Niemcy w obliczu klimatycznego „turbopodgrzewania”: co oznacza wzrost temperatury o trzy stopnie do 2050 roku?

Naukowcy ostrzegają: globalne ocieplenie przyspiesza

Niemieccy eksperci alarmują, że w nadchodzących latach tempo ocieplenia Ziemi może być znacznie szybsze niż dotychczas sądzono. Według najnowszych prognoz Deutscher Meteorologischer Gesellschaft (DMG) oraz Deutsche Physikalische Gesellschaft (DPG), średnia temperatura globalna do 2050 roku może wzrosnąć o trzy stopnie Celsjusza. Choć scenariusz ten budzi kontrowersje w środowisku naukowym, jego konsekwencje byłyby katastrofalne, zwłaszcza dla Niemiec i Europy, które ocieplają się szybciej niż reszta świata.

„Globalne ocieplenie przyspiesza w niebezpiecznym tempie” – ostrzegają organizacje w komunikacie opublikowanym podczas Kongresu Ekstremalnych Zjawisk Pogodowych w Hamburgu.

Eksperci sceptyczni, ale nie lekceważą zagrożenia

Nie wszyscy naukowcy przyjmują trzystopniowy wzrost temperatury jako scenariusz prawdopodobny. Helge Gößling z Alfred-Wegener-Institut w Bremerhaven podkreśla: „Ocieplenie o trzy stopnie do 2050 roku nie jest niemożliwe, ale jest bardzo mało prawdopodobne. Wymagałoby niemal potrojenia obecnego tempa wzrostu temperatury”.

Podobnego zdania jest Karsten Haustein z Uniwersytetu w Lipsku: „Osiągnięcie trzech stopni do 2050 roku wymagałoby wzrostu temperatury o ponad 0,5 stopnia na dekadę. Nawet jednak wzrost o 2–2,5 stopnia nie pozwala nam spocząć na laurach – wręcz przeciwnie”.

Jak wyglądałoby życie w świecie cieplejszym o trzy stopnie?

Naukowcy unikają szczegółowego opisu życia w tak ekstremalnym scenariuszu, jednak istnieją wyliczenia pokazujące skalę zagrożeń:

• Fale upałów: W miastach na całym świecie, w tym w Niemczech, częstsze będą ekstremalne temperatury, sięgające 50 stopni Celsjusza w regionach takich jak Nowe Delhi. Fale upałów, które obecnie zdarzają się raz na 25 lat, w świecie cieplejszym o trzy stopnie mogą występować co dwa lata.
• Skutki zdrowotne: Gorące dni mogą być o 10 stopni cieplejsze niż w okresie przedindustrialnym, co znacząco zwiększy ryzyko dla zdrowia, zwłaszcza dla osób starszych.
• Topnienie lodowców i wzrost poziomu mórz: Wzrost temperatury o trzy stopnie może spowodować całkowite stopienie zachodnioantarktycznego lodowca, co skutkowałoby podniesieniem poziomu mórz o pięć metrów. Niemieckie wybrzeże i niziny północne byłyby poważnie zagrożone.
• Rozwój pustyń i problemy z rolnictwem: Ekspansja terenów pustynnych zmniejszy powierzchnię upraw rolnych. Uprawa kukurydzy i soi może stać się niemożliwa w wielu regionach, a plony pszenicy w Niemczech już teraz wykazują negatywny wpływ wysokich temperatur.
• Brak wody z topniejących lodowców: Wyginięcie europejskich lodowców ograniczy dostęp do wody dla rolnictwa i wpłynie na przepływ rzek.
• Ekstremalne opady i powodzie: Większa ilość energii w atmosferze spowoduje nasilenie powodzi, ulewnych deszczy i sztormów.
• Zagrożenie dla lasów deszczowych: Amazonia może zostać przekształcona w step, co dodatkowo zaburzy równowagę klimatyczną.
• Zaburzenia prądów oceanicznych: W Europie może dojść do zaniku prądu zatokowego (Golfstrom), skutkującego surowymi zimami i ekstremalnymi warunkami pogodowymi.

Działania konieczne natychmiast

Naukowcy zgodnie podkreślają, że nawet jeśli średnia globalna temperatura wzrośnie o mniej niż trzy stopnie, natychmiastowe działania są niezbędne. Frank Böttcher, przewodniczący DMG, ostrzega: „Przyspieszenie globalnego ocieplenia jest tak szybkie, że wypadamy z trajektorii klimatycznej”.

Tobias Fuchs z Deutscher Wetterdienst dodaje: „Potrzebujemy zdecydowanych działań: ochrony klimatu, aby spowolnić ocieplenie, oraz adaptacji, aby lepiej radzić sobie z jego skutkami”.

Koszty i korzyści działań

Każde dziesiąte stopnia wzrostu temperatury zwiększa obciążenia dla ludzi. Podczas rekordowego lata 2024 r. w Europie ponad 62 000 osób zmarło w wyniku ekstremalnych upałów.

Według Claudii Kemfert z Deutsches Institut für Wirtschaftsforschung, do 2050 roku straty klimatyczne mogą sięgnąć nawet 900 miliardów euro, przy jednoczesnej konieczności inwestycji w adaptację klimatyczną. Jednak inwestycje w ochronę klimatu przynoszą zwrot – każdy wydany euro może zwrócić się od 1,80 do 4,80 euro, przede wszystkim dzięki uniknięciu ogromnych szkód.

źródło: n-tv.de