Podpisanie umowy o pracę po zakończeniu kształcenia zawodowego (niem. Ausbildung): w zasadzie taka właśnie powinna być kolej rzeczy. Ale w praktyce często bywa inaczej – choćby dlatego, że firma, w której odbywało się kształcenie, ma problemy finansowe.
Jeśli po zakończeniu kształcenia zawodowego nie zostaniecie przyjęci do pracy lub nie znajdziecie jej od razu w innej firmie, możecie w Niemczech zarejestrować się jako osoby bezrobotne w lokalnym urzędzie pracy (Arbeitsagentur) i złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych (niem. Arbeitslosengeld, w skrócie ALG). W tym artykule wyjaśnimy, na co należy zwrócić uwagę, kiedy przysługuje Wam prawo do zasiłku dla bezrobotnych i co możecie zrobić, jeśli świadczenie jest zbyt niskie, by pokryć koszty utrzymania.
Czy po zakończeniu kształcenia zawodowego przysługuje w Niemczech prawo do zasiłku dla bezrobotnych?
Większość uczniów odbywających kształcenie zawodowe pozostaje w stosunku pracy, który wymaga opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, a więc także na wypadek bezrobocia. Oznacza to, że automatycznie nabywają oni prawo do zasiłku dla bezrobotnych ALG I.
Tak jest jednak tylko w przypadku kształcenia w systemie dualnym, w ramach którego praktyczna część nauki zawodu odbywa się w zakładzie pracy (niem. duale (betriebliche) Ausbildung). W przypadku szkolnego kształcenia zawodowego (niem. schulische Ausbildung) uczniowie zawodu nie płacą składek na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, a zatem nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych ALG I.
Zasadniczo uczniowie zawodu mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych ALG I tylko wtedy, gdy przez co najmniej jeden rok płacili składki na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia. Okres, za który wypłacany jest zasiłek dla bezrobotnych, wynosi wówczas jeden rok.
Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych po zakończeniu kształcenia zawodowego?
Po zakończeniu kształcenia zawodowego zasiłek dla bezrobotnych dla osób nie posiadających dzieci wynosi około 60 procent zarobków netto z ostatnich dwunastu miesięcy kształcenia. W przypadku posiadania dzieci można liczyć na około 67 procent zarobków netto z ostatnich dwunastu miesięcy kształcenia.
Po roku otrzymywania zasiłku ALG I macie prawo do zasiłku dla bezrobotnych ALG II („Hartz IV” ). Ma on jednak na celu jedynie zapewnienie Wam środków do życia, a jego wysokość jest obliczana tak, by osoba bezrobotna była w stanie zaspokoić niezbędne potrzeby życiowe. Pod uwagę brane są koszty jedzenia, ubrania, energii oraz czynszu. Zasiłek dla bezrobotnych ALG II jest często niższy niż zasiłek dla bezrobotnych ALG I.
W jaki sposób zwiększyć kwotę otrzymywanego świadczenia?
Uczniowie zawodu często zarabiają mniej niż 1.000 euro miesięcznie, co oznacza, że zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 60 procent ostatniego wynagrodzenia otrzymywanego w trakcie kształcenia zawodowego jest również bardzo niski. Przy pensji netto wynoszącej 600 euro, zasiłek dla bezrobotnych wyniósłby około 360 euro.
Jeśli zasiłek dla bezrobotnych ALG I nie wystarcza Wam na pokrycie kosztów utrzymania, możecie zwiększyć jego kwotę korzystając z ALG II. Skontaktujcie się w tej sprawie z lokalnym urzędem pracy (Arbeitsagentur).
Jeśli nie mieszkacie już z rodzicami, możecie też ubiegać się o dodatek mieszkaniowy – jeśli ALG I nie wystarcza na pokrycie Waszych kosztów utrzymania. Wysokość tzw. Wohngeld jest uzależniona od pobieranego zasiłku dla bezrobotnych.
Byli uczniowie zawodu pobierający zasiłek ALG I mogą również dorabiać, jednak ich wymiar czasu pracy nie może przekraczać 14 godzin tygodniowo. Kwota do 165 euro dodatkowych zarobków netto miesięcznie pozostaje bez wpływu na wysokość pobieranego zasiłku dla bezrobotnych.
