Bürgergeld: ile zaoszczędziłyby Niemcy, gdyby Ukraińcy nie otrzymywali już dochodu obywatelskiego?

Politycy CDU/CSU i FDP domagają się zaprzestania wypłacania świadczenia Bürgergeld, czyli tzw. dochodu obywatelskiego, uchodźcom z Ukrainy. W ten sposób Niemcy mogłyby zaoszczędzić ponad 800 mln euro.

Wypłaty z tytułu Bürgergeld są wyższe od świadczeń dla osób ubiegających się o azyl

W CDU/CSU i FDP coraz częściej pojawiają się apele o zaprzestanie wypłacania dochodu obywatelskiego uchodźcom z Ukrainy. Lider CDU Friedrich Merz już na początku roku domagał się zajęcia twardszego stanowiska w tej sprawie. Chodzi o to, by skłonić większą liczbę Ukraińców, którzy obecnie otrzymują świadczenia socjalne, do podjęcia pracy w Niemczech.

Ale nawet jeśli nie udałoby się osiągnąć celu w postaci wyższego wskaźnika zatrudnienia, to i tak podejście to przyniosłoby korzyści budżetowi federalnemu. Wypłaty na rzecz osób uprawnionych do pobierania świadczenia Bürgergeld, które w przypadku osób samotnych wynoszą 563 euro miesięcznie, są wyższe od maksymalnej kwoty świadczenia dla osób ubiegających się o azyl w Niemczech, wynoszącej 460 euro.

Zaprzestanie wypłacania dochodu obywatelskiego uchodźcom z Ukrainy pozwoliłoby na oszczędności budżetowe rzędu 800 mln euro rocznie

Uchodźca z Ukrainy (singiel) otrzymuje o 103 euro miesięcznie więcej niż uchodźca z innego kraju. Według niemieckiego rządu, aktualna liczba Ukraińców pobierających świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania w ramach podstawowego zabezpieczenia dla osób poszukujących pracy wynosi 686 tys. Uproszczone obliczenia oparte na stawkach dla osób samotnych pokazują, że realizacja postulatu CDU/CSU i FDP pozwoliłaby zaoszczędzić 70,66 mln euro miesięcznie.

W przeliczeniu na cały rok, oszczędności budżetowe z tego tytułu wyniosłyby prawie 848 mln euro. Zarówno Federalny Urząd ds. Migracji i Uchodźców (niem. Bundesamt für Migration und Flüchtlinge), jak i Federalna Agencja Pracy (niem. Bundesagentur für Arbeit) nie chciały komentować tej kwoty – donosi Focus, który jako pierwszy przygotował kalkulację oszczędności możliwych do uzyskania w przypadku zaprzestania wypłacania świadczenia Bürgergeld uchodźcom z Ukrainy.

Gdyby Ukraińcy otrzymywali pieniądze zgodnie z ustawą o świadczeniach dla ubiegających się o azyl, Niemcy mogłyby wydać ponad 10 mld euro na azylantów – szacuje Focus.

471 tys. Ukraińców zdolnych do pracy zarobkowej pobiera w Niemczech świadczenie Bürgergeld

Obliczenia te są jednak bardzo uproszczone i mogą służyć jedynie jako wartość orientacyjna. Stawki Bürgergeld różnią się w zależności od liczby i wieku osób w gospodarstwie domowym, tzw. wspólnocie potrzeb (niem. Bedarfsgemeinschaft). Ponadto osoby otrzymujące dochód obywatelski są również uprawnione do dodatku mieszkaniowego (niem. Wohngeld) i dodatków na ogrzewanie (niem. Heizkostenzuschüsse). Nie dotyczy to natomiast osób ubiegających się o azyl – z pewnymi wyjątkami.

Od 1 czerwca 2022 r. ukraińscy uchodźcy mogą otrzymywać świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania w ramach podstawowego zabezpieczenia dla osób poszukujących pracy, pomoc w pokryciu kosztów utrzymania (pomoc społeczną) lub dochód zapewniający podstawowe utrzymanie dla osób starszych i osób o ograniczonych możliwościach zarobkowania. W październiku 2023 r. 686 tys. ukraińskich uchodźców otrzymywało świadczenie Bürgergeld, a spośród nich 471 tys. stanowiły osoby zdolne do pracy zarobkowej. Według rządu federalnego, liczba osób niezdolnych do pracy wynosiła wówczas 215 tys. Większość z nich stanowiły dzieci.

Ukraińscy uchodźcy w Niemczech: około 1,14 mln osób

• dzieci i młodzież ucząca się: 218 tys.
• pracownicy objęci obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne: 113 tys.
• osoby wykonujące pracę na Minijob: 36 tys.
• uczestnicy kursów integracyjnych: 124 tys.
• osoby kształcące się: 55 tys.
• osoby pobierające świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania w ramach podstawowego zabezpieczenia dla osób poszukujących pracy: 686 tys.

Źródło: rząd federalny, dane według stanu na dzień 22 lutego 2024 r.

Podstawą prawną jest dyrektywa w sprawie tymczasowej ochrony, instrumentu, który UE uruchamia w wyjątkowych okolicznościach w razie masowego napływu uchodźców. Dzięki niej uchodźcy z Ukrainy natychmiast otrzymują zezwolenie na pobyt, bez konieczności stosowania procedury azylowej. Jako uchodźcy wojenni i tak ich wniosek zostałby rozpatrzony pozytywnie. Oznacza to, że otrzymują oni takie same świadczenia, jak osoby uprawnione do otrzymania azylu w Niemczech pochodzące z innych krajów.

Źródło: www.24hamburg.de