Niemcy: Zmiany klimatu szkodzą zdrowiu — ponad połowa zatrudnionych odczuwa skutki ocieplenia

Techniker Krankenkasse (TK), największa niemiecka kasa chorych, ostrzega w swoim raporcie zdrowotnym na 2025 rok: zmiany klimatu coraz silniej odbijają się na zdrowiu pracowników — głównie z powodu upałów, zanieczyszczonego powietrza i zwiększonej ekspozycji na promieniowanie UV.

Najważniejsze ustalenia raportu TK (2025)

Z opublikowanego raportu wynika, że ponad połowa pracujących w Niemczech doświadcza w pracy negatywnych skutków zmian klimatu. Najczęściej wymieniane czynniki to:

• zła jakość powietrza i zanieczyszczenia (pyły, tlenki azotu, ozon, spaliny) — wskazywane przez 52% badanych,
• praca w upale — także 52% wskazań,
• zwiększone nasłonecznienie i silniejsze promieniowanie UV — 47% respondentów.

Raport pokazuje, że zjawiska te dotykają szerokiego spektrum zawodów i mają realne konsekwencje zdrowotne oraz organizacyjne dla pracodawców i pracowników.

Które branże są najbardziej obciążone?

Badanie ujawniło różnice między sektorami:

• W branży budowlanej 58% pracowników zgłasza problem zbyt dużego obciążenia zanieczyszczeniami powietrza (pyły, spaliny itp.).
• Zaskakująco nauczyciele zgłaszają większe dolegliwości związane z upałem niż pracownicy budowlani — ok. 59% nauczycieli wskazało upał jako poważny problem (dla porównania: 53% w budownictwie).
  Te wyniki sugerują, że narażenie na negatywne skutki klimatu nie jest jednoznaczne z profilem pracy i wymaga szczegółowej analizy w każdej branży.

Metodologia — na jakich danych oparto raport?

Raport został przygotowany przez Techniker Krankenkasse (TK), która obejmuje ubezpieczeniem około 15 mln osób. W ramach przygotowań:

• Instytut ds. Doradztwa Zdrowotnego w Miejscu Pracy (Institut für Betriebliche Gesundheitsberatung — IFBG) przeprowadził w styczniu 2025 r. ankiety wśród niemal 1 000 pracowników i 350 pracodawców,
• dodatkowo przeanalizowano dane o zwolnieniach lekarskich około 6 mln ubezpieczonych TK.
  Tak połączone źródła — subiektywne deklaracje pracowników i obiektywne dane o absencjach — dają obraz zarówno odczuć, jak i realnych skutków zdrowotnych.

Reakcja TK i zalecenia

Dr Jens Baas, szef TK, podkreślił w rozmowie z „Bild”:

„Klimat zmienia już świat pracy i coraz silniej wpływa na zdrowie zatrudnionych. To pracodawcy są w pierwszej linii odpowiedzialności za ochronę zdrowia swoich pracowników.”

Według TK kluczowe jest rozpoznanie specyficznych problemów w poszczególnych zawodach i wdrożenie ukierunkowanych rozwiązań — bo potrzeby personelu opieki zdrowotnej, edukacji czy budownictwa znacznie się różnią. Raport wskazuje na konieczność działań profilaktycznych i organizacyjnych po stronie pracodawców, ale nie formułuje jednej uniwersalnej recepty: rozwiązania muszą być dopasowane do branży i warunków pracy.

Wnioski i znaczenie dla polityki zdrowotnej i pracodawców

Raport TK to wyraźny sygnał — zmiany klimatu przestały być problemem wyłącznie środowiskowym; stają się problemem zdrowotnym i gospodarczym. Konsekwencje obejmują:

• wzrost dolegliwości i absencji chorobowych związanych z upałami i złą jakością powietrza,
• konieczność dostosowania organizacji pracy (np. zmiany harmonogramów, przerwy i ochrona przed słońcem, monitorowanie jakości powietrza),
• potrzebę sektorowych strategii ochrony zdrowia pracowników.

Dla pracodawców i decydentów raport stanowi podstawę do planowania konkretnych działań zapobiegawczych oraz inwestycji w warunki pracy bardziej odporne na skutki ocieplenia.

źródło: bild.de