Najnowszy raport badawczy Instytutu Ifo ujawnia, że w Niemczech funkcjonuje obecnie ponad 500 różnych świadczeń socjalnych. Samo ustawodawstwo socjalne obejmuje ponad 3000 paragrafów regulujących zarówno świadczenia, jak i zasady ich realizacji. Eksperci podkreślają, że ta ogromna liczba przepisów utrudnia przejrzyste i skuteczne kształtowanie polityki społecznej.
Ponad 3000 paragrafów i setki świadczeń
Zgodnie z wynikami nowego badania Instytutu Ifo w Niemczech istnieje ponad 500 różnych form wsparcia socjalnego. Podstawę prawną stanowią przede wszystkim przepisy zawarte w Sozialgesetzbücher (kodeksach socjalnych), które liczą obecnie 3246 paragrafów. Określają one zarówno konkretne świadczenia, jak i szczegółowe procedury ich przyznawania i realizacji.
Oprócz kodeksów socjalnych istnieje szereg innych ustaw, które wprowadzają dodatkowe formy wsparcia. Należą do nich m.in. Ustawa o wsparciu w kształceniu zawodowym (Aufstiegsfortbildungsförderungsgesetz), Federalna ustawa o pomocy w kształceniu (Bundesausbildungsförderungsgesetz), Ustawa o zasiłku i urlopie rodzicielskim (Bundeselterngeld- und Elternzeitgesetz) oraz Ustawa o czasie opieki rodzinnej (Gesetz über die Familienpflegezeit).
Próba oszacowania całego systemu okazała się zbyt skomplikowana
Jak wyjaśnił Andreas Peichl, dyrektor Centrum Makroekonomii i Badań Ankietowych Instytutu Ifo, pierwotnym celem badania było dokładne oszacowanie skali oraz skutków wszystkich świadczeń socjalnych w Niemczech. Okazało się jednak, że liczba przepisów i różnorodność świadczeń czyni to zadanie praktycznie niewykonalnym.
— „Zamiast pełnej analizy ilościowej powstał szczegółowy spis wszystkich świadczeń socjalnych na szczeblu federalnym” — wyjaśnił Peichl.
Baza danych jako pierwszy krok do większej przejrzystości
— „Nasza baza danych dotycząca świadczeń socjalnych to pierwszy krok w stronę większej przejrzystości w niemieckim systemie socjalnym” — podkreśliła Lilly Fischer z Instytutu Ifo. Jej zdaniem, aby możliwe było skuteczne i oparte na danych kształtowanie polityki społecznej, konieczne jest, by władze publiczne udostępniały również informacje o kosztach, liczbie beneficjentów oraz nakładach administracyjnych związanych z poszczególnymi świadczeniami.
Czym są świadczenia socjalne w świetle prawa
Zgodnie z paragrafami 1 i 11 pierwszej księgi Kodeksu Socjalnego (SGB I), świadczeniami socjalnymi są wszystkie działania państwa, które mają na celu realizację zasad sprawiedliwości społecznej i zabezpieczenia socjalnego. Obejmują one zarówno świadczenia pieniężne i rzeczowe, jak i różnego rodzaju usługi czy pomoc organizacyjną i opiekuńczą.
Ogromna złożoność systemu
Rozbudowany i skomplikowany system świadczeń socjalnych w Niemczech stanowi zarówno instrument wsparcia społecznego, jak i wyzwanie dla administracji publicznej. Eksperci wskazują, że przejrzystość i dostępność informacji są kluczowe dla oceny efektywności tych rozwiązań oraz dla planowania ewentualnych reform.
źródło: berliner-zeitung.de
