Rodzice, którzy emigrują razem z dziećmi do Niemiec, stają przed wieloma wyzwaniami. Jednym z nich jest kultura picia alkoholu w Niemczech, a przede wszystkim bardziej zrelaksowane podejście Niemców do alkoholu oraz jego konsumpcji przez młodzież oraz w miejscach publicznych. Młodzi ludzie wyglądający w przybliżeniu na około 16-18 lat z butelką piwa w ręce, niektórzy z papierosem, siedzący w słoneczny dzień na ławce w parku, w ogródku piwnym lub knajpce to często spotykany widok. Niektórych Polaków nawet dziwi fakt, że ani służby porządkowe, czyli Ordnungsamt, ani policja zupełnie nie reagują w takich sytuacjach. No chyba, że osoby te awanturują się lub służby porządkowe mają podstawy do przypuszczenia, że są one zbyt młode, aby móc konsumować napoje alkoholowe lub palić papierosy.
Wbrew przypuszczeniom, niemiecka kultura picia oraz luźne podejście do alkoholu nie oznaczają, że w Niemczech dozwolone jest wszystko. Wyznacznikiem tego, co wolno młodzieży jest niemiecka Ustawa o Ochronie Młodzieży, czyli Jugendschutzgesetz (JuSchG). Ustawa ta jest pod tym względem jednoznaczna i wyraźnie definiuje, kto w jakim wieku, co i kiedy może. W naszym artykule streszczamy krótko zawarte w niej regulacje. Serdecznie zapraszamy Was do lektury!
Dzieci i młodzież według niemieckiego ustawodawstwa
Według §1 Jugendschutzgesetz (JuSchG) jako dzieci definiowani są wszyscy poniżej 14-go roku życia. Z kolei jako młodzież określane są osoby między 14 a 18 rokiem życia. W zależności od wieku prawodawstwo niemieckie przewiduje odpowiednie regulacje względem dzieci i młodzieży dotyczące palenia i sprzedaży papierosów, produktów tytoniowych, innych wyrobów i artykułów zawierających nikotynę. Ustawa reguluje także dopuszczalność sprzedaży oraz konsumpcji napojów alkoholowych wysokoprocentowych, czyli wódki, spirytusu, napojów zawierających wódkę (branntweinhaltige Mischgetränke, pojęcie „Branntwein” nie ma nic wspólnego z winem), oraz innych napojów średnio- i niskoalkoholowych, takich jak wina (Wein), szampan i wina musujące (Sekt, Prosecco, Perlwein, Schaumwein), koktajle alkoholowe oraz piwo.
Jaki jest wiek uprawniający do palenia papierosów w Niemczech?
Jeżeli chodzi palenie papierosów oraz o kupno wyrobów tytoniowych czy też produktów zawierających nikotynę, prawodawstwo niemieckie jest pod tym względem jednoznaczne. Palenie papierosów przez osoby poniżej 18 roku życia jest w Niemczech zakazane ustawowo i od tej reguły nie ma żadnych wyjątków. Podobnie ma się rzecz ze sprzedażą wyrobów tytoniowych oraz innych artykułów zawierających nikotynę. Oznacza to, że nie tylko sprzedaż papierosów osobom nieletnim jest zabroniona. Ograniczenie to dotyczy także sprzedaży cygar, tytoniu fajkowego, tabaki do wąchania i do żucia (Schnupftabak, Kautabak), plastrów nikotynowych oraz gum do żucia zawierających nikotynę dostępnych w aptekach (wyjątkiem jest recepta od lekarza). Zabroniona jest także sprzedaż papierosów elektrycznych, liquidów do e-papierosów oraz innych dodatków i artykułów z tej branży.
Jaki jest wiek uprawniający do picia alkoholu w Niemczech?
W Niemczech istnieje bezwzględny zakaz sprzedaży i spożywania alkoholu oraz napojów alkoholowych osobom poniżej 14 roku życia, definiowanym przez JuSchG jako dzieci. Dodatkowo w Niemczech istnieje bezwzględny zakaz sprzedaży i konsumpcji alkoholi mocnych, czyli wódki, napojów zawierających wódkę, spirytusu oraz napojów spirytusowych osobom poniżej 18 roku życia. Dotyczy to także koktajli i innych napojów mieszanych na bazie alkoholi wysokoprocentowych. Supermarkety, kioski, sklepy z napojami, restauracje oraz zakłady gastronomiczne mają obwiązek sprawdzania, czy osoba kupująca ma rzeczywiście ukończone 18 lat. Za sprzedaż alkoholi wysokoprocentowych osobom nieletnim obowiązują w Niemczech surowe kary.
Sprzedaż alkoholi i napojów alkoholowych średnio- i niskoprocentowych takich, jak piwo, wino, wino musujące jest zakazane dla młodzieży poniżej 16 roku życia. Wyjątkiem są sytuacje, gdy osoba taka znajduje się w towarzystwie rodziców lub opiekunów prawnych, na przykład podczas wspólnych zakupów w sklepie.
Konsumpcja alkoholu w miejscach publicznych w Niemczech
Co obowiązuje, gdy razem z Waszym dzieckiem (lub dziećmi będącymi w różnym wieku) dostaliście zaproszenie od niemieckich przyjaciół lub kierownika z pracy na imprezę urodzinową w restauracji? Albo na grilla do ogródka piwnego? Lub na przysłowiową działkę? Jak się zachować, aby nie popełnić gafy w stosunku do gospodarza imprezy lub obecnych na niej kolegów? W zależności od wieku Waszej latorośli i rodzaju spożywanego napoju alkoholowego (wysoko-, średnio- i niskoprocentowe) prawodawstwo niemieckie przewiduje następujące regulacje.
Napoje alkoholowe nisko- i średnioprocentowe, czyli piwo, wino i wino musujące, szampan, oraz napoje mieszane np. piwo z coca colą, radler, Tinto Verano (czerwone wino z colą), itd.:
- Dzieci poniżej 14 roku życia – konsumpcja zabroniona,
- Dzieci 14-15 lat – konsumpcja dozwolona, gdy są one pod opieką rodziców lub opiekunów prawnych,
- Młodzież 16-17 lat – konsumpcja jest dozwolona,
- Młodzież po 18 roku nie podlega żadnym ograniczeniom.
Napoje wysokoalkoholowe oraz koktajle i drinki z ich dodatkiem, wódki, nalewki, likiery, whisky, Burbon, wódki smakowe, itd.:
- Dzieci i młodzież do 18 roku życia – konsumpcja zabroniona,
- Młodzież po 18 roku – konsumpcja jest dozwolona.
Konsumpcja alkoholu podczas prywatnych imprez
Na imprezach prywatnych, urządzanych we własnym domu odpowiedzialność za konsumpcję alkoholu ponoszą rodzice osób niepełnoletnich lub właściciele mieszkania, w którym odbywa się impreza. Oni też mają obowiązek dopilnowania, aby ich niepełnoletnie dzieci lub ich niepełnoletni goście nie wykroczyły przeciwko prawu i zachowały umiar w konsumpcji napojów alkoholowych. W takim momencie każdy zada sobie pytanie: „W jaki sposób policja lub służby porządkowe dowiedzą się o tym, co dzieje się u mnie w domu lub w mieszkaniu?” W jaki sposób w ogóle może dojść do interwencji ze strony organów porządkowych czy też policji? Wystarczy, że któryś z sąsiadów zadzwoni na policję i poinformuje o zbyt głośnej imprezie. Jeżeli policja przyjmie zgłoszenie, musi zostać ono sprawdzone. W przypadku, gdy urzędnicy policji przyjadą na miejsce imprezy, i stwierdzą, że młodzież spożywa mocne alkohole, może skończyć się do dla rodziców, opiekunów prawnych lub właścicieli mieszkania, gdzie odbywa się prywatka, upomnieniem i/lub dość wysoką karą pieniężną.
Kary i sankcje w Niemczech za sprzedaż alkoholu nieletnim
W przypadku naruszenia regulacji prawnych wynikających z niemieckiego ustawodawstwa grożą dość wysokie kary. Oprócz kar przewidywanych na poziomie federalnym każdy z bundeslandów ma tutaj własne regulacje.
Przykładowo w Hamburgu w przypadku, gdy właściciel kiosku lub sklepu sprzeda osobie poniżej 18 roku życia papierosy, wyroby tytoniowe lub inne artykuły zawierające nikotynę, może zostać ukarany grzywną pieniężną w wysokości od 75 do 2.000 euro. Podobna kara grozi posiadaczom restauracji, knajp lub zakładów gastronomicznych w Hamburgu, którzy umożliwią nabycie i palenie papierosów przez osoby niepełnoletnie. W Berlinie za podobne wykroczenie płaci się kary w wysokości 750 do 1.000 euro.
W przypadku, gdy osoba dorosła poczęstuje osobę nieletnią papierosem, może skończyć się to dla niej równie nieprzyjemnie. W Hamburgu grozi za to kara pieniężna od 50 do 1.000 euro, w Berlinie 150 do 200 euro.
Wyższe kary grożą za sprzedaż alkoholu i napojów alkoholowych osobom niepełnoletnim. Przykładowo w Badenii Wirtembergii właścicielom lokali gastronomicznych za sprzedaż dzieciom do 14 roku życia alkoholi wysokoprocentowych, napojów lub produktów zawierających mocne alkohole grozi kara w wysokości od 1.000 do 3.000 euro, w przypadku młodzieży w wieku 14-18 lat kara ta wynosi 700 do 2.000 euro. Karalne jest także pokazywanie filmów reklamowych lub audycji reklamujących napoje alkoholowe przed godziną 18.00, za to grozi grzywna w wysokości 1.000 euro. Jeżeli osoba dorosła poczęstuje dziecko alkoholem, może zostać za to ukarana grzywną od 300 do 1.000 euro.
Dodatkowo warto wiedzieć, że w przypadku, gdy właściciel lokalu notorycznie „podpada” służbom porządkowym, może się to dla niego skończyć karą pieniężną w wysokości 50.000 euro, a nawet utratą koncesji na prowadzenie lokalu i jego zamknięciem. W niektórych miastach policja organizuje tak zwane „Alkohol-Razzia” lub aranżuje „Testkäufe” przez podstawione niepełnoletnie osoby, aby stwierdzić, czy właściciele zakładów gastronomicznych rzeczywiście przestrzegają obowiązującej ustawy.
