Większość pracowników prawdopodobnie boi się zwolnienia – grozi to często długim okresem bezrobocia, zwłaszcza w regionach o słabym rynku pracy. W konsekwencji obniża się finansowy poziom życia. Zwolnienie z pracy wpływa też na poczucie własnej wartości i ogólne zadowolenie i samopoczucie. Jednak – jak wyjaśnia prawnik ds. prawa pracy Andreas Baier z kancelarii Baier-Depner – zwolnieniom dyscyplinarnym można łatwo zapobiegać. Jakie zachowania, działania i błędy uzasadniają zwolnienie z pracy?
Naruszenie umowy o pracę
Umowa o pracę jest niezwykle istotnym dokumentem i to w niej opisane są wszystkie warunki pracy, które musi spełniać zarówno pracownik, jak i pracodawca. Jeżeli któreś z nich nie zostaną dotrzymane, a pracownik nie wywiąże się z zadań opisanych w umowie, to pracodawca może go zwolnić.
Niestosowanie się do wskazań i instrukcji pracodawcy
„Ponadto pracodawca ma prawo wydawać polecenia zgodnie z art. 106 GewO, dzięki którym może organizować działania swoich pracowników” – wyjaśnia Baier. Szef może zatem określić zakres, miejsce i czas pracy, chyba że jest to uregulowane w umowie o pracę lub układzie zbiorowym.
Ponadto może ustalać zasady postępowania, których muszą przestrzegać pracownicy. Obejmuje to na przykład czas, w jakim pracownik musi poinformować pracodawcę o swojej chorobie i dostarczyć zwolnienie lekarskie. Jeśli pracownik zachowuje się niestosownie wobec swoich współpracowników lub niewłaściwie wykonuje swoje zadania, to pracodawca również może interweniować. „Są to naruszenia, które mogą uprawniać pracodawcę do wypowiedzenia umowy pracownikowi” – wyjaśnia specjalista.
Przykłady zachowań będących podstawą do rozwiązania umowy
Jeśli pracownik często popełnia poniższe błędy, to pracodawca może uznać je za podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę:
- oszustwa związane z czasem pracy i wydatkami,
- odmowa wykonania pracy (z uzasadnionymi wyjątkami),
- regularne spóźnienia lub wychodzenie z pracy zbyt wcześnie,
- nieusprawiedliwiona nieobecność,
- symulowanie choroby,
- surfowanie po internecie i korzystanie z prywatnego telefonu komórkowego w pracy (jeśli jest zabronione umową),
- naruszenia regulaminu firmy (np. palenie papierosów, picie alkoholu, przyjmowanie dużych prezentów od klientów lub partnerów biznesowych),
- obrażanie lub zastraszanie,
- molestowanie,
- kradzież,
- ujawnienie oficjalnych tajemnic.
Kiedy pracownik może odmówić wykonania przeznaczonych dla niego zadań?
Co do zasady pracownik musi wykonać wszystkie zadania, jakie przydzieli mu pracodawca – chyba że narusza ono zasady ustalone w umowie o pracę, jest niemoralne lub niezgodne z prawem. Osoba zatrudniona na stanowisko kierownika oddziału raczej nie powinna wykonywać prac naprawczych, czy sprzątać biura. Jednak specjalista ds. prawa pracy Andreas Baier apeluje o ostrożność podczas odmowy wykonywania zadań, ponieważ umowy o pracę bardzo często zawierają klauzule dotyczące przenoszenia obowiązków.
Czy trzy ostrzeżenia są niezbędne, aby zwolnić pracownika?
Przed zwolnieniem przełożeni zwykle muszą wydać ostrzeżenie. Jednak wielu pracowników nadal uważa, że muszą obawiać się zwolnienia dopiero po trzecim ostrzeżeniu. Jednak specjalista ds. prawa pracy potwierdza – jedno ostrzeżenie jest wystarczające, aby uzasadnić wypowiedzenie umowy, jeśli pracownik nie postępuje zgodnie z instrukcjami i zaleceniami pracodawcy.
W niektórych, poważnych wypadkach istnieje nawet ryzyko rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym – w przypadku kradzieży, defraudacji czy oszustwa. „W kwestii własności firmy wymagana jest niezwykła ostrożność – mimo tego że orzecznictwo w tej sprawie zostało nieco złagodzone” – mówi Baier. Ale prawnik specjalista dodaje również jednak, że dyscyplinarne zwolnienie pracownika nigdy nie jest łatwe dla pracodawcy i wymaga wszechstronnego rozpatrzenia sprawy.
Źródło: www.merkur.de