Niemcy: Kolejny lot z Afganistanu. Tylko co ósmy ewakuowany to „lokalny pracownik” – reszta to członkowie rodzin

Przylot do Hannoveru

Zgodnie z informacjami z kręgów rządowych, w poniedziałek do Niemiec ma przylecieć kolejny samolot z Afganistanu. Do Hannoveru dotrze około 50 osób, w tym kobiety i dzieci (stan na 28 sierpnia 2025 r., godz. 11:00). Jak wynika z tych danych, tylko niespełna kilkanaście osób na pokładzie to tzw. „główni wnioskodawcy” (Hauptantragsteller). Pozostali to „członkowie rodzin”.

Kim są „główni wnioskodawcy”

W ramach programów przyjęć do Niemiec „głównymi wnioskodawcami” są osoby, które:

• pracowały dla niemieckich instytucji podczas misji w Afganistanie (np. jako tłumacze, kierowcy, portierzy czy personel pomocniczy przy Bundeswehrze, Federalnej Służbie Wywiadowczej, Policji Federalnej itp.),
• z uwagi na swoje zaangażowanie przeciwko reżimowi talibów (np. dziennikarze, działaczki na rzecz praw kobiet) – są „bezpośrednio lub potencjalnie zagrożone”.

Taką definicję przekazało Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (BMI) w odpowiedzi na pytania dotyczące programów przyjęć.

Bilans przyjęć od 2021 r.

Od 15 maja 2021 r. Niemcy przyjęły łącznie 36 186 obywateli Afganistanu (stan na 14 marca 2025 r.) w ramach różnych programów. Jak relacjonowano wcześniej, w części przypadków tożsamości osób pozostawały nie do końca wyjaśnione; z powodu obaw o bezpieczeństwo różne programy przyjęć były nawet całkowicie wstrzymane od marca do czerwca 2023 r.

Program dla lokalnych współpracowników (Ortskräfteverfahren) – od 2013 r.

Niezależnie od nowszych programów, od 2013 r. działa Ortskräfteverfahren – procedura dla osób, które bezpośrednio lub pośrednio pracowały na rzecz niemieckich instytucji w Afganistanie (m.in. Bundeswehra, BND, Policja Federalna, Federalne Ministerstwo Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Ministerstwo Spraw Zagranicznych; także organizacje takie jak DAAD czy Instytut Goethego). Warunkiem przyjęcia jest konkretne lub potencjalne zagrożenie związane z tą działalnością.

Do 14 marca 2025 r. w ramach tej procedury przyjęto 20 806 osób.

Kluczowe liczby: ilu to faktyczni lokalni pracownicy

BMI uszczegółowiło dane:

• 4 411 osób z 20 806 przyjętych w ramach Ortskräfteverfahren to główni wnioskodawcy (czyli rzeczywiści lokalni pracownicy niemieckich instytucji).
• 16 395 osób to członkowie rodzin.

W praktyce oznacza to, że:

• wśród wszystkich 36 186 Afgańczyków przyjętych do Niemiec od maja 2021 r. tylko co ósma osoba (ok. 12,5%) jest lokalnym pracownikiem (głównym wnioskodawcą),
• w samym Ortskräfteverfahren (20 806 osób) co piąta przyjęta osoba to „faktyczny” współpracownik; pozostali to rodziny.

Głos krytyczny i postulaty zaostrzenia weryfikacji

Deputowany CDU ds. spraw wewnętrznych Marc Henrichmann ocenił, że dotychczasowa praktyka przyjmowania „rzekomych” lokalnych współpracowników to „spadek po rządzie Ampel”. W jego ocenie ówczesne podejście przypominało „arbitralne przesiedlenia”, a o tym, kto może przyjechać i kogo uznać za współpracownika, współdecydowały organizacje pozarządowe – co budzi zastrzeżenia. Polityk zaapelował, by każdą decyzję o wjeździe poprzedzać wnikliwą kontrolą bezpieczeństwa w trybie indywidualnym, nazywając inne podejście „nieodpowiedzialnym”.

Kontekst systemowy

Zapowiadany lot do Hannoveru wpisuje się w ciągłe, wielotorowe programy relokacyjne prowadzone przez Niemcy od upadku Afganistanu w 2021 r. Struktura przyjazdów – z dominującym udziałem członków rodzin – wynika z konstrukcji prawnej i humanitarnej programów (łączenie rodzin, ochrona osób zagrożonych), ale jednocześnie intensyfikuje debatę o kryteriach kwalifikacji oraz bezpieczeństwie procedur.

źródło: bild.de