Długotrwale bezrobotni w Niemczech: przyczyny, szanse, wskazówki dotyczące ubiegania się o pracę

Długotrwałe bezrobocie – to brzmi jak najwyższy wymiar kary bez możliwości zwolnienia warunkowego. Wiele osób długotrwale bezrobotnych uważa, że nie ma szans, nie ma wyjścia lub nie potrafi znaleźć sposobu na powrót do aktywności zawodowej. Trzeba przyznać, że im dłużej trwa bezrobocie, tym trudniej znaleźć pracę. Powrót na rynek pracy nie jest jednak czymś niemożliwym, wręcz przeciwnie: dzięki odpowiednim strategiom nawet osoby długotrwale bezrobotne mają szanse powrócić do aktywności zawodowej. Oto jak się za to zabrać w Niemczech…

Długotrwałe bezrobocie w Niemczech

Pod pojęciem „długotrwale bezrobotni” kryją się osoby, które pozostają bez pracy dłużej niż rok i są zarejestrowane jako „bezrobotne” w Federalnej Agencji Pracy (niem. Bundesagentur für Arbeit). W 2021 roku długotrwałe bezrobocie dotyczyło około 1 mln osób, niespełna 37 proc. wszystkich bezrobotnych.

Około 16 proc. długotrwale bezrobotnych znajduje nową pracę po upływie 12-24 miesięcy. 7 proc. podejmuje zatrudnienie po 24-36 miesiącach, a 4 proc. po 36-48 miesiącach. Problematyczna jest grupa tych, którzy szukają pracy dłużej niż 48 miesięcy (9 proc.): im znacznie trudniej jest powrócić do aktywności zawodowej.

Przyczyny długotrwałego bezrobocia

Długotrwałe bezrobocie szczególnie często dotyka starszych pracowników w wieku powyżej 55 lat. Wiek jest jedną z najczęstszych przeszkód w zatrudnieniu. Starsi ludzie czasami szukają pracy w Niemczech dłużej niż dwa lata. Ogólnie rzecz biorąc, więcej jest długotrwale bezrobotnych mężczyzn niż kobiet. Ponad połowa z nich nie posiada formalnych kwalifikacji zawodowych. Niskie kwalifikacje są zatem drugim najczęstszym powodem borykania się z problemem długotrwałego bezrobocia.

Inne przyczyny to ciężkie lub przewlekłe choroby, problemy z narkotykami i alkoholem oraz słaba znajomość języka. Wszystko to są czynniki wysokiego ryzyka, które mogą utrudnić powrót na rynek pracy.

Jakie konsekwencje pociąga za sobą długotrwałe bezrobocie?

Według badań przeprowadzonych przez Christophera J. Boyce’a z University of Stirling, długotrwałe bezrobocie ma ogromny wpływ na psychikę i osobowość. Osoby, które pozostawały bez pracy przez kilka miesięcy lub lat stały się mniej sympatyczne i towarzyskie, straciły chęć do naprawdę ciężkiej pracy i były mniej otwarte na nowe doświadczenia.

Prawdą jest, że niektórzy ludzie lepiej radzą sobie z kryzysami życiowymi, inni gorzej. Ale wyniki badań pokazują, jak ważne jest zadbanie o to, by zatrzymać spiralę negatywnych zjawisk, jaką może wywołać długotrwałe bezrobocie. Gdy upłynie długi czas, agencje pośrednictwa pracy mogą już nie być w stanie pomóc i może okazać się, że lepszym pierwszym krokiem na drodze do wznowienia aktywności zawodowej będzie terapia.

Osoby długotrwale bezrobotne nie są bez szans

Prawdą jest, że im dłużej ktoś jest bezrobotny, tym mniejsze są jego szanse na powrót na rynek pracy. Ale jednocześnie faktem jest, że dotyczy to tylko niewielkiej części osób długotrwale bezrobotnych. Zdecydowanej większości udaje się powrócić do aktywności zawodowej.

Według agencji pośrednictwa pracy w Niemczech, największe możliwości dla osób długotrwale bezrobotnych tkwią w następujących branżach i zawodach:

• usługi ochroniarskie
• dozorcy
• sprzątanie
• ogrodnictwo i kształtowanie krajobrazu
• call center
• służba zdrowia i pomoc społeczna

Także praca tymczasowa daje wiele możliwości. Perspektywy pozostania w danej firmie na stałe są często lepsze niż się wielu osobom wydaje.

Porady dla osób długotrwale bezrobotnych

Istnieje wiele wskazówek i strategii, które osoby długotrwale bezrobotne mogą wykorzystać, aby zwiększyć swoje szanse na zatrudnienie.

Sieć kontaktów

Osoby bezrobotne często mają niewielką sieć kontaktów lub nie mają jej wcale. A przecież zapewnia ona dostęp do ukrytego rynku pracy, który jest dwukrotnie większy niż oficjalny rynek pracy. Jeśli chcecie zwiększyć swoje szanse przy ubieganiu się o pracę, musicie przede wszystkim nawiązać kontakty i stać się aktywni lub bardziej widoczni w serwisach społecznościowych specjalizujących się w kontaktach zawodowo-biznesowych, takich jak Linkedin czy Xing. Także targi pracy stwarzają dobre okazje do nawiązania kontaktu z pracodawcami.

Dokształcanie

Wiek i niskie kwalifikacje to dwie główne przyczyny długotrwałego bezrobocia. O ile nie możemy nic poradzić na to, że czas upływa i przybywa nam lat, o tyle możemy coś zrobić w kwestii naszych kwalifikacji. Zastanówcie się, które zawody i sektory gospodarki są dla Was interesujące i na jaką wiedzę i kompetencje jest tam zapotrzebowanie. Warto zdobyć lub odświeżyć te umiejętności poprzez kursy dokształcające lub przekwalifikowanie się. Można uzyskać na ten cel dofinansowanie z agencji zatrudnienia. Federalna Agencja Pracy i urzędy pracy zapewniają wsparcie w poszukiwaniu pracy i powrocie do aktywności zawodowej. Niektóre formy pomocy są skierowane stricte do osób długotrwale bezrobotnych.

Wolontariat

Koniecznie bądźcie aktywni – także po to, by przeciwdziałać wyżej wymienionym zmianom psychicznym. Wolontariat nie tylko wzbogaci Wasze CV. To również dowód na to, że bierzecie na siebie odpowiedzialność, trenujecie swoje umiejętności społeczne, a nie tylko leżycie bezczynnie w domu na kanapie. Poza tym możecie przy okazji nawiązać kontakty, których efektem może być owocna współpraca w przyszłości.

Pewność siebie

Być może najważniejsza rada brzmi: zachowajcie pewność siebie! To naturalne, że dłuższe okresy bezrobocia odbijają się na poczuciu własnej wartości. Ale jeśli w podaniach o pracę i na rozmowach kwalifikacyjnych będziecie zachowywać się jak petenci, to sami sobie zaszkodzicie. Zawsze podkreślajcie swoje doświadczenie i mocne strony, które nie słabną nawet po kilku latach bezrobocia. Zwracajcie uwagę na takie cechy jak rzetelność, zaangażowanie, uczciwość, czy dokładność. Ważna jest również motywacja do osiągnięcia celu i pozytywne myślenie.

Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech

Zasadniczo każdy, kto w ciągu ostatnich dwóch lat opłacał składki na ubezpieczenie od bezrobocia przez dwanaście kolejnych miesięcy, ma w Niemczech prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Jeśli jednak przyczyną bezrobocia było wypowiedzenie umowy przez pracownika, wówczas wypłata zasiłku dla bezrobotnych może zostać wstrzymana nawet na okres trzech miesięcy. Zasadniczo zasiłek dla bezrobotnych (ALG 1) wypłacany jest nie dłużej niż przez 12 miesięcy. Wyjątek: jeśli macie ponad 50 lat, możecie otrzymywać ALG 1 przez okres do 24 miesięcy.

Od 50. roku życia jest się uprawnionym do dłuższej wypłaty zasiłku dla bezrobotnych (15 miesięcy), pod warunkiem, że w ciągu ostatnich pięciu lat przed zarejestrowaniem się jako bezrobotny było się zatrudnionym przez co najmniej dwa i pół roku – czyli 30 miesięcy. Prawo do dwuletniego zasiłku dotyczy osób bezrobotnych, które ukończyły 58 lat i są w stanie wykazać co najmniej 48 miesięcy obowiązkowego ubezpieczenia w ciągu ostatnich pięciu lat.