Już na otwarciu konwencji ministrów spraw wewnętrznych niemieckich krajów związkowych (Innenministerkonferenz, IMK) temat zakazu fajerwerków na Sylwestra wywołał ostry spór. Bremenski senator ds. wewnętrznych Ulrich Mäurer (SPD) zaapelował o wprowadzenie całkowitego zakazu używania petard i rac przez osoby prywatne — argumentując, że prywatne pokazy pirotechniczne są uciążliwe dla zwierząt, stanowią poważne obciążenie dla ratowników i służb porządkowych oraz prowadzą do ogromnych zniszczeń i zanieczyszczeń. Jego wystąpienie stało się jednym z najbardziej kontrowersyjnych punktów pierwszego dnia obrad.
Dlaczego senator domaga się zakazu?
Mäurer podkreślił, że sytuacja w trakcie sylwestra w Bremie jest z roku na rok coraz trudniejsza. W jego ocenie prywatne pokazy pirotechniczne powodują nie tylko liczne obrażenia i obciążenie służb ratunkowych, lecz także znaczne cierpienie zwierząt domowych oraz nasilenie agresji i chaosu podczas sylwestrowych nocy. Senator posunął się do mocnego porównania: jego zdaniem, niekiedy krajobraz po nowym roku przypomina „scenę po walkach”, co ma obrazować skalę zniszczeń i pozostałości po odpalonych materiałach pirotechnicznych.
Kto popiera zakaz, a kto się mu sprzeciwia?
Wniosek Mäurera spotkał się z poparciem organizacji takich jak Deutsche Umwelthilfe oraz Gewerkschaft der Polizei (GdP) — związki zawodowe policji argumentują, że noc sylwestrowa oznacza dla funkcjonariuszy i straży pożarnej „noc koszmaru”: liczne interwencje, zranienia i dodatkowe zagrożenia. Obrońcy środowiska wskazują na hałas, emisję zanieczyszczeń i wzmożone ilości odpadów.
Zwolennicy „wolności” i branże związane z handlem pirotechniką, przestrzegają przed „zbyt daleko idącą” ingerencją państwa w tradycje i obyczaje. W praktyce wprowadzenie zakazu ogólnokrajowego wymagałoby zmiany rozporządzenia do ustawy o materiałach wybuchowych (Sprengstoffgesetz), co jest procesem legislacyjnym i politycznie wrażliwym.
Czy możliwy jest zakaz ogólnokrajowy?
Mäurer podkreślił, że jeśli rząd federalny nie zdecyduje się na wprowadzenie ogólnokrajowego zakazu fajerwerków, to przynajmniej powinien umożliwić poszczególnym landom i gminom samodzielne podejmowanie decyzji w tej sprawie. W praktyce jednak realizacja tej propozycji jest mało prawdopodobna, ponieważ Konwencja Ministrów Spraw Wewnętrznych może podejmować decyzje wyłącznie wtedy, gdy wszystkie landy są zgodne. Taki wymóg jednomyślności sprawia, że szanse na przyjęcie wspólnego stanowiska w sprawie zakazu fajerwerków są bardzo niewielkie. Już teraz uczestnicy obrad oceniają, że pełne poparcie dla całkowitego zakazu jest niemożliwe.
Jakie są praktyczne przeszkody prawne?
Aby zakazać prywatnego używania fajerwerków na szczeblu federalnym, konieczna byłaby zmiana przepisów wykonawczych do Sprengstoffgesetz — aktu regulującego obrót i stosowanie materiałów pirotechnicznych. Zmiana taka wymaga zarówno politycznej woli w Berlinie, jak i zgody Parlamentu oraz konsultacji z ekspertami ds. bezpieczeństwa i gospodarki. Alternatywą byłoby przekazanie decyzji władzom lokalnym, co jednak prowadziłoby do powstania zróżnicowanych, często niespójnych regulacji w poszczególnych landach i gminach.
Argumenty zwolenników zakazu — bezpieczeństwo, zdrowie i środowisko
Zwolennicy ograniczeń wskazują na kilka kluczowych argumentów:
- Bezpieczeństwo publiczne: co roku podczas nocy sylwestrowej rośnie liczba urazów (poparzeń, amputacji palców, urazów oczu) oraz interwencji straży pożarnej i policji.
- Ochrona zwierząt: nagły hałas i błyski wywołują u zwierząt domowych i dzikich silny stres i panikę.
- Środowisko i porządek publiczny: petardy generują znaczną ilość odpadów i zanieczyszczeń powietrza, a także szkody materialne.
- Obciążenie służb: policja i straż pożarna muszą reagować na tysiące zgłoszeń, co w skrajnych przypadkach odciąga służby od innych pilnych zadań.
Argumenty przeciwników — tradycja i wolność wyboru
Przeciwnicy podnoszą, że używanie fajerwerków to utrwalona praktyka świętowania nowego roku i element popkultury. Ostrzegają też przed nadmierną deregulacją i możliwością naruszania wolności osobistych. Dodatkowo branża pirotechniczna i detaliści wskazują na straty ekonomiczne, jeśli handel materiałami pirotechnicznymi zostanie ograniczony.
Możliwe kompromisy i rozwiązania alternatywne
W debacie pojawiają się propozycje kompromisowe:
- Strefy wolne od pirotechniki: wprowadzenie zakazów odpalania fajerwerków w centrach miast, przy szpitalach, domach opieki i terenach rekreacyjnych.
- Organizowane pokazy publiczne: ograniczenie prywatnego używania na rzecz profesjonalnych pokazów organizowanych przez władze lokalne, co pozwoliłoby na kontrolę i zmniejszenie liczby odpalanych materiałów.
- Edukacja i ostrzeżenia: kampanie informacyjne dotyczące bezpiecznego użycia pirotechniki i konsekwencji dla zwierząt i środowiska.
- Selektywne zakazy: zakaz sprzedaży najbardziej niebezpiecznych typów petard, przy jednoczesnym dopuszczeniu bezpieczniejszych produktów.
Co dalej? Przebieg dyskusji na IMK
Na razie temat został oficjalnie wprowadzony do porządku obrad Konwencji Ministrów Spraw Wewnętrznych, jednak ze względu na wymóg jednomyślności trudno oczekiwać szybkiego wprowadzenia ogólnokrajowego zakazu. Dyskusja została jednak wyraźnie zintensyfikowana i nabiera znaczenia — sprawa może powrócić w kolejnych miesiącach, zwłaszcza jeśli presja społeczna oraz wsparcie ze strony policji i organizacji środowiskowych będą rosły.
źródło: bild.de
