Hodowla zwierząt w mieszkaniu w Niemczech – kiedy jest dozwolona?

Kto trzyma w mieszkaniu zwierzę, musi wziąć pod uwagę kilka regulacji prawnych, by hodowla nie doprowadziła do niepotrzebnych nieprzyjemności [die Unannehmlichkeiten]. Szczególnie najemcy [der MIeter/die Mieterin] mieszkań powinni mieć wzgląd na swoich sąsiadów oraz najmujących [der Vermieter]. Zwierzę ma oczywiście również swoje potrzeby, które powinny być respektowane. Jednak należy przy tym uważać, żeby nie uprzykrzać przez to życia sąsiadom. Czy można zatem umieścić na balkonie siatkę zabezpieczającą? Albo czy można pochować zdechłego zwierzaka w ogrodzie? Na co należy zwrócić uwagę, jeśli jest się właścicielem zwierzęcia?

W jakich sytuacjach właściciel zwierzęcia odpowiada za wyrządzone przez nie szkody?

Jednym z podstawowych pytań związanych z hodowlą zwierząt w mieszkaniach, jest to o odpowiedzialność cywilna [die Haftung] hodowcy. Zgodnie z paragrafem 833 ustęp 1 prawa cywilnego [Bürgerliches Gesetzbuch – BGB] właściciel zwierzaka odpowiada przed prawem za wszelkie szkody przez niego wyrządzone. Jeśli ktoś zostanie przykładowo ugryziony przez psa, może żądać od właściciela wypłacenia odpowiedniego odszkodowanie (sąd krajowy Bielefeld, wyrok z dnia 21.03.2012, sygnatura akt 21 S S 38/11). Przy czym w tym wypadku nie gra roli, czy właściciel zwierzęcia ponosi w danej sytuacji winę [das Verschulden] za zaistniałe zdarzenie. W takich przypadkach obowiązuje bowiem odpowiedzialność cywilna z tytułu zagrożenia [die Gefährdungshaftung]. Ważne jest jedynie, że szkoda została faktycznie wyrządzona przez zwierzę. Jeśli poszkodowany nie jest w stanie tego udowodnić [beweisen, nachweisen], nie ma co liczyć na odszkodowanie (sąd krajowy Siegen, wyrok z dnia 14.07.2005, sygnatura akt 5 O 31/05 i sąd rejonowy Aachen, wyrok z dnia 30.11.2006, sygnatura akt 5 C 511/06). Oprócz tego właściciele zwierząt są odpowiedzialni za szkody wyrządzone przez nie w mieszkaniu.

Czy najemca w Niemczech może zabronić hodowli zwierzęcia?

Niektórzy najemcy od początku zabraniają hodowli zwierząt w mieszkaniu, inni zaś podejmują taką decyzję ze względu na konkretne wydarzenie. Trybunał Federalny [der Bundesgerichtshof] zdecydował w dniu 20.03.2013 (sygnatura akt VIII ZR 168/12), że w umowa najmu [der Mietvertrag] nie może zawierać bezwzględnego zakazu hodowli zwierząt w mieszkaniu (w tym konkretnym przypadku chodziło o psa). Taki zakaz zbyt mocno dyskryminuje najemcę i jest przez to pozbawiony mocy prawnej [unwirksam]. Zamiast tego każdy przypadek powinien zostać rozpatrzony indywidualnie, a podejmując decyzję należy wziąć pod uwagę interesy najemcy, najmującego oraz pozostałych lokatorów. Paragraf 535 kodeksu cywilnego gwarantuje najemcy stosunkowo nieograniczone prawo do użytkowania własnego mieszkania.

Czy na balkonie można umieścić siatkę ochronną?

Generalnie każde zmiany następujące na wynajętej rzeczy [die Mietsache], mogą mieć miejsce wyłącznie za zgodą najmującego. Jeśli najmujący nie wyraża zgody na siatkę ochronną na balkonie, a najemca mimo to ją montuje, to zgodnie z paragrafem 541 kodeksu cywilnego najmujący może zarządać jej usunięcia. Są jednak od tego wyjątki, jeśli zostały spełnione pewne warunki.
Jakie warunki muszą zostać spełnione, by wynajmujący był zmuszony do udzielenia pozwolenia na zmianę na wynajmowanej rzeczy, nie zostało jeszcze jednoznacznie ustalone. Przyjmuje się jednak, iż najmujący musi wyrazić zgodę [das Einverständnis], jeśli wynajmowana rzecz nie ulega zniszczeniu oraz nie cierpi na tym wygląd wynajmowanej rzeczy (np. sąd rejonowy w Kolonii, wyrok z dnia 25.10.2012, sygnatura akt 222 C 205/12).

Czy martwe zwierzę może zostać pochowane w ogródku?

Małe zwierzęta takie jak psy, koty, ptaki, czy ryby mogą zostać pochowane w ogrodzie. W przypadku większych zwierząt konieczna jest zgoda odpowiedzialnego urzędu weteraryjnego [das Veterinäramt]. W ramach pochówku należy pamiętać, iż jego głębokość musi wynosić minimum 50 cm. Poza tym zwierzę powinno zostać przykryte łatwym do odgarnięcia materiałem (a nie zostać przykładowo zabetonowane). Mogą to być stare gazety, bądź karton. Oprócz tego zwierzę musi zostać pochowane w odległości minimum metra od najbliższej drogi publicznej.
Pochówek we własnym ogrodzie jest jednak zabroniony, jeśli teren znajduje się w obrębie rezerwatu wodnego [das Wasserschutzgebiet] i jeśli zwierzę zdechło na chorobę podlegającą zgłoszeniu [meldepflichtig].

Czy musimy tolerować wizytę kota z sąsiedztwa?

Zdarza się, że żyjący na wolnym wybiegu kot przejdzie na teren sąsiada. Nie każdy jest jednak na tyle wyrozumiały, że zgadza się na takie wizyty, szczególnie jeśli zwierzak pozostawia po sobie ślady w postaci odchodów. Generalnie nie ma jednak możliwości wpłynięcia na taki stan rzeczy. W oczach sądu krajowego w Hildesheim koty domowe z wolnym wybiegiem są ważnym elementem wielu rodzin. Poza tym włóczenie się po innych ogródkach należy do natury kotów trzymanych na wolnym wybiegu. Trzeba zatem tolerować [dulden] wizyty kota sąsiada, nawet jeśli ten pozostawia po sobie odchody (sąd krajowy Hildesheim, wyrok z dnia 1.10.2003, sygnatura akt 1 S 48/03).