Ostateczna decyzja sądu w Weimarze
Thüringer Oberverwaltungsgericht (OVG) w Weimarze potwierdził, że osoby noszące palestyńskie chusty („kufiya”) nie mogą wchodzić na teren Miejsca Pamięci Buchenwald. Sąd uznał, że obowiązująca tam zasada jest zgodna z prawem, a decyzja ma charakter ostateczny i nie podlega dalszemu zaskarżeniu.
Incydent podczas obchodów 80. rocznicy wyzwolenia
Do sporu doszło w kwietniu 2025 roku, podczas uroczystości upamiętniających 80. rocznicę wyzwolenia obozu koncentracyjnego Buchenwald. Jednej z kobiet odmówiono wstępu, ponieważ miała na sobie palestyńską chustę. Jak stwierdził sąd, poprzez jej noszenie chciała ona „publicznie wyrazić sprzeciw wobec poparcia dla obecnej polityki Izraela”.
Od 7 października 2023 roku kufiya stała się na całym świecie symbolem przeciwników Izraela oraz osób o nastawieniu antysemickim, co – jak podkreślił sąd – ma znaczenie w kontekście miejsc pamięci ofiar nazizmu.
Argumenty sądu i powołanie się na regulamin
Kobieta złożyła wniosek do Verwaltungsgericht Weimar, domagając się zezwolenia na udział w uroczystości w kufiyi. Jej wniosek został oddalony z powołaniem się na regulamin obowiązujący w Miejscu Pamięci. Wskazuje on, że odwiedzający powinni nosić odzież „odpowiednią do charakteru miejsca”.
W kolejnej instancji OVG podtrzymał ten wyrok. Sąd stwierdził, że prawo do wolności wypowiedzi nie może przeważać nad interesem instytucji, jakim jest ochrona celu upamiętnienia ofiar. Podkreślono, że zakaz dotyczył wyłącznie sytuacji, gdy osoba upierała się przy noszeniu kufiyi. Jak zauważył sąd, fundacja nie musi tolerować sytuacji, w której obecność takiego symbolu „zagrażałaby poczuciu bezpieczeństwa wielu Żydów i Żydówek odwiedzających to miejsce”.
Stanowisko fundacji
Rzecznik fundacji zarządzającej Miejscem Pamięci Buchenwald zaznaczył, że sama kufiya nie jest automatycznie traktowana jako symbol antysemicki. Wszystko zależy jednak od kontekstu oraz osoby, która ją nosi. W praktyce oznacza to, że jeśli ktoś nie chce zdjąć chusty, może zostać niewpuszczony na teren obiektu.
Kontrowersje podczas uroczystości rocznicowych
Obchody 80. rocznicy wyzwolenia obozu Buchenwald zostały również zakłócone przez hiszpańską grupę młodzieżową, która podczas ceremonii odczytała przygotowaną przez siebie deklarację. Bez wiedzy organizatorów do tekstu wprowadzono fragment odnoszący się do ludobójstwa w Gazie. Ani Międzynarodowy Komitet Buchenwald-Dora (IKBD), ani kierownictwo Miejsca Pamięci nie zostali wcześniej poinformowani o tej treści.
źródło: bild.de
