Polski rząd zdecydował o przedłużeniu tymczasowych kontroli granicznych na granicach z Niemcami i Litwą. Nowe zasady — ogłoszone przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji — wejdą w życie 5 października 2025 roku i obowiązywać będą do 4 kwietnia 2026 roku. Decyzję tłumaczy się koniecznością przeciwdziałania naporowi migracyjnemu i lepszym nadzorem nad trasami przemieszczeń przez terytorium Polski.
Skąd decyzja i jaki jest jej zakres
Ministerstwo podkreśla, że przedłużenie kontroli jest reakcją na utrzymującą się presję migracyjną w regionie. W komunikacie wskazano, że działania mają na celu przede wszystkim wykrywanie i zatrzymywanie osób uczestniczących w nielegalnym przemycie migrantów oraz skuteczniejsze monitorowanie kierunku przemieszczania się szlaków migracyjnych z obszaru bałtyckiego w stronę zachodniej Europy.
Formalnie przedłużenie jest realizowane w ramach przepisów Kodeksu Granicznego Schengen, który dopuszcza czasowe przywrócenie kontroli wewnętrznych w sytuacjach poważnego zagrożenia porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego. Zanim decyzja wejdzie w życie, Polska zobowiązana była do poinformowania pozostałych państw strefy Schengen oraz instytucji unijnych, w tym Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji.
Dynamika wcześniejszych przedłużeń
Tymczasowe kontrole zostały wprowadzone już w lipcu 2025 r. na okres jednego miesiąca; w sierpniu termin przedłużono o kolejne dwa miesiące. Obecne, półroczne wydłużenie ma zapewnić dłuższy horyzont operacyjny służbom granicznym i umożliwić im prowadzenie skoordynowanych działań prewencyjnych.
Dane i motywacja — kwestie migracyjne
Jako uzasadnienie resort wskazuje statystyki dotyczące nielegalnych prób przekraczania granic: od początku 2025 r. zarejestrowano 24 411 takich incydentów związanych z przejściami na granicy z Białorusią. Te liczby mają świadczyć o utrzymującym się napięciu migracyjnym i konieczności wzmożonego nadzoru tranzytowych tras migracyjnych.
Szef MSWiA Marcin Kierwiński wyjaśnił w komunikacie i wpisie w mediach społecznościowych, że celem operacji jest „skuteczniejszy nadzór nad trasą migracyjną prowadzącą z krajów bałtyckich przez Polskę do zachodniej Europy” oraz identyfikacja i zatrzymywanie organizatorów przemytu ludzi.
Co to oznacza w praktyce dla podróżnych
Kontrole nie przekładają się na zamknięcie granic, lecz wiążą się z dodatkowymi, rutynowymi sprawdzeniami dokumentów i kontroli pojazdów. Dla obywateli Unii i ruchu w strefie Schengen mogą to być wydłużone czasy oczekiwania przy przejściach granicznych. Podróżnym zaleca się śledzenie komunikatów MSWiA i Straży Granicznej oraz przygotowanie ważnych dokumentów tożsamości przed przekroczeniem granicy.
Rola Straży Granicznej i perspektywa operacyjna
W operacjach uczestniczyć będą formacje Straży Granicznej, które odgrywają kluczową rolę przy ochronie zewnętrznych granic UE. Kontrole mają umożliwić szybką reakcję na przejawy nielegalnej migracji i przestępczości transgranicznej oraz zwiększyć zdolność wykrywania i rozbijania sieci przemytniczych.
źródło: wmeritum.pl
Wiele razy przejeżdżałem przez granicę od czasu wprowadzenia tych kontroli i nigdy żadnej kontroli nie widziałem.