W związku z nowymi uregulowaniami prawnymi Unii Europejskiej na podstawie Rozporządzenia nr. 524/2013, które obowiązują od stycznia 2016 i dotyczą obowiązku zamieszczania informacji przez sprzedawców internetowych na swoich stronach w ramach impressum lub ogólnych warunkach umowy, warto wiedzieć czym są tak zwane AGB (niem. Allgemeine Geschäftsbedingungen).
Czym są niemieckie AGB?
Ogólne warunki handlowe, to znaczy zbiór postanowień umownych, wyrażonych klauzulami abstrakcyjnymi z zastosowaniem dla wielości umów, są na rynku niemieckim bardzo rozpowszechnione. W Niemczech ogólne warunki handlowe konkretyzują umowy handlowe i często zaostrzają ustawowe uwarunkowania prawne. Nie każde zaostrzenie w stosunku do litery ustawy jest skuteczne, w związku z czym przy szczególnie niekorzystnych klauzulach należy sprawdzić przede wszystkim ich skuteczność prawną.
W stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami klauzule odbiegające od ustawowego stanu prawnego są częściej dopuszczalne. W stosunkach z konsumentami nie mają one najczęściej mocy prawnej. Z tego powodu często przedsiębiorstwa niemieckie stosują dwa rodzaje ogólnych warunków handlowych: dla przedsiębiorców i dla konsumentów. Należy podkreślić, że ogólne warunki handlowe nie stanowią integralnej części umowy dopóki nie zostaną do niej włączone. Przedsiębiorca jeszcze przed zawarciem umowy powinien je udostępnić, a w przypadku umów powszechnie zawieranych w bieżących sprawach życia codziennego wyraźnie wskazać miejsce, w którym druga strona może się z nimi zapoznać. Dotyczy to zamieszczania tych warunków np. na odwrocie rachunku dołączonego do umowy, ale również wyraźnej informacji o tym, w którym punkcie dostępny jest taki regulamin do wglądu u sprzedawcy (np. przy kasie, na stronie internetowej). Najczęściej sprzedawcy internetowi udostępniają możliwość zapisania na dysku twardym swojego AGB, co daje możliwość wydrukowania ich w każdej chwili. Poza ogólnymi regulacjami dotyczącymi dostępu oraz zrozumienia postanowień dodatkowych, ustawodawca nie narzuca przedsiębiorcom formy w jakiej regulacje powinny zostać zawarte (np. wielkość czcionki, itp.).
W przypadku coraz bardziej popularnej sprzedaży na odległość za pośrednictwem internetu, na podstawie orzecznictwa niektórych sądów nie wystarczy zamieszczenie opcji, po której kliknięciu klient jest automatycznie przenoszony do wspomnianych warunków handlowych. Konieczne jest zawarcie opcji potwierdzenia zapoznania się z tymi warunkami. Dzięki takiemu rozwiązaniu strona ustalająca ogólne warunki z łatwością udowodni, iż zostały one dostarczone drugiej stronie przed zawarciem umowy, w tym przypadku potwierdzeniem zakupu poprzez kliknięcie na odpowiednią opcję.
Co jeśli nie znam języka, w którym zostały sporządzone AGB?
Umowne warunki handlowe muszą być zrozumiałe dla odbiorcy. Nie oznacza to jednak, iż na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek tłumaczenia warunków, jeśli druga strona nie włada językiem państwa, na terytorium którego się znajduje. W obrocie międzynarodowym przyjmuje się, iż wystarczy skonstruować takie postanowienia w jednym z najczęściej używanych języków na świecie (np. angielskim).
Oczywiście te postanowienia ogólnych warunków umowy, które są niezgodne z prawem lub są niejasne dla odbiorcy również nie wywołują skutków prawnych.
Warto zapamiętać: otrzymanie ogólnych warunków handlowych dopiero na odwrocie faktury lub rachunku bez uprzedniego poinformowania kontrahenta o tych postanowieniach, nie wywołuje skutków prawnych wobec przedsiębiorcy. Strona dokonująca zakupu musi mieć możliwość zapoznania się z nimi jeszcze przed zawarciem umowy.
Kamila Bagnicka, Mag. Jur.
GRAU Rechtsanwälte LLP
