Osoby, które większą część czasu w pracy spędzają przed ekranem monitora, często noszą okulary – a to kosztuje. Zwłaszcza jeśli potrzebują specjalnych okularów do komputera. Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł niedawno, kiedy pracodawca musi pokryć ich koszty i jakie przepisy mają zastosowanie do innych środków pracy.
To, że pracodawca musi zapewnić niezbędne wyposażenie stanowiska pracy, jest sprawą oczywistą i zazwyczaj nie budzi zastrzeżeń. Jednak w przypadku specjalnych okularów do pracy przy komputerze może to być kontrowersyjne. Europejski Trybunał Sprawiedliwości musiał niedawno rozstrzygnąć tę kwestię. Wcześniej Federalny Sąd Pracy (niem. Bundesarbeitsgericht, BAG) uznał rower dostawcy żywności i napojów za narzędzie pracy.
Pracodawca musi zapłacić za okulary do komputera
W ostatnim czasie ETS zajął się bezpieczeństwem i higieną pracy: jeśli u pracownika, który stale pracuje przy komputerze, doszło z tego powodu do pogorszenia wzroku, pracodawca musi zapłacić za okulary do pracy przy monitorze. Tak orzekł w grudniu 2022 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości (sygn. akt: C-392/21).
Kasa chorych odmówiła pokrycia kosztów okularów w wysokości 530 euro. Druga Izba ETS podkreśliła, że art. 9 ust. 3 dyrektywy 90/270/EWG należy interpretować w taki sposób, że użyte w nim pojęcie „specjalne przyrządy optyczne” obejmuje również okulary korekcyjne, które zarówno korygują wadę, jak i zapobiegają zaburzeniom wzroku podczas pracy przy komputerze.
Przy tym dyrektywa nie wymaga, aby okulary były „używane wyłącznie w miejscu pracy lub podczas wykonywania obowiązków zawodowych”. Wreszcie, rozporządzenie „nie nakłada żadnych ograniczeń na korzystanie z tych przyrządów optycznych”. Trybunał Sprawiedliwości podkreślił jednak, że pracodawca nie musi płacić za „zwykłe okulary” do codziennego użytku.
Pracodawca musi zapewnić również wyposażenie stanowiska pracy
Okulary mieszczą się w pojęciu „środków pracy”, który pracodawca musi zapewnić pracownikowi. Termin ten należy interpretować szeroko. To nie tylko maszyny, narzędzia, dokumenty biznesowe i typowa odzież robocza. Narzędzia pracy to także samochód wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych, laptopy, telefony służbowe, itp.
Jeśli pracownik otrzymał samochód służbowy, musi go niezwłocznie zwrócić, gdy pracodawca rozwiąże umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jeśli jednak pracownik otrzymał samochód także do użytku prywatnego, co do zasady jest on uprawniony do korzystania z auta do czasu prawnego zakończenia stosunku pracy, tj. do czasu zakończenia postępowania w sprawie o ochronę przed wypowiedzeniem.
Pracownik jest zobowiązany do zwrotu sprzętu roboczego pracodawcy w dowolnym momencie na żądanie pracodawcy, jak również w przypadku rozwiązania stosunku pracy. Jeśli pracownik otrzymuje rzeczy za darmo lub po obniżonej cenie, ma to znaczenie w świetle prawa podatkowego, a uzyskaną w ten sposób korzyść należy traktować jako wynagrodzenie. Wydatki poniesione przez pracownika na sprzęt roboczy są kosztami uzyskania przychodu; podobnie jak koszty eksploatacji i konserwacji.
Dostawcy poruszający się rowerami mają prawo do roweru i telefonu komórkowego
Niedawno Federalny Sąd Pracy (niem. Bundesarbeitsgericht, BAG) musiał rozstrzygnąć sprawę kuriera rowerowego (dostawcy posiłków i napojów), który chciał otrzymać od swojego pracodawcy rower i telefon komórkowy (wyrok z dnia 10 listopada 2021 r., sygn. akt: 5 AZR 334/21). BAG wyjaśnił: dostawcy poruszający się rowerami mają prawo do roweru i telefonu komórkowego. Umowa przewidująca, że rowerzysta musi zapewnić sobie ten sprzęt na własną rękę, jest nieważna.
Podobnie jak wszyscy pracownicy, kurierzy rowerowi mają prawo do tego, aby pracodawca dostarczył im sprzęt niezbędny do wykonywania pracy. Zalicza się do niego sprawny rower i odpowiedni telefon komórkowy z dostępem do internetu. Odstępstwa od tej zasady mogą zostać uzgodnione w umowie. Jeśli są one zapisane w ogólnych warunkach pracy ustalonych przez pracodawcę, są one ważne tylko wtedy, gdy pracownik otrzyma odpowiednią rekompensatę finansową za korzystanie z własnego roweru i telefonu komórkowego.
Pozwana spółka przyznała pracującym dla niej dostawcom bonus na naprawę w wysokości 0,25 euro za każdą przepracowaną godzinę, który można było zrealizować wyłącznie w wyznaczonym przez nią serwisie. Sąd w Erfurcie uznał, że zarówno powyższe rozwiązanie, jak i fakt, że dostawca musiał korzystać z własnego roweru i telefonu komórkowego, stawiają pracownika tej firmy w niekorzystnej sytuacji i w związku z tym umowa o pracę jest nieważna. Kurier może domagać się, aby pracodawca zapewnił mu sprzęt niezbędny do wykonywania uzgodnionych czynności – odpowiedni rower oraz telefon komórkowy, na który zlecenia i adresy dostaw będą przesyłane przez używaną w tym celu aplikację.
Pracodawca musi zapewnić wszystko, czego pracownik potrzebuje do pracy
Jeśli pracownicy potrzebują specjalnych okularów do pracy przy komputerze, pracodawca musi im je zapewnić lub pokryć koszty. To samo dotyczy maszyn, narzędzi, dokumentów biznesowych i typowej odzieży roboczej, samochodów używanych do celów służbowych, laptopów, telefonów służbowych itp. Sądy nie widzą tu większego pola manewru w zakresie wprowadzania wyjątków od tej zasady.
Źródło: www.infranken.de
