Nowy raport „IQB-Bildungstrend 2024” (Humboldt-Uniwersytet w Berlinie) wskazuje na znaczne pogorszenie osiągnięć niemieckich uczniów w kluczowych przedmiotach przyrodniczo-matematycznych. Wyniki obejmują 48 000 przetestowanych uczniów i pokazują wzrost ilości osób, które nie spełniają wymagań egzaminów końcowych.
Najważniejsze liczby i tendencje
- Badanie objęło 48 000 uczniów.
- W matematyce w 2024 r. ok. 9% uczniów klasy IX nie osiąga minimalnego poziomu wymaganego do ukończenia Hauptschule (9. klasa). Dla poziomu Mittlere Reife (MSA, 10. klasa) odsetek niewystarczających wyników w matematyce wynosi około 34%.
- Wśród uczniów dążących do Mittlere Reife niemal 1 na 4 (24%) nie spełnia wymagań z matematyki; w chemii niezdolnych do osiągnięcia standardu jest 25%, w fizyce 16%, a w biologii 10%.
- W porównaniu z poprzednimi edycjami badania odsetek uczniów niespełniających wymagań wzrósł: biologia +5 punktów procentowych, chemia +9 pp., fizyka +7 pp. Nawet część uczniów uczęszczających do gimnazjów pozostaje poniżej oczekiwanych standardów.
Problemy występują we wszystkich grupach społecznych i we wszystkich krajach związkowych
Badacze podkreślają, że regres nie jest ograniczony do konkretnych grup społeczno-ekonomicznych: choć dzieci migrantów i uchodźców statystycznie radzą sobie gorzej, to spadek osiągnięć obserwuje się niezależnie od pochodzenia czy statusu materialnego — dotyka uczniów ze wszystkich środowisk.
Negatywny trend odnotowano we wszystkich landach; najlepiej wypadły Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Saksonia i Meklemburgia-Pomorze Przednie (ocenione jako „ponadprzeciętnie dobrze”), najmocniej pogorszyły się wyniki w Brema, Hesji, Nadrenii Północnej-Westfalii i Saarze.
Przyczyny wskazywane przez autorów raportu
Naukowcy z IQB obwiniają w dużej mierze o trudności bezpośrednie i długotrwałe skutki pandemii COVID-19 (lata 2020–2022). Zdaniem autorów ten przerwany okres nauki mógł istotnie zaburzyć rozwój umiejętności i ma dalsze, czteroletnie następstwa w postaci obniżonej efektywności uczenia się.
Dodatkowo raport wskazuje na rosnące problemy psychiczne i społeczne wśród młodzieży: wielu uczniów czuje się rozproszonych przez kryzysy światowe (wojna, zmiany klimatu) oraz media społecznościowe. Szczególnie niepokojący jest fakt, że coraz więcej dziewcząt zgłasza poczucie wyobcowania i trudności w funkcjonowaniu w klasie.
Co proponują eksperci — zalecenia praktyczne
Autorzy raportu formułują konkretne rekomendacje, które mają zmniejszyć dystans edukacyjny i poprawić wyniki w przedmiotach ścisłych:
- Wzmocnienie wsparcia językowego dla dzieci migrantów i uchodźców — jako klucz do wyrównywania szans w naukach ścisłych.
- Podniesienie jakości kształcenia nauczycieli: mniej osób wchodzących do zawodu przez tzw. lateralne ścieżki bez właściwego przeszkolenia; więcej inwestycji w doskonalenie pedagogiczne.
- Szersza współpraca między instytucjami: szkoły, przedszkola, rodziny, urzędy, instytucje pomocy społecznej, uczelnie i organizacje pozarządowe mają działać skoordynowanie, by zapewnić wsparcie wychowawcze i edukacyjne.
- Działania zapobiegające dekoncentracji: programy przeciwdziałające wpływowi mediów społecznościowych i wsparcie psychologiczne dla uczniów z problemami emocjonalnymi.
Jak podsumowują autorzy: tylko skoordynowane i wielowymiarowe działania wszystkich instytucji zaangażowanych w wychowanie i edukację dzieci oraz młodzieży pozwolą na długofalowe przywrócenie standardów nauczania.
Wnioski
Raport IQB-Bildungstrend 2024 alarmuje: regres w naukach ścisłych ma charakter powszechny i przekracza podziały społeczne oraz regionalne. Według autorów, bez szybkiej, skoordynowanej reakcji systemowej — obejmującej szkolenia nauczycieli, intensywną pomoc językową i wsparcie psychologiczne — Niemcy ryzykują długotrwałe osłabienie kompetencji w kluczowych dziedzinach nauki i technologii.
źródło: bild.de
BERLIN – Miliony imigrantów NAJPIERW trzeba nauczyć czytać i pisać