Niemcy wspierają powrót Syryjczyków do kraju – blisko pół tysiąca skorzystało z pomocy finansowej

Program dobrowolnych powrotów – cel i skala

Od obalenia reżimu Baszara al-Asada w grudniu ubiegłego roku Federalny Urząd do Spraw Migracji i Uchodźców (BAMF) wypłacił wsparcie dla 464 obywateli Syrii, którzy zdecydowali się na powrót do ojczyzny. Dane te podaje Redaktionsnetzwerk Deutschland na podstawie informacji przekazanych przez Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Rzeczywista liczba powrotów może być wyższa, gdyż część osób opuszczających Niemcy nie jest formalnie rejestrowana przez władze.

Warunki i kwoty wsparcia finansowego

W ramach federalnego programu wsparcia dobrowolnych powrotów Syryjczycy mogą otrzymać:

• Starthilfe: 1 000 EUR na osobę dorosłą, 500 EUR na dziecko poniżej 18 roku życia.
• Reisebeihilfe: dodatkowo 200 EUR (dorośli) i 100 EUR (dzieci) na pokrycie kosztów podróży.
• Pokrycie kosztów medycznych: do 2 000 EUR w razie potrzeby specjalistycznego leczenia lub rehabilitacji.

Środki te są wypłacane jednorazowo, a ich wysokość nie różni się od wsparcia oferowanego powracającym z innych krajów pochodzenia. Obok pomocy na szczeblu federalnym istnieją także od 2017 r. programy wsparcia finansowego dobrowolnych powrotów realizowane przez poszczególne landy. W 2024 r. z tych regionalnych programów skorzystało 87 Syryjczyków, a do tej pory w 2025 r. – 31 osób.

Polityczne kontrowersje i plany rządu

Na razie niemiecki rząd stawia przede wszystkim na zachęty finansowe i ułatwienie formalności, zapowiadając jednocześnie możliwość odbycia wizyty w Syrii „w celach przygotowania trwałego powrotu”. Obecne prawo azylowe w Niemczech zakazuje takich podróży, uznając je za dowód braku uzasadnionego strachu przed prześladowaniem. Projekt liberalizacji tego zakazu krytykuje jednak CSU, obawiająca się „wyjazdów urlopowych pod pretekstem rekonesansu”.

Koalicyjny kontrakt CDU/CSU i SPD zapowiada zarówno dalsze zachęty do powrotów, jak i zaostrzenie kursu wobec osób zalegających w Niemczech bez uprawnień – przede wszystkim „począwszy od przestępców i osób uznanych za zagrożenie”. W zamierzeniach władz mają też powstać nowe mechanizmy przyspieszonych deportacji, w tym do Syrii.

Kontekst demograficzny i społeczny

Od początku wojny domowej w Syrii (2011 r.) do Niemiec przybyło ponad 700 000 osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Obecnie w kraju mieszka ponad 1,3 mln osób z syryjskim rodowodem, z czego około 18 % urodziło się już na terenie Niemiec. W ostatnich latach władze borykają się z wyzwaniem integracji tak dużej grupy migrantów, a dyskusja o powrotach i deportacjach stanowi jeden z najgorętszych tematów polityki imigracyjnej.

Podsumowanie: Federalny program zachęt do dobrowolnego powrotu do Syrii objął dotąd niemal 500 osób, oferując wsparcie do 4 000 EUR na rodzinę. Równocześnie rośnie polityczna presja na zaostrzenie procedur azylowych i zwiększenie liczby deportacji – temat ten pozostanie jednym z kluczowych spraw debatujących nowe władze po zaprzysiężeniu rządu CDU/CSU-SPD.

źródło: tagesschau.de