W niemieckiej Konstytucji widnieje zapis, że wszystkim Niemcom na terenie całego kraju, przysługuje prawo swobodnego wyboru miejsca zamieszkania. Każdy obywatel może sam decydować o swoim miejscu zamieszkania i może je w każdej chwili zmienić. Odbiorcy świadczeń pomocy społecznej (w Niemczech instytucja ta nazywa się „Jobcenter”, tutaj przeczytasz więcej: Jaka jest różnica pomiędzy Arbeitsagentur i Jobcenter?) nie muszą w związku z tym otrzymać zezwolenia z urzędu pomocy społecznej. Muszą oni jedynie „wypisać” się z dotychczasowego urzędu i zgłosić fakt przeprowadzki w swoim nowym urzędzie. W przypadku zmiany miejsca zamieszkania, można otrzymać świadczenie na ten cel, tzw. „Umzugsgeld”, o ile przeprowadzka zostanie zakwalifikowana jako niezbędna z punktu widzenia pomocy społecznej.
Kiedy można otrzymać „Umzugsgeld”, czyli środki finansowe z przeznaczeniem na przeprowadzkę?
Zasadne jest uzyskanie tego świadczenia, jeśli dotychczasowe mieszkanie jest za małe lub za duże. Każdy odbiorca pomocy społecznej ma prawo do odpowiednio dużego mieszkania. Środki na przeprowadzkę otrzymacie także, jeśli czynsz w dotychczasowym mieszkaniu jest wygórowany albo pojawi się np. możliwość dodatkowych zarobków w innej lokalizacji. Urząd pomocy społecznej udzieli Wam wsparcia finansowego przy przeprowadzce również wtedy, gdy zagrożone jest Wasze zdrowie, tzn. istnieją jakieś wady mieszkania czy braki natury technicznej zagrażające zdrowiu. Uzyskanie „Umzugsgeld” możliwe jest też, jeśli chcielibyście zamieszkać z Waszym partnerem lub wręcz przeciwnie – jeśli chodzi o separację i oddzielne mieszkanie.
Przeprowadzka dobrowolna i na żądanie świadczeniodawcy
Jak już wspomnieliśmy, urząd pomocy społecznej pokrywa koszty przeprowadzki tylko w uzasadnionych przypadkach. Jeśli odbiorca pomocy społecznej albo osoba żyjącą z świadczenia dla długotrwale bezrobotnych Bürgergeld, musi zmienić mieszkanie na wniosek świadczeniodawcy, wtedy koszty przeprowadzki zwracane są w 100%. Taka zmiana mieszkania „na żądanie” może być uzasadniona np. jego nieodpowiednią wielkością. Całkowite koszty przeprowadzki w tej sytuacji także pokrywa urząd. W przypadku dobrowolnej przeprowadzki, każda konkretna sytuacja oceniana jest indywidualnie. Trzeba jednak wcześniej załatwić sobie pozwolenie w swoim urzędzie. Prawo do zwrotu kosztów związanych z przeprowadzką, przysługuje zawsze w sytuacji krytycznej. Może to być np. pożar lub pleśń. Kolejne ewentualne przyczyny to dziecko w drodze lub wymówienie mieszkania przez wynajmującego. Jakie mogą być jeszcze powody? Jeśli np. Wasze miejsce pracy znajduje się zbyt daleko od aktualnego miejsca zamieszkania, wtedy również przysługuje Wam „Umzugsgeld”. To samo dotyczy sytuacji, gdy się rozwodzicie i musicie się w związku z tym przeprowadzić.
Jak w praktyce funkcjonuje pokrycie kosztów za przeprowadzkę?
Jeśli zmiana miejsca zamieszkania przez odbiorcę Bürgergeld została zaakceptowana, to urząd pokrywa koszty związane z transportem oraz kartonami. Sfinansowane może być także wyżywienie osób prywatnie pomagających przy przeprowadzce. To samo dotyczy kosztów związanych z pracami renowacyjnymi przewidzianymi w umowie. Z kolei w przypadku osób upośledzonych fizycznie, bądź mających wadę wzroku, a także seniorów i osób z problemami zdrowotnymi, obowiązują specjalne zasady. Te grupy osób mogą zatrudnić profesjonalne firmy przeprowadzkowe i dostaną 100%-owy zwrot kosztów. Jednak w tym przypadku trzeba móc udokumentować swoją chorobę zaświadczeniem lekarskim czy odpowiednim innym dokumentem. W przypadku finansowania zmiany miejsca zamieszkania przez Jobcenter, koszty zwracane są tylko przy samodzielnie zorganizowanej przeprowadzce. Osobom prywatnie pomagającym przy zmianie miejsca zamieszkania, przysługuje ryczałt, który wynosi max. 50 euro. W niektórych przypadkach, Jobcenter pokrywa też koszty ogłoszeń mieszkaniowych czy oględzin mieszkań.
Podsumowanie
Odbiorca świadczeń pomocy społecznej zawsze może zmienić miejsce zamieszkania. Jednak przejęcie kosztów za przeprowadzkę przez urząd, możliwe jest tylko w określonych przypadkach. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku przejęcia kosztów przez urząd pracy, powinniście najpierw dysponować kosztorysem, aby móc skorzystać z prawa do świadczeń pomocy społecznej. Alternatywą może być zmiana miejsca zamieszkania poprzez nieoprocentowany „kredyt” u przyjaciół czy rodziny. Z kolei w instytucjach finansowych trzeba zawsze wcześniej sprawdzić, czy bank udzielający kredytu, na pewno jest godny zaufania.
