Przeszukanie mieszkania należy do najbardziej znanych środków prokuratury. W filmach kryminalnych raz po raz można zobaczyć, jak policjanci lub prokuratorzy stoją przed drzwiami mieszkania i żądają dostępu do mieszkania, przedstawiając nakaz przeszukania. Ale na jakich warunkach policjanci mogą w Niemczech przeszukać mieszkanie i kto o tym decyduje?
Kiedy policja w Niemczech może przeszukać mieszkanie i kto o tym decyduje?
W jakiej sytuacji mieszkanie w Niemczech może zostać przeszukane przez policję i kto może zlecić przeszukanie mieszkania, zależy w decydujący sposób od celu, w jakim jest ono prowadzone. Może ono być zasadne w celu uniknięcia niebezpieczeństwa lub w celu ściagania przestępstwa.
Przeszukanie mieszkania w celu ścigania przestępstwa
Przeszukanie mieszkania w celu ścigania przestępstwa regulują w Niemczech §§ 102-110 kodeksu postępowania karnego (Strafprozeßordnung). Jego celem jest odnalezienie sprawcy lub dowodów.
Kto w Niemczech może zlecić przeszukanie mieszkania?
Przeszukanie mieszkania musi być w Niemczech zarządzone przez sędziego. Prokuratura i w niektórych przypadkach jej śledczy, tj. policja, mogą zarządzić przeszukanie domu lub mieszkania tylko w przypadku, gdy niebezpieczeństwo jest nieuchronne. Zlecenie przeszukania w Niemczech zazwyczaj nie wymaga formy pisemnej i dlatego może być wydane ustnie, na przykład telefonicznie. Wyjątek dotyczy jedynie sądowego nakazu przeszukania. To musi mieć bowiem formę pisemną i zawierać następujące informacje
- nazwę zarzucanego przestępstwa
- treść zarzutów karnych, pod warunkiem że nie zagraża to celowi dochodzenia
- cel, cel i zakres poszukiwań
- możliwe do znalezienia dowody
Gdzie może mieć miejsce przeszukanie mieszkania?
W Niemczech możliwe jest przeszukanie zarówno domu sprawcy, jak i innych osób. O ile w przypadku domu sprawcy, przeszukanie jest możliwe, jeśli podejrzewa się, że tam przebywa lub że zostaną tam znalezione dowody, o tyle w przypadku przeszukiwania domów innych podejrzanych obowiązują surowsze zasady. Dlatego też muszą istnieć fakty, z których można wywnioskować, że sprawca lub dowody znajdują się w lokalu, który ma być przeszukany. Samo podejrzenie nie jest zatem wystarczające.
Jakie zasaday dotyczące przeszukania mieszkania obowiązują w Niemczech?
Po pierwsze przeszukiwanie mieszkania w Niemczech nie może być przeprowadzane w nocy (od 1 kwietnia do 31 września: od 21:00 do 4:00, od 1 października do 31 marca: od 21:00 do 6:00). Wyjątki dotyczą jednak sytuacji, gdy np. sprawca jest ścigany i został złapany na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie, jak również w przypadku pościgu za uciekającym więźniem.
Ponadto, do przeszukania mieszkania powinni zostać wezwani świadkowie. Mogą nimi być albo sędzia, albo prokurator, albo urzędnicy społeczni. Ponadto właściciel mieszkania ma prawo do obecności. Jeżeli nie jest obecny, należy podjąć próbę wyznaczenia jego przedstawiciela.
Przeszukiwanie mieszkań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa
Innym powodem do przeszukania mieszkania może być zapobieganie zagrożeniom. W takim przypadku przestępstwo nie zostało jeszcze popełnione, ale może istnieć ryzyko jego popełnienia. Warunki, na jakich policja może przeszukać mieszkanie w celu uniknięcia niebezpieczeństwa, regulują odpowiednie ustawy policyjne i regulacyjne krajów związkowych.