Jeśli główny żywiciel rodziny niespodziewanie umrze, może to mieć przykre konsekwencje dla jego bliskich. Rozwiązaniem może być terminowe ubezpieczenie na życie (niem. Risikolebensversicherung). Z tego artykułu dowiecie się, dla kogo ma ono sens, a dla kogo niekoniecznie.
Nieoczekiwana śmierć członka rodziny w młodym wieku już sama w sobie jest tragedią. Sytuacja jest jednak jeszcze bardziej dramatyczna, jeśli osoby pozostałe przy życiu były od niego zależne finansowo. Mogą nie być już wówczas w stanie spłacać zaciągniętych kredytów ani zapewnić sobie środków do życia. Można zapobiec takiemu scenariuszowi wykupując terminowe ubezpieczenie na życie.
Wyjaśniamy, dla kogo jest ono odpowiednie, co należy rozważyć jeśli chodzi o czas trwania i kwotę oraz na jakie pytania należy się przygotować przed wykupieniem polisy.
Dla kogo terminowe ubezpieczenie na życie (niem. Risikolebensversicherung) ma sens?
Terminowe ubezpieczenie na życie jest odpowiednie dla każdego, kto troszczy się o innych i chce zabezpieczyć finansowo swoich bliskich po swojej śmierci. Dotyczy to przede wszystkim rodzin i osób samotnie wychowujących dzieci, ale nie tylko.
Terminowe ubezpieczenie na życie może być również przydatne dla bezdzietnych par, zwłaszcza tych żyjących w nieformalnych związkach, które nie mają prawa do renty wdowiej. Również partnerzy biznesowi mogą się wzajemnie chronić dzięki takiej polisie.
Warto pomyśleć o wykupieniu terminowego ubezpieczenia na życie szczególnie wtedy, gdy trzeba spłacić kredyt hipoteczny, z którym partner nie poradziłby sobie samodzielnie, gdy rodzina musi się utrzymać z dochodów uzyskiwanych tylko przez jednego z partnerów lub gdy jest się samotnym rodzicem. W przypadku singli terminowe ubezpieczenie na życie zazwyczaj nie jest konieczne.
Dzięki terminowemu ubezpieczeniu na życie członkowie rodziny zmarłego otrzymują tzw. świadczenie pośmiertne. Pozwala to zrekompensować utratę dochodów.
Ile kosztuje terminowe ubezpieczenie na życie w Niemczech?
Terminowe ubezpieczenia na życie zazwyczaj nie są drogie. Jak wynika z najnowszego testu przeprowadzonego przez Stiftung Warentest na początku 2020 r., najtańsza polisa kosztuje 245 euro rocznie dla modelowego klienta w wieku 35 lat. Jednak są także instytucje pobierające niemal trzykrotnie wyższe składki.
Koszt terminowego ubezpieczenia na życie zależy przede wszystkim od okresu i sumy ubezpieczenia. Pewną rolę odgrywa również wiek i stan zdrowia ubezpieczonego w momencie zawierania umowy.
Na jak długo należy wykupić terminowe ubezpieczenie na życie?
Okres obowiązywania terminowego ubezpieczenia na życie jest ustalany indywidualnie. Zasadniczo umowa powinna obowiązywać tak długo, jak długo osoby pozostające na utrzymaniu ubezpieczonego będą potrzebowały rekompensaty z tytułu utraty osiąganych przez niego dochodów.
Jednym z kryteriów może być wysokość i okres spłaty zaciągniętego kredytu hipotecznego. Termin ubezpieczenia może na przykład pokrywać się z datą spłaty ostatniej raty pożyczki.
Chcąc zapewnić bezpieczeństwo finansowe swoim dzieciom, warto zdecydować się na przykład na 20-letni okres ubezpieczenia.
Należy pamiętać, że im krótszy termin obowiązywania umowy, tym niższa składka. Ponieważ jednak łatwiej jest wypowiedzieć umowę ubezpieczenia niż ją później przedłużyć, warto od samego początku ubezpieczyć się na kilka dodatkowych lat. Oczywiście jeśli polisa wygaśnie w trakcie życia ubezpieczonego, świadczenia nie są wypłacane.
Suma ubezpieczenia – na jaką kwotę się ubezpieczyć?
Sumę ubezpieczenia również ustala się indywidualnie przy zawieraniu umowy. Z reguły powinna być to kwota mieszcząca się w przedziale od 3- do 5-krotności rocznego dochodu brutto. W wielu przypadkach świadczenie z tytułu śmierci wynosi od 200.000 do 300.000 euro.
Eksperci ds. ochrony konsumentów zalecają jednak indywidualne obliczenie potrzebnej sumy, aby niepotrzebnie nie zwiększać kosztów.
- Przykład: załóżmy, że matka dwójki dzieci zarabia miesięcznie 2.300 euro netto. Jej mąż ma pracę, za którą otrzymuje 450 euro, a zasiłek rodzinny Kindergeld wynosi 408 euro. Łącznie daje to kwotę 3.158 euro. Jeśli matka umrze, mąż otrzyma wprawdzie rentę wdowią w wysokości 800 euro, a dzieci rentę sierocą w wysokości 300 euro, ale po uwzględnieniu zarobków męża i zasiłku Kindergeld będą mieli do dyspozycji już tylko 1.958 euro miesięcznie. Dzięki temu, że oszczędzają na wydatkach domowych, ubraniach i wakacjach, ich wydatki są o 300 euro mniejsze. Mimo to, pozostaje jeszcze różnica rzędu 900 euro miesięcznie. Może ona zostać pokryta kwotą 196.000 euro w ciągu 20 lat. Zakładamy, że ojciec wypłaca pieniądze co miesiąc, a pozostałą kwotę lokuje (1% po opodatkowaniu). Po uwzględnieniu tych założeń suma ubezpieczenia powinna wynieść 200.000 euro.
Klasyczny wariant terminowego ubezpieczenia na życie zakłada, że suma ubezpieczenia pozostaje niezmieniona w trakcie trwania umowy. Jest to zdecydowanie zalecane, ponieważ dzięki temu równoważą się wtedy mniej więcej dwa elementy: malejąca z czasem wymagana kwota zabezpieczenia finansowego oraz deprecjacja pieniądza spowodowana inflacją.
Alternatywą są terminowe ubezpieczenia na życie z malejącą sumą ubezpieczenia. W jednym z wariantów wysokość świadczenia z tytułu śmierci zmniejsza się co roku o tę samą kwotę; w innym suma ubezpieczenia jest uzależniona od kredytu – i zmniejsza się wraz z malejącym zadłużeniem z tytułu tego kredytu. Warianty te są zazwyczaj nieco tańsze od wariantu klasycznego, ale są też rzadziej oferowane.
Co jeszcze trzeba wziąć pod uwagę?
Przed zawarciem terminowego ubezpieczenia na życie towarzystwo ubezpieczeniowe musi najpierw ocenić ryzyko i zadać wiele pytań, przede wszystkim o stan zdrowia.
Powinniście odpowiedzieć na te pytania wyczerpująco i zgodnie z prawdą. Badanie lekarskie jest z reguły konieczne tylko w przypadku sum ubezpieczenia przekraczających 300.000 euro.
Możliwymi czynnikami ryzyka są:
- wiek
- stan zdrowia
- praca wymagająca wysiłku fizycznego
- nadwaga
- ryzykowne hobby, takie jak jazda na motocyklu
- palenie
Stopień, w jakim te czynniki wpływają na cenę terminowego ubezpieczenia na życie, zależy od ubezpieczyciela. Dlatego najlepiej jest porównać kilka polis.
Warto pamiętać, że jeśli we wniosku podacie, że jesteście osobami niepalącymi, a po wykupieniu polisy zostaniecie palaczami, to w zależności od warunków umowy jesteście zobowiązani do poinformowania o tym towarzystwa ubezpieczeniowego. Z kolei jeśli po zawarciu umowy rzucicie palenie, opłacalna może okazać się zmiana taryfy. Palacze często płacą trzykrotnie wyższe składki.
