienia paszportu dla dziecka (Kinderreisepass) poniżej 12 roku życia wynosi 13 euro. Dla osób, które ukończyły 12 lat, konieczne jest wyrobienie kosztującego 37,50 euro paszportu elektronicznego (ePass). W przypadku, gdy wasze dziecko wyjeżdża na samodzielny urlop poza granice Unii Europejskiej, na przykład do Stanów Zjednoczonych, Kanady lub Chin, konieczne jest uzyskanie wizy. W przypadku organizowanych organizator wyjazdu informuje rodziców o związanych z tym formalnościach oraz składa konieczne wnioski do ambasady lub konsulatu w waszym imieniu.

Jeżeli mieszkacie w Niemczech, a wasze dziecko ma obywatelstwo polskie, to w Niemczech macie możliwość wyrobienia paszportu w jednym z polskich konsulatów.

Dziecko na wyjeździe a alkohol i papierosy

Rodzice, którzy pozwolili swojemu dziecku na wyjazd urlopowy, zazwyczaj martwią się, czy będzie mu się dobrze działo i nikt nie zrobi mu krzywdy. Druga myśl jest związana z obawą, czy dziecko (lub nastolatek) będzie umieć mądrze korzystać z danej mu wolności i odpowiednio się zachowywać. Aby chronić swoje pociechy przed niepotrzebnym ryzykiem rodzice chcieliby przede wszystkim wiedzieć, jakie regulacje dotyczące palenia papierosów i spożywania alkoholu dotyczą krajów, w których przebywają ich pociechy. Jeżeli w Niemczech spożywanie alkoholi nisko- i średnioprocentowych jest dozwolone, nie oznacza to, że jest tak też w innych krajach.

We wszystkich krajach istnieje zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych i zawierających nikotynę. Dodatkowo osobom poniżej 18-go roku życie nie wolno palić papierosów oraz używać innych produktów zawierających nikotynę.

Spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie na urlopie

Europa

Hiszpania i Baleary to prawdziwy raj urlopowy. W tym kontekście warto wiedzieć, że w Hiszpanii obowiązuje bezwzględny zakaz zakupu i spożywania alkoholu wszelkiego rodzaju osobom poniżej 18 roku życia. Dla nastolatków przyzwyczajonych do niemieckiej swobody kupna i spożywania napojów alkoholowych oznacza to, że na czas urlopu będą oni musieli zrezygnować z piwa, wina, win musujących i szampana. Dodatkowo niektóre regiony wprowadziły restrykcyjne przepisy dotyczące picia alkoholu w miejscach publicznych. Na przykład w Madrycie zakazana jest konsumpcja wszelkich napojów alkoholowych na ulicy i w miejscach publicznych.

Można by pomyśleć, że we Francji, znanej ze światowej produkcji wina i szampana, istnieją nawet mniej restrykcyjne przepisy niż w Niemczech. Niestety, nic bardziej mylnego. Niepełnoletni urlopowicze, spędzający wolny czas na Francuskiej Riwierze czy też w Paryżu, muszą liczyć się ze sporymi ograniczeniami. Od 2009 we Francji zostały wprowadzone bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące spożycia napojów alkoholowych oraz ich sprzedaży osobom niepełnoletnim. Osoby w wieku 16-18 lat mogą spożywać niskoprocentowe napoje alkoholowe takie, jak wino i piwo, wyłącznie wtedy, gdy znajdują się w towarzystwie rodziców lub opiekunów prawnych. Sprzedaż napojów alkoholowych osobom poniżej 18 roku życia jest zakazana.

Trzy lata później za przykładem Francji poszły Włochy. W 2012 roku w tym kraju zostały wprowadzone zaostrzone przepisy antyalkoholowe przewidujące bezwzględny zakaz sprzedaży wszelkiego rodzaju napojów alkoholowych osobom poniżej 18 roku życia. Ustawa zabrania także konsumpcji napojów alkoholowych przez osoby niepełnoletnie, nawet jeżeli znajdują się one w towarzystwie rodziców lub opiekunów prawnych. Należy także koniecznie wziąć pod uwagę, że w wielu włoskich miastach i regionach turystycznych nie wolno spożywać alkoholu w miejscach publicznych w godzinach nocnych. Za nieprzestrzeganie zakazów związanych z konsumpcją i sprzedażą alkoholu mogą grozić kary pieniężne do 2000 euro.

USA

W Stanach Zjednoczonych wolno kupować i spożywać alkohol dopiero od 21 roku życia. Zabronione jest także picie napojów alkoholowych w miejscach publicznych. Zakaz ten doprowadził to tego, że osoby, które zakupiły napoje alkoholowe, nie mogą nawet pokazywać na ulicy butelki zawierającej alkohol. To spowodowało, że sklepy pakują alkohole w specyficzne papierowe torebki w kolorze brązowym. Dodatkowo osoby prowadzące samochód muszą transportować alkohol w bagażniku, co zapobiega podejrzeniu o jego spożycie w przypadku kontroli policyjnej.

Kraje azjatyckie

W Turcji, kraju leżącym na pograniczu dwóch kontynentów, europejskiego i azjatyckiego, sprzedaż i spożycie alkoholu dozwolone jest dopiero od 18 roku życia. Dodatkowo istnieją ograniczenia związane z konsumpcją napojów alkoholowych w miejscach publicznych.

Chiny to także jedna z ulubionych destynacji urlopowych dla nastolatków szukający innego typu urlopu niż na plaży lub w górach. Jeżeli chodzi o alkohol, to jego sprzedaż jest absolutnie zakazana w stosunku do osób niepełnoletnich. Kwestia spożywania alkoholu przez osoby poniżej 18 roku życia nie jest jednoznacznie uregulowana, a prawodawstwo chińskie stwierdza, że rodzice mają obowiązek troski o trzeźwość swoich dzieci. Nie jest jednoznaczne, jakie kary grożą za nieprzestrzeganie tego zakazu.

W 2008 roku w Tajlandii został podniesiony wiek pozwalający na zakup i spożycie napojów alkoholowych z 18 na 20 lat. Istnieją też ograniczenia w konsumpcji alkoholu miejscach publicznych oraz całkowity zakaz jego spożywania w parkach i na terenie świątyń.