Niemcy zaostrzają zasady dotyczące Bürgergeld — trzy nieobecności w urzędzie mogą oznaczać całkowite wstrzymanie świadczeń

Berlin — Koalicja CDU/CSU i SPD uzgodniła w nocy zmiany w systemie świadczeń, które przewidują surowsze sankcje dla osób uchylających się od obowiązków. W pakiecie znalazły się także dodatkowe środki na drogi, premia dla nabywców aut bezemisyjnych oraz zmiany dotyczące dobrowolnego dorabiania przez emerytów.

Porozumienie dotyczące kar

Według informacji BILD, podczas posiedzenia komitetu koalicyjnego CDU/CSU i SPD osiągnęły porozumienie dotyczące zaostrzenia kar dla odbiorców Bürgergeld. Projekt przewiduje stopniowanie sankcji — od obniżenia świadczeń po ich całkowite wstrzymanie — a także kilka zmian budżetowych i podatkowych, które mają wejść w życie w najbliższym czasie.

Szczegóły proponowanych sankcji

Zgodnie z przedstawionym projektem, mechanizm sankcji ma wyglądać następująco:

• Pierwsze nieusprawiedliwione opuszczenie terminu w Jobcenter: osoba, która nie stawi się na umówione spotkanie, zostanie wezwana na drugi termin.
• Drugie nieusprawiedliwione niepojawienie się: jeśli odbiorca świadczeń ponownie nie zjawi się na spotkaniu i nie przedstawi usprawiedliwienia (np. choroby), świadczenia zostaną pomniejszone o 30%.
• Trzecie nieusprawiedliwione opuszczenie terminu: gdy trzeci termin również pozostanie niewykorzystany, wypłaty pieniężne zostaną całkowicie wstrzymane.
• Brak stawienia się w kolejnym miesiącu: jeśli uprawniony nie zgłosi się w następnym miesiącu, plan przewiduje, że wszystkie świadczenia, w tym pokrycie kosztów zakwaterowania (czynszu), zostaną całkowicie zawieszone.

Dodatkowo, jeśli odbiorca (w zapowiedziach projektowych Bürgergeld ma zostać przemianowane na „Grundsicherung”) naruszy inne obowiązki — na przykład obowiązek ubiegania się o pracę — przewidziana jest natychmiastowa redukcja świadczenia o 30%.

W sytuacji odmowy podjęcia pracy projekt przewiduje, że wypłaty pieniężne będą wstrzymywane zgodnie z orzecznictwem Federalnego Trybunału Konstytucyjnego (Bundesverfassungsgericht). W takim wypadku na konto nie będzie wpływać żaden przelew, natomiast opłata za mieszkanie miałaby być dalej regulowana — przy czym Trybunał Konstytucyjny ma wyznaczyć ścisłe granice stosowania takich metod, ponieważ redukcja świadczeń może obowiązywać jedynie tak długo, jak dostępna jest konkretna oferta pracy.

Co już istnieje, a co ma być zmienione

Niektóre z opisanych mechanizmów sankcyjnych funkcjonują już obecnie w obowiązującym prawie — na przykład możliwość całkowitego wstrzymania wypłat świadczeń. W praktyce jednak korzysta się z nich bardzo rzadko. Nowy projekt ma przede wszystkim ujednolicić obowiązujące procedury oraz — zgodnie z zapowiedziami autorów — znacząco zaostrzyć egzekwowanie tych przepisów.

Inne ustalenia nocnego porozumienia koalicyjnego

W ramach tego samego porozumienia koalicyjnego CDU/CSU i SPD uzgodniły też kilka dodatkowych rozstrzygnięć budżetowych i podatkowych:

• Więcej środków na drogi: minister transportu Patrick Schnieder ma otrzymać dodatkowe 3 miliardy euro na nowe inwestycje drogowe. W oryginale zaznaczono, że początkowo domagał się on 15 miliardów.
• Premia na samochody bezemisyjne: dla osób o niskich i średnich dochodach przewidziano premię na zakup samochodów elektrycznych i innych pojazdów bez emisji CO₂. Na ten cel przeznaczono 3 miliardy euro.
• Zmiany w „Aktivrente” (renta aktywna): osiągnięto porozumienie, że od stycznia emeryci, którzy dobrowolnie podejmą dalszą pracę, będą mogli dorabiać do 2 000 euro miesięcznie, a kwota ta będzie całkowicie zwolniona z podatku. Dodatkowy dochód nie będzie wliczany do podstawy opodatkowania (tzw. Progressionsvorbehalt), co ma zagwarantować, że żaden emeryt nie zostanie obciążony wyższym podatkiem.

Sondaż opinii publicznej

Artykuł odwołuje się do szybkiego sondażu BILD/INSA: 44% respondentów opowiada się za surowymi konsekwencjami wobec osób uchylających się od obowiązku pracy, 24% jesr za czasowym wstrzymaniem wypłat na kilka miesięcy, a tylko 19% sprzeciwia się całkowicie takim rozwiązaniom.

Możliwe konsekwencje

Zawarte w tekście propozycje rodzą istotne pytania praktyczne i prawne, między innymi:

• Kryteria usprawiedliwienia: jakie dokumenty i przesłanki będą uznawane za wystarczające usprawiedliwienie nieobecności (choroba, wypadek, inne okoliczności losowe)?
• Procedury administracyjne: jak zostanie zorganizowane ponowne wezwanie na drugi termin i jakie zabezpieczenia proceduralne przewidziano, by uniknąć błędów administracyjnych mogących skutkować niesłusznymi sankcjami?
• Zgodność z orzecznictwem: czy szczegółowe rozwiązania będą zgodne z wytycznymi Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, zwłaszcza w zakresie wstrzymania świadczeń i ochrony najuboższych przed bezdomnością?
• Skutki społeczne: ewentualne zaostrzenie kar może zwiększyć liczbę sporów sądowych oraz wywołać konsekwencje dla osób najbardziej wrażliwych społecznie.

źródło: bild.de